Lekarze apelują do premier Szydło ws. smogu

Apel Nr 2/17/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 27 stycznia 2017 r. do Prezesa Rady Ministrów Beaty Szydło w sprawie poprawy jakości powietrza.

Nad Zakopanem (na zdjęciu) często wisi smogowa „czapa”
Foto: Marta Jakubiak

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w trosce o stan zdrowia obywateli apeluje do Prezesa Rady Ministrów o pilne podjęcie skoordynowanych, międzyresortowych działań zmierzających do poprawy jakości powietrza w Polsce.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej przypomina, że zgodnie z ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich, jednym z podstawowych zadań samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów jest zajmowanie stanowiska w sprawach stanu zdrowotności społeczeństwa i polityki zdrowotnej państwa.

W ostatnim czasie nie sposób nie dostrzec poważnych sygnałów wskazujących na bardzo zła jakość powietrza w Polsce, szczególnie w dużych miastach. Samorząd lekarski wskazuje, że zjawisko smogu, czy szerzej przekroczenie dopuszczalnych norm jakości powietrza, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców.  Istnieją niezbite dowody naukowe z bardzo licznych dobrej jakości przeprowadzonych na świecie badań, że stopień zanieczyszczenia powietrza jest przyczyną zwiększonej śmiertelności i rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz chorób układu oddechowego.

Okresy nagłego pogorszenia jakości powietrza przyczyniają się do zwiększonej zapadalności na ostre epizody wieńcowe, w tym zawały serca, udary mózgu. W tym okresie częściej występują incydenty niewydolności serca, napady migotania przedsionków i arytmii komorowych, a przychodnie udzielają znacznie więcej porad zgłaszającym się chorym.

Wiadomo, że do czynników przyczyniających się do występowania zdarzeń ze strony układu krążenia należą: tlenki azotu pochodzące m.in. z silników samochodowych, dwutlenek siarki pochodzący m.in. ze spalania węgla kamiennego, tlenek węgla powstający na skutek spalania paliw kopalnych oraz pracy silników spalinowych oraz pyły zawieszone, pochodzące z działalności przemysłowej oraz spalin samochodowych.

Przewlekłe narażenie na zanieczyszczenie powietrza ponad wszelką wątpliwość zwiększa ryzyko chorób i śmiertelności o podłożu sercowo-naczyniowym. Powołując się na badania przeprowadzone w Polsce Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej wskazuje, że większe ryzyko wystąpienia zawału serca zaobserwowano przy wyższych stężeniach w powietrzu tlenku azotu, dwutlenku azotu, pyłów zawieszonych PM10 oraz niższych stężeniach ozonu i niższych wartościach ciśnienia atmosferycznego.

Wyższe prawdopodobieństwo udaru mózgu zaobserwowano przy wyższych stężeniach tlenku azotu, dwutlenku azotu, tlenku węgla, pyłów PM10, mniejszej prędkości wiatru oraz w sytuacji ogłoszenia alarmu smogowego 3 i 5 dni przed udarem. Zła jakość powietrza wpływa również na zwiększenie hospitalizacji z powodu zatorowości płucnej i migotania przedsionków.

Mając powyższe na uwadze Prezydium apeluje o podjęcie przede wszystkim wszelkich możliwych działań zmierzających do niezwłocznej poprawy jakości powietrza, która w chwili obecnej daleko odbiega od bezpiecznych dla organizmu ludzkiego norm przyjętych w innych krajach europejskich. Lepsza jakość powietrza przyczynia się do poprawy zdrowia mieszkańców oraz zwiększa przeżywalność populacji, dlatego nie wolno nam pozostać obojętnym wobec problemu zanieczyszczenia powietrza.

Prezydium wnioskuje także, aby kwestię negatywnego wpływu czynników środowiska na zdrowie ludzkie uwzględnić w planach reformy służby zdrowia, tak aby obywatelom w szczególnie zagrożonych rejonach kraju zapewnić łatwy dostęp do potrzebnych w tej sytuacji ambulatoryjnych i szpitalnych świadczeń zdrowotnych. Samorząd lekarski deklaruje udział w dyskusji nad problemami poruszonymi w niniejszym apelu i pomoc w opracowywaniu strategii poprawy jakości powietrza.