Wielkie wydarzenie dla kultury świętokrzyskiej

Benefis dr. Macieja Andrzeja Zarębskiego, prezesa Świętokrzyskiego Towarzystwa Regionalnego oraz Świętokrzyskich Mateczników Patriotyzmu i Kultury w Zagnańsku – to wielkie wydarzenie dla kultury świętokrzyskiej miało miejsce 20 marca w auli Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. W. Gombrowicza w Kielcach.

Aula z trudem pomieściła blisko 100 osób przybyłych z całej Polski – znakomitości kultury, nauki i sztuki a także przyjaciół obchodzącego swój benefis dr. Macieja Zarębskiego.

Uroczystość dotyczyła 75-lecia urodzin, a przede wszystkim 55-lecia jego działalności społecznej i prawie 50-letniej pracy publicystyczno-literackiej.

Pominięto jego zasługi jako założyciela, we własnej willi w Zagnańsku własnym kosztem Społecznego Muzeum Kultury, Historii i Patriotyzmu Regionu Świętokrzyskiego, ale jest to fakt ogólnie znany.

Nie wspomniano też o nim jako o założycielu i redaktorze naczelnym pisma społeczno-kulturalnego „Gońca Świętokrzyskiego”, którym może szczycić się dzisiaj gmina Zagnańsk.

Jego dom to niecodzienny ośrodek prezentacji dorobku twórczego i ekspozycji bogatych zbiorów bibliotecznych Świętokrzyskiego Towarzystwa Regionalnego, ale także miejsce biesiad literackich i spotkań historycznych oraz lekcji edukacyjnych z młodzieżą.

Spotkanie z jubilatem prowadził dyrektor biblioteki Andrzej Dąbrowski, a wspierali go red. Longin Kaczanowski z Brwinowa i wiceprezes ŚTR Jan Jadach z Kielc przyjaciele i znawcy dorobku dr. Macieja Zarębskiego. Na wstępie głos zabrał p. Krzysztof Matyk zastępca dyrektora Departamentu Obywatelskiego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z Warszawy, który dokonał odznaczenia jubilata Srebrnym Medalem „Gloria Artis”, za jego wybitne osiągnięcia twórcze i wydawnicze.

Następnie prowadzący dokonał krótkiego wprowadzenia, omawiając wystawę fotograficzną Macieja Zarębskiego z jego podróży z żoną Ludomirą po niezliczonych zakątkach świata (na 24 fotogramach formatu 60 x 80 cm pokazane zostały urokliwe miejsca architektury, przyrody i kultury prawie wszystkich kontynentów świata).

To były podróże nie tylko dla przyjemności. Z uzyskanej podczas nich wiedzy i przeżyć powstało wiele ciekawych książek reportażowych oraz artykułów godnych uwagi.

W auli została także urządzona wystawa dorobku wydawniczego kierowanych przez dr. Macieja Zarębskiego Bibliotek Staszowskiej i Świętokrzyskiej – obejmująca ponad 300 pozycji książkowych, w tym kilkadziesiąt jego autorstwa. Była także odrębna prezentacja najnowszego dorobku jubilata uwieńczona wydaniem w 2018 roku trzech książek, „Wojaże po Polsce…” po najciekawszych miejscach naszej historycznej chwały i pamięci.

Na prawie 300 stronach Zarębski umieścił blisko 800 kolorowych zdjęć, doskonale dokumentujących odwiedzane przez niego opisywane miejsca. Wydane zostało także książkowe opracowanie wspomnień przyjaciół współpracujących z dr. Maciejem Zarębskim w dziedzinie nauki, kultury, regionalistyki, a także działalności społecznej. Książka nosi tytuł: „Z ludźmi i dla ludzi…”. W ocenie przyjaciół i kolegów, stanowi potwierdzenie jego dewizy służenia ludziom, której jest wierny od najwcześniejszych lat życia.

To najcenniejsza pamiątka dla jubilata od przyjaciół, którzy zapamiętali go nie tylko jako człowieka i kolegę, ale także jako odpowiedzialnego lekarza, doskonałego specjalisty (w latach 1999-2003 pełniącego funkcję konsultanta woj. świętokrzyskiego z diagnostyki laboratoryjnej), społecznika, pisarza, wydawcę i przyjaciela. Trzecią pozycją była „Bibliografia z lat 1965-2017 Macieja A. Zarębskiego” w opracowaniu Jana Jadacha.

Gruba ponad 200 stronicowa książka obejmuje bogaty dorobek bibliograficzny jubilata. Jak zaznaczył Jadach nie do końca pełny. Książka została wydana na prawach rękopisu. Dorobek twórczy jubilata zaprezentowali: Longin Kaczanowski, który opowiedział o ogromnej pracy organizacyjnej, twórczej i wydawniczej dr. Macieja Zarębskiego, w powołanym przez niego Staszowskim Towarzystwie Kulturalnym, w którym nie tylko pełnił zaszczytne stanowisko prezesa, ale przede wszystkim był animatorem kultury, badaczem historii i założycielem Muzeum Ziemi Staszowskiej.

Niezależnie od tego, w tym czasie, z pełnym oddaniem pracował zawodowo jako lekarz specjalista diagnostyki laboratoryjnej oraz lekarz internista, a także sprawdzał się doskonale jako ojciec rodziny.

Nie ominęła go także misja zagraniczna pracy polskich lekarzy w Libii (lata 1983-86). Jego dorobek twórczy, w założonym przed 15-tu laty Świętokrzyskim Towarzystwie Regionalnym, po przybyciu w 2003 roku do Zagnańska, zamyka się ponad 160 pozycjami książkowymi (łącznie z wydawnictwami Biblioteki Staszowskiej to ponad 360 pozycji, w tym 52 własne).

Na okolicznościowej wystawie pięknie prezentowały się na kilku regałach specjalnej szafy. Stanowiły dowód pracy twórczej członków Staszowskiego Tow. Kulturalnego i Świętokrzyskiego Tow. Regionalnego zainteresowanych utrwaleniem w książkach tego co przeżyli, robili i marzyli – własnej historii, dziejów regionu. Uważam, że ten temat będzie w przyszłości wymagał specjalnych badań i oceny zapisanego dorobku dr. Macieja Zarębskiego i jego współpracowników.

Po red. Kaczanowskim głos zabrał Jan Jadach, który w swoim wystąpieniu skupił się przede wszystkim na drodze życiowej jubilata, jego pracy zawodowej oraz społecznej w dwóch wspomnianych towarzystwach, które założył, którym poświęcił swoje, a także, po części rodziny życie. Dr Maciej Zarębski nie został politykiem, gdzie na pewno miałby korzystniejszą sytuację by lepiej służyć ludziom.

Ale dzięki temu miał więcej czasu by lepiej poznać historię Polski, jej wartości narodowe, historyczne oraz dorobek kulturowy i materialny wielkich Polaków. Zapragnął przekazać tę wiedzę pokoleniom dzieci i wnuków. Jego książka „Wojaże po Polsce…” stanowi tego doskonały przykład. Z uwagi na bogactwo materiałów z dziedziny historii i dorobku kulturalnego różnych regionów Polski może być doskonałą lekturą dla młodzieży szkolnej.

Podczas swego wystąpienia jubilat w kilkunastominutowym pokazie multimedialnym pokazał bogactwo historyczno-kulturowe Wybrzeża, Kartuz, Wielkopolski a także Legnicy i Lubiąża.

Spotkanie przy kawie i lampce wina zakończyło się zaskakująco długą kolejką w dostępie do jubilata przybyłych gości i kolegów z gratulacjami, życzeniami, kwiatami i prezentami. Wielu z nich wygłosiło bardzo cenne i dziękczynne podziękowania o jego osiągnięciach jako badacza, pisarza, redaktora i wydawcy.

Mazurskie Towarzystwo Naukowe w Ełku od kilku 5 lat współpracuje z Świętokrzyskim Towarzystwem Regionalnym i Ośrodkiem Mateczników Patriotyzmu i Kultury w Zagnańsku. Jego prezes dr Alfons Bobowik uczestniczył w benefisie i, podobnie jak inni, wręczył dyplom podziękowania za współpracę i wspieranie naszej działalności w dziedzinie badania i zapisywania najnowszej historii, kultury oraz polskiego regionalizmu, który jest najcenniejszą wartością naszej tożsamości narodowej.

Szkoda, że na benefis (mimo zaproszenia) nie przybyli przedstawiciele samorządu (z wyjątkiem Urzędu Marszałkowskiego), wojewody ani mediów lokalnych i regionalnych. Ogromna szkoda, że ten ogromny dorobek społeczny ludzi dążących do zachowania polskiej kultury i historii małych ojczyzn ulega zapomnieniu i ginie. Współczesny świat w pogoni za wartościami materialnymi i beztroskim życiem traci z oczu dorobek swoich pokoleń.

Tak być nie możne. Trzeba przywrócić szacunek dla tradycji i narodowych wartości dla naszych najmłodszych pokoleń. Ten temat musi się znaleźć w programach szkolnych dotyczących wiedzy o naszej kulturze i patriotyzmie narodowym. To nie jest wstyd przed naszym rzekomym zacofaniem kulturowym jak uważają młode pokolenia, ale uznanie dla naszych tradycji narodowych i wartości, którym służymy.

Dr Alfons Bobowik
Ełk