50-lecie Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego

Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie to największy szpital pediatryczny w południowej Polsce. Budowę zainicjowała Polonia amerykańska, a dalsze finansowanie projektu przejął rząd amerykański, dlatego szpital przez lata funkcjonował pod nazwą Polsko-Amerykański Instytut Pediatrii.

Foto: Jerzy Sawicz

Projekt architektoniczny przygotował amerykański architekt polskiego pochodzenia Władysław Poray-Biernacki. Uroczyste otwarcie nastąpiło 11 grudnia 1965 roku. Przez lata krakowski szpital odwiedzali najznamienitsi lekarze z całego świata, którzy dzielili się swoją wiedzą i umiejętnościami.

To dzięki stałej współpracy z amerykańskimi ośrodkami, szpital w Prokocimiu szybko stał się centrum nowoczesnej medycyny. Ośrodek odwiedzili także: prezydent USA Gerald Ford (1975), wiceprezydent USA George Bush (w latach 1987 i w 1995 – już jako prezydent USA), a także – wielokrotnie – kongresman Clement Zablocki, który był dobrym duchem tego szpitala, pozyskując środki na jego rozbudowę.

Pierwsi pacjenci zostali przyjęci w lutym 1966 roku. Szpital liczył 312 łóżek i składał się z centralnej części B mieszczącej oddziały chirurgiczne oraz części A (tzw. Okrąglak) mieszczącej dwie kliniki pediatryczne. W szpitalu znajdowały się także przychodnie, pomieszczenia laboratoryjne i dydaktyczne, ponieważ od samego początku placówka miała charakter naukowo-dydaktyczny.

Dzięki stałej współpracy z Fundacją Project Hope krakowscy lekarze i pielęgniarki mieli możliwość odbywania kilkumiesięcznych staży w najlepszych amerykańskich szpitalach. Także w Krakowie regularnie odbywały się szkolenia i konferencje z udziałem zagranicznych specjalistów, m.in. prof. Dale’a Johnsona, dr. Geralda Atwooda i prof. Williama Norwooda. Fundacja Project Hope organizowała programy medyczne z zakresu neonatologii, kardiologii, kardiochirurgii, ciąży wysokiego ryzyka, gastroenterologii i intensywnej terapii.

Dziś szpital ma już 50 lat – obfitujących w wiele spektakularnych sukcesów, zmian w kubaturze i wyglądzie. W Centrum Ambulatoryjnego Leczenia Dzieci działa ponad 45 poradni specjalistycznych, a do dyspozycji jest około 500 łóżek.

Ostatnie lata to okres intensywnej modernizacji, która wkracza właśnie w decydującą fazę. Odnowiono już budynek B, w którym znajdują się oddziały chirurgii, aula, sale dydaktyczne, kuchnia i administracja; otwarto już nowy budynek C, w którym znajduje się m.in. Izba Przyjęć, a zaawansowane prace budowlane trwają w budynku A, gdzie znajdowały się oddziały pediatryczne.

Ale historia tego szpitala to nie tylko zmiany przestrzeni i organizacji, to także życie ponad 950 tys. pacjentów leczonych w Prokocimiu na przestrzeni ostatnich 50 lat. Trzeba pamiętać, że to właśnie krakowski ośrodek był w Polsce prekursorem w operacjach rozdzielania zroślaków, leczeniu oparzeń czy wad serca u dzieci.

Obecnie leczy się tu rocznie ponad 33 tys. małych pacjentów, a w poradniach specjalistycznych udziela się prawie 200 tys. porad ambulatoryjnych. W nowym bloku operacyjnym wykonuje się ponad 6,5 tys. operacji rocznie.

Pomimo upływu lat Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie nadal jest najważniejszym szpitalem pediatrycznym w południowej Polsce zapewniającym kompleksową opiekę we wszystkich specjalnościach z zakresu pediatrii i chirurgii dziecięcej. Na bazie jednostek szpitala szkoleni są studenci wielu kierunków medycznych (m.in. dietetycy, rehabilitanci, pielęgniarki) oraz młodzi lekarze.

Równolegle z edukacją prowadzone są też badania naukowe – zarówno kliniczne, jak i doświadczalne. Wielu wybitnych naukowców pracujących w kraju i za granicą wywodzi się z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie. Ten wielki kapitał wiedzy i umiejętności zapoczątkowany przed 50 laty stale się powiększa i rozwija.