Wspomnienie: dr Jan Bohdan Gliński (1915-2019)

31 marca odszedł na wieczny dyżur Jan Bohdan Gliński (pseud. Gbur, Doktór Jan) – uczestnik walk obronnych i lekarz podczas II wojny światowej, komendant PRS przy ul. Nowogrodzkiej 34 w czasie Powstania Warszawskiego, po wojnie dyrektor Sanatorium Przeciwgruźliczego w Rudce. Miał 103 lata.

Foto: archiwum „Gazety Lekarskiej”

Jan Bohdan Gliński przyszedł na świat w grudniu 1915 r. w Wiedniu. Pochodził z rodzinny lekarskiej z Opatowa Kieleckiego. Gimnazjum ukończył w Rydzynie. Następnie studiował medycynę na Uniwersytecie im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Końcowe egzaminy lekarskie zdał podczas okupacji niemieckiej w 1941 r. W kampanii wrześniowej 1939 r. jako strzelec-ochotnik brał udział w walkach Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga, po kapitulacji trafił do niewoli, ale w 1940 r. został zwolniony. Pracował w Szpitalu Powiatowym w Opatowie Kieleckim, a od 1942 r. był asystentem w Szpitalu Zakaźnym w Warszawie.

Na początku 1942 r. zaangażował się w działalność konspiracyjną – jako członek organizacji „Unia”, a potem w Armii Krajowej w zgrupowaniu „Gurt”. Przed wybuchem Powstania Warszawskiego szkolił sanitariuszki i leczył AK-owców, a także Żydów. Na czas zrywu był komendantem Punktu Ratowniczo-Sanitarnego przy ul. Nowogrodzkiej 34, z którego pod koniec sierpnia wraz z chorymi i całym personelem został wypędzony przez Niemców. Trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, z którego udało mu się zbiec. Do grudnia 1944 r. prowadził szpital powstańczy w Górcach.

Dr Gliński opowiedział nam o tych wydarzeniach w wywiadzie, który ukazał się kilka lat temu w „Gazecie Lekarskiej”: „Wyszliśmy, nim Niemcy się zorientowali. Udało mi się nawiązać kontakt z AK. Oddelegowano nas do Górc, gdzie zorganizowaliśmy szpital dla osób, które uciekły z miasta. Pracowaliśmy w drewnianej szkole, a mieszkaliśmy w domu pielęgniarki Kominkowej, która przed nami była jedynym przedstawicielem służb medycznych w Górcach. Mogliśmy działać tylko dzięki wspaniałym mieszkańcom. Ci ludzie, choć sami niewiele mieli, dzielili się z nami jedzeniem, organizowali leki” – wspominał na łamach naszego pisma.

Po wojnie osiedlił się wraz z rodziną w Zgorzelcu, gdzie przez kilka lat był jedynym polskim lekarzem w powiecie. Organizował tam lokalną służbę zdrowia. Od 1954 r. związał swoje życie z Sanatorium Przeciwgruźliczym w Rudce (od 1972 r. do emerytury był dyrektorem tej placówki). Równocześnie udzielał się społecznie. Był także wielkim pasjonatem historii medycyny. Brał udział w założeniu Sekcji Historycznej Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Do końca swoich dni był jej przewodniczącym, a także Koła Historycznego Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego. Jest autorem 6 tomów „Słownika biograficznego lekarzy i farmaceutów – ofiar drugiej Wojny Światowej”.

A prywatnie? – To był czarujący człowiek. Zawsze elegancki, a przy tym skromny i bardzo pracowity. To mój przyjaciel. Zawsze będę ciepło o nim pamiętać. Współpraca z nim była dla mnie nie tylko zaszczytem, ale i dowodem bezgranicznego zaufania – wspomina prof. Bibiana Mossakowska, wieloletnia wiceprzewodnicząca Koła Historycznego TLW, dodając że doktor Gliński aktywnie uczestniczył w posiedzeniach do samego końca, poza ostatnim na dwa dni przed jego odejściem. Osoby, które miały szczęście spotkać na swojej drodze dra Glińskiego, podkreślają jego wielki patriotyzm oraz że wszystko, czego dokonał, mógł zrobić tylko dobry człowiek. Sam doktor Gliński mówił, że jest, jaki jest, dzięki swoim rodzicom. 9 kwietnia Jan Bohdan Gliński spoczął w grobie rodzinnym na Starych Powązkach w Warszawie.

Jan Bohdan Gliński został odznaczony m.in.: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Wojska, Medalem za Warszawę 1939-1945, Medalem za Udział w Wojnie 1939, Zasłużonym dla Zdrowia Narodu, Odznaką za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia, w stulecie urodzin Towarzystwo Lekarskie Warszawskie nadało mu tytuł „Spectassimus”.

Źródło: TLW, Muzeum Powstania Warszawskiego, materiały własne