Projekt All.Can dla pacjentów onkologicznych
Choroby nowotworowe są kluczowym problemem zdrowotnym mieszkańców Europy. W Polsce, według danych Krajowego Rejestru Nowotworów, odpowiadają za około 95 tys. zgonów rocznie, przez co stanowią ich drugą przyczynę . Skuteczne leczenie wymaga optymalnego i niezwłocznego dostępu do właściwej opieki specjalistycznej.
Inauguracja projektu All.Can w Polsce
Foto: Marta Jakubiak
W celu poprawy efektywności i stabilności opieki onkologicznej w krajach Europy, w tym również w Polsce, powołano międzynarodowy projekt All.Can. Jest to inicjatywa, która powstała w celu zdefiniowania lepszego i trwałego rozwiązania dla systemu opieki zdrowotnej przy jednoczesnej poprawie wyników leczenia pacjentów oraz wypracowania rekomendacji politycznych dla rządu i instytucji Europejskich.
Realizacja przedsięwzięcia odbywa się zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i w wybranych krajach członkowskich (Polska, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Belgia, Szwecja, Dania, Holandia i Włochy). W każdym z krajów uczestniczących w projekcie powołana została tzw. Grupa Sterująca, w której skład wchodzą czołowi przedstawiciele środowisk onkologicznych – stowarzyszenia pacjenckie, eksperci, onkolodzy, reprezentanci przemysłu farmaceutycznego oraz decydenci.
Więcej o chorobach nowotworowych piszemy tutaj.
Do kluczowych zadań Członków Grupy Sterującej należy wypracowanie krajowych rekomendacji zmierzających do poprawy efektywności i stabilności opieki onkologicznej, dostosowanych do lokalnych warunków, które przyniosą największe korzyści dla pacjentów. Jest to szczególnie ważne, nie tylko z perspektywy Europy, ale również naszego kraju, gdzie choroby nowotworowe stanowią jedną z głównych przyczyn umieralności społeczeństwa. Jednocześnie generują stale rosnące koszty i obciążenie, nie tylko w ujęciu indywidualnym, ale również społecznym i ekonomicznym.
Zgodnie z Europejską Kartą Praw Pacjenta Onkologicznego, wszystkim obywatelom europejskim przysługuje prawo do optymalnego i niezwłocznego dostępu do stosownej opieki specjalistycznej opartej na badaniach i innowacji. Tymczasem praktyka pokazuje istotne nierówności w dostępie do właściwej opieki w zależności od krajowego systemu opieki onkologicznej.
W Polsce dostęp pacjentów do innowacyjnych metod leczenia w porównaniu do pozostałych krajów Unii Europejskiej jest bardzo ograniczony. Przyczynami takiego stanu rzeczy są długotrwała procedura refundacyjna oraz brak elastyczności w podejściu do problemu wczesnego dostępu do nowych technologii medycznych. Główny problem stanowią jednak niskie nakłady finansowe, zarówno na ochronę zdrowia, jak i na opiekę onkologiczną.
W większości krajów UE opieka zdrowotna stanowi drugi lub trzeci co do wielkości obszar wydatków rządowych. W Polsce natomiast opieka zdrowotna jest, na równi ze sprawami gospodarczymi, czwartym co do wielkości obszarem wydatków rządowych – po opiece społecznej, edukacji i usługach administracji ogólnej. Wydatki na opiekę zdrowotną, jakie ponosi rząd naszego kraju na jednego mieszkańca są równe 684 euro, tymczasem w Szwecji wydatki te wynoszą ponad 7 razy więcej niż w Polsce (4966 euro) – wynika z danych Eurostatu.
Więcej o chorobach nowotworowych piszemy tutaj.
Z kolei wydatki rządowe przeznaczone na onkologię wynoszą jedynie 42 euro, to 2 razy mniej niż w Czechach (85 euro) – wynika z raportu przygotowanego na zlecenie Alivii Fundacji Onkologicznej Osób Młodych pt. „Dostępność innowacyjnych leków onkologicznych w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej oraz Szwajcarii”.
Polska nie jest jednak jedynym krajem, który zmaga się z problemami związanymi z opieką onkologiczną. Wśród państw, które również podjęły działania w ramach projektu All.Can są m.in. Niemcy, których priorytetem jest zapewnienie właściwej opieki coraz większej liczbie osób, które pokonały chorobę nowotworową oraz Wielka Brytania, potrzebująca zwiększenia wydajności i poprawy wyników leczenia.
W oparciu o wiedzę na temat sytuacji polskich pacjentów onkologicznych, podczas spotkania Polskiej Grupy Sterującej 19 października ubiegłego roku zostały określone pilne potrzeby w zakresie świadczenia opieki onkologicznej. Na tej podstawie wyszczególniono pięć priorytetowych obszarów, wymagających podjęcia działań, które poprawią sytuację pacjentów w ramach dostępnych środków.
Rekomendacje dla Polski, opracowane w ramach projektu All.Can, dotyczą:
- Efektywniejszej alokacji dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną, w tym m.in. weryfikacji koszyka świadczeń gwarantowanych przez Ministerstwo Zdrowia oraz inwestowania w poprawę jakości i zakresu gromadzonych danych,
- Zwiększenia roli profilaktyki pierwotnej oraz badań przesiewowych poprzez m.in. kampanie społeczne i zwiększenie zaangażowania lekarzy POZ w profilaktykę pierwotną i wtórną nowotworów,
- Zapewnienia szybszego i szerszego dostępu do innowacyjnych technologii medycznych i usprawnienia leczenia w ramach compassionate use,
- Uwzględnienia perspektywy pacjentów we wszystkich decyzjach związanych z procesem planowania, wdrażania i oceny opieki onkologicznej,
- Poprawy dostępu do badań klinicznych, w tym m.in. zapewnienia wsparcia instytucjonalnego dla rozwoju badań klinicznych w Polsce i stworzenie krajowego portalu informacyjnego.
Oficjalna inauguracja projektu All.Can w Polsce miała miejsce we wtorek podczas VI Forum Pacjentów Onkologicznych, którego organizatorem jest Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych. W trakcie wydarzenia zaprezentowany został raport Grupy Sterującej All.Can „Poprawa efektywności i stabilności opieki onkologicznej. Rekomendacje dla Polski”, a także petycja w tej sprawie, skierowana do decydentów. Podczas panelu w imieniu Grupy Sterującej rekomendacje omówili: prof. dr hab. Jacek Jassem, prof. dr hab. Jacek Fijuth, dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, prof. dr hab. Piotr Rutkowski, Szymon Chrostowski oraz europoseł, były wiceminister zdrowia Bolesław Piecha.
