Setne urodziny Doktora

Nie co dzień możemy świętować jubileusz setnych urodzin. W czwartkowe popołudnie 7 grudnia 2017 roku, w Klubie Remedium Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie, przy dużych, okrągłych i suto zastawionych stołach zasiedli zaproszeni goście. Gromkimi brawami powitali Czcigodnego Jubilata, doktora medycyny Franciszka Fudalę.

Dr med. Franciszek Fudala (olej, płótno)
Malował: Mieczysław Chruściel

Franciszek Fudala urodził się 5 grudnia 1917 roku w Machowie (powiat Tarnobrzeg) w zaborze austriackim. Rodzice Doktora, Maria i Jan zajmowali się rolnictwem. Wychowywał się w politycznym i społecznym tyglu wczesnego okresu międzywojnia.

Zgodnie z wolą rodziny udał się do Lwowa, gdzie rozpoczął studia medyczne. We wrześniu 1939 roku, kiedy bolszewicy wkroczyli do Lwowa, Franciszek wrócił do domu rodzinnego. Dwa lata później ożenił się. Tuż przed wojną odbył kurs udzielania pomocy rannym.

Kiedy nadeszła okupacja był już na tyle przygotowany, że samodzielnie mógł udzielać pomocy.

Nie liczyła się dla Niego wtedy narodowość. Najważniejsze było życie człowieka. Ratował zarówno Polaków, jak Rosjan i Niemców. Tragedia wojny dosięgła także bezpośrednio rodzinę Franciszka. Jego młodszy brat został uwięziony i skazany na śmierć wraz z innymi w odwecie za zastrzelenie przez komunistów niemieckiego pracownika. Brat zginął w czasie ucieczki.

Po zakończeniu wojny rodzina Franciszka w wyniku zasiedlania Ziem Odzyskanych udała się do Szczecina, a On sam pojechał do Lublina w celu ukończenia studiów. W grudniu 1946 roku Franciszek Fudala zdał ostatni egzamin na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu im. Marii Skłodowskiej-Curie i został lekarzem. 70 lat temu (w roku 1947) rozpoczął roczną praktykę w szpitalu przy ul. Unii Lubelskiej w Szczecinie. W następnym roku utworzono tutaj klinikę pediatryczną w nowo powstałej Akademii Lekarskiej.

Od razu po zakończeniu praktyki doktor Fudala został jej adiunktem. W roku 1953 uzyskał specjalizację II stopnia z pediatrii, a w 1959 specjalizację II stopnia z ftyzjatrii dziecięcej. W roku 1962 obronił pracę doktorską. Był to trudny okres w historii Polski. Doktor Franciszek Fudala był daleki od konformizmu, lecz mimo to nie był szykanowany czy prześladowany. Leczył dzieci i choć otwarcie nie przeciwstawiał się władzy, to jak wielu Polaków nie zgadzał się z obcą ideologią, nie zgadzał się na kompromis.

Doktor Franciszek Fudala niósł pomoc chorym dzieciom z całego województwa na Oddziale Gruźlicy szczecińskiego szpitala przy ul. Unii Lubelskiej przez prawie 25 lat.

W 1972 roku został przeniesiony do Wojewódzkiej Przychodni Przeciwgruźliczej w Szczecinie. W latach pięćdziesiątych lekarze zbierali pokłosie niedawno zakończonej wojny: niedożywienie, choroby płuc, gruźlica. Operowali straszliwe skutki choroby Heinego-Medina. Brakowało lekarzy w przychodniach, a istniało wielkie zapotrzebowanie na leczenie ambulatoryjne. W Klinice rozpoczynali pracę studenci doktora Fudali. Sam został szefem Oddziału Szpitalnego Wojewódzkiej Przychodni Przeciwgruźliczej.

Jego praca w znakomitym stopniu przyczyniła się do likwidacji gruźlicy, szczególnie gruźlicy u dzieci. Pracował również w Pogotowiu Ratunkowym, w Spółdzielni Lekarzy Specjalistów „Medicus” oraz w przychodniach powiatowych. Był lekarzem zakładowym, lekarzem żłobka i lekarzem szkolnym. Gdyby nie wojna, inaczej mogłyby się potoczyć losy doktora Franciszka Fudali. Ponieważ w latach wczesno powojennych nie należał do żadnej lewicowej partii, nie mógł liczyć na awans.

Jednakże wcale nie przeszkadzało to w praktycznym rozwoju kariery medycznej. Zdobył ogromny autorytet w środowisku. Nie raz zdarzało się, że znani i często bardziej utytułowani lekarze zwracali się do Niego z prośbą o konsultacje, doceniając wieloletnie doświadczenie, wiedzę i zaangażowanie. Ta długoletnia praktyka owocowała szczególnie na polu diagnostyki rentgenowskiej. Setna Rocznica urodzin Doktora Franciszka Fudali zbiega się z rozpoczęciem obchodów Setnej Rocznicy Niepodległości Polski. Sędziwy Jubilat obecnie prowadzi spokojne życie.

Znają Go prawie wszyscy powojenni szczecinianie. Byliśmy Jego pacjentami jako dzieci i młodzież, niektórzy z nas mieli szczęście być jego studentami lub współpracownikami i mogli podziwiać Go jako mentora i mistrza.

Zawsze wykazywał niezwykłe zainteresowania humanistyczne zwłaszcza historią polityczną XIX i XX wieku. Do niedawna jeszcze pisywał artykuły językoznawcze. Jest znawcą staropolszczyzny. Był zaangażowany w działalność dobroczynną. Wiosną 1989 roku zasiadł w gronie członków założycieli Rotary Club Szczecin. Do końca opiekował się żoną Felicją, która po długotrwałej chorobie odeszła w 2009 roku. Doktor Fudala jest fanem sportu. Jego córka Ilona, najmłodsza z trojga rodzeństwa, była przed laty mistrzynią Polski w tenisie. Starsi synowie Konrad i Ryszard, są elektronikami. Doczekał się czworga wnucząt i trojga prawnucząt. Doktor Franciszek Fudala pragnie, aby młodzi ludzie w Polsce byli wychowani w duchu polskości, patriotyzmu i demokracji. W taki sposób starał się wychować swoje dzieci.

Dr med. Franciszek Fudala lekarz specjalista pediatra i ftyzjatra. Członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Ftyzjopneumonologicznego, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Odznaczony Złotą Odznaką Honorową Zarządu Głównego Społecznego Komitetu Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc, Odznaką Wzorowy Pracownik Służby Zdrowia, Srebrną Odznaką Gryfa Pomorskiego oraz Oficerskim Krzyżem Polonia Restituta, nadanym 11 listopada 1989 roku przez Prezydenta Rzeczpospolitej na Uchodźctwie. W roku 1993 Doktorowi Franciszkowi Fudali, jako pierwszemu nadano tytuł Honorowego Członka Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

Od czasów wczesno powojennych w medycynie zmieniło się niemal wszystko. Jedno pozostało. To odpowiedzialność, poczucie obowiązku, empatyczny stosunek do chorego. To wreszcie stosunek do samego siebie, własnej tożsamości i historii. Nasz Czcigodny Jubilat, Doktor Franciszek Fudala zawsze wykazywał najwyższą troskę o zawodową solidarność i pielęgnowanie etosu pracy lekarza. Jesteśmy Panu Doktorowi wdzięczni za to, że przykład Jego życia i pracy jest wzorem dla kilku pokoleń lekarzy. Plurimos annos Panie Doktorze! Plurimos annos!

Mieczysław Chruściel