Rozszyfrowują mechanizmy lekooporności

Badania zespołu z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego rzucają nowe światło na procesy umożliwiające bakteriom obronę przed działaniem leków. Pokazali, że niektóre bakteryjne białka, aby osłabić działanie leku, mogą upodabniać się do DNA.

Foto: pixabay.com

Wyniki najnowszych badań zespołu prof. Jonathana Heddle’a opublikowano w międzynarodowym czasopiśmie „Nucleic Acids Research”. Streszczenie badań przedstawiono w komunikacie na stronie UJ.

Jak tłumaczy uczelnia, bakterie zawierają enzym zwany gyrazą DNA, umożliwiający „superzwijanie się” ich DNA. Jego działanie można porównać do małej maszyny, która musi najpierw rozciąć DNA, żeby ponownie złożyć je w całość.

Stanowi to swoistą „piętę achillesową” bakterii, gdyż pocięte DNA może stanowić dla nich śmiertelne zagrożenie. Działanie niektórych szeroko stosowanych leków przeciwbakteryjnych polega na uniemożliwieniu gyrazie ponownego złożenia DNA bakterii, w wyniku czego ich komórki umierają, pozbawione spójnego DNA.

Niestety, bakterie rozwinęły strategie chroniące je przed skutkami zastosowania takich leków. Jedna z nich opiera się na wykorzystaniu białek z rodziny PRP (ang. pentapeptide repeat proteins), które chronią gyrazę DNA przed lekami. Wiedza o tym, w jaki sposób się to odbywa może dopomóc naukowcom w opracowaniu strategii umożliwiającej przełamanie oporu bakterii.

Zespół prof. Jonathana Heddle’a, kierownika Laboratorium Bionanonauki i Biochemii w MCB UJ, zdołał rozszyfrować sposób działania białek PRP. Wyjaśnienie okazało się fascynujące, odkryto bowiem, że białka te mogą imitować DNA, z którym wiąże się enzym i wykorzystać tę zdolność, aby osłabić skuteczność leku.

„Lekooporność bakterii pozostaje poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a im lepiej ją rozumiemy, tym większe mamy szanse ja jej pokonanie” – podkreśla cytowany na stronie UJ prof. Heddle.

Źródło: naukawpolsce.pap.pl