Koniec, ale nie całkiem. Korzystne różnice dla prywatnych praktyk

Początek roku to zwykle okres, w którym informuje się o nowych regulacjach prawnych. Tym razem jednak warto przypomnieć o przepisach, które z końcem 2017 r. kończyły swój żywot.

Foto: pixabay.com

Kiedy w roku 2011 wchodziła w życie ustawa z 15.04.2011 r. o działalności leczniczej, wprowadzone zostały nowe normy dotyczące szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą.

Przepisy przejściowe zawarte w tej ustawie nałożyły na podmioty wykonujące działalność leczniczą, które nie spełniały w dniu wejścia w życie ustawy tych wymagań, obowiązek dostosowania się do nich, wyznaczając graniczną datę na spełnienie nowych standardów na 31.12.2017 r.

Prywatne praktyki, których przepis ten dotyczył, były zobowiązane przedstawić izbie lekarskiej, w której są zarejestrowane (wojewodzie w przypadku podmiotów leczniczych – dawnych NZOZ-ów) program dostosowawczy, w terminie do 31.12.2012 r. Musiał on być zaopiniowany przez właściwy organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej w drodze decyzji administracyjnej.

Od 1.07.2012 r. te nowe standardy określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26.06.2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz.U. 2012 r., poz. 239).

31.12.2017 r. minął zatem czas na dostosowanie pomieszczeń i urządzeń, w których udzielacie Państwo świadczeń, do nowych przepisów. Jednak nie wszystkie podmioty były w stanie go dotrzymać. Dlatego 29.09.2017 r. uchwalona została ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 30.11.2017 r.

Wprowadziła ona do art. 207 ustawy o działalności leczniczej dwa nowe ustępy – 3 i 4. Zgodnie z nimi podmiot wykonujący działalność leczniczą, który co najmniej częściowo nie wykona programu dostosowawczego, może wystąpić do właściwego organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej z wnioskiem o wydanie opinii o wpływie niespełniania wymagań na bezpieczeństwo pacjentów.

Sanepid wydaje w tym przedmiocie postanowienie, które przekazywane jest organowi prowadzącemu rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą. W zamierzeniach ustawodawcy ma umożliwiać dalsze funkcjonowanie podmiotom, które nie spełniają wszystkich wymagań dotyczących pomieszczeń i urządzeń służących udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Jednak, jak to często bywa w przepisach „systemu” ochrony zdrowia, redakcja tego przepisu jest niefortunna.

Czy z regulacji tej może skorzystać podmiot, który nie zrealizował programu dostosowawczego w całości? Dodanie zwrotu „co najmniej w części” pozwala wnioskować, że również on może z takiej łaskawości ustawodawcy skorzystać.

Ustawodawca nie napisał również wprost, że prawo dalszego prowadzenia działalności daje wyłącznie pozytywna opinia Sanepidu, czyli taka, w której inspekcja stwierdzi, że niespełnienie wymagań nie ma wpływu na bezpieczeństwo pacjentów. Nie ma też wyraźnych podstaw do nałożenia na podmiot obowiązku wypełnienia wymagań w określonym terminie.

Oznaczać to może, że podmiot, który nie spełnia wymagań ustawy o działalności leczniczej, ma szansę na uzyskanie „odpustu zupełnego” i darowanie uchybień w prowadzonej działalności po wsze czasy. Wydaje się, że kwestie te można było uregulować znacznie prościej i w sposób bardziej jednoznaczny. Warto też przypomnieć przy okazji, że nowe wymagania stawiane podmiotom wykonującym działalność leczniczą zostały ujednolicone. Nie ma już zróżnicowania wymagań dla prywatnych praktyk i podmiotów leczniczych (NZOZ-ów).

Jedyne różnice są korzystne dla praktyk prywatnych. Mogą one być prowadzone – o czym stanowi § 14 ust. 3 rozporządzenia z 29.06.2012 r. – w lokalu mieszkalnym, pod warunkiem zapewnienia wyodrębnienia pomieszczenia, w którym prowadzone jest praktyka, od pomieszczeń innych użytkowników lokalu mieszkalnego. Jeśli lekarz prowadzi praktykę w lokalu mieszkalnym spełniającym takie wymagania, to w tym samym pomieszczeniu może wydzielić miejsca na bieliznę czystą, brudną i odpady (§ 25 ust. 2 przywołanego rozporządzenia).

Gabinety ginekologiczne, urologiczne lub w których udzielane są świadczenia o charakterze inwazyjnym w zakresie dolnego odcinka przewodu pokarmowego nie muszą mieć też pomieszczenia higieniczno-sanitarnego połączonego bezpośrednio z gabinetem.

Jarosław Klimek
Radca prawny OIL w Łodzi