Wstrząs anafilaktyczny a pierwsza pomoc

Bardzo ciężka i nagła reakcja alergiczna – wstrząs anafilaktyczny – stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Jest jedną z wielu możliwych przyczyn potrzeby stosowania resuscytacji.

Foto: pixabay.com

Na konieczność zwiększania świadomości w tym zakresie zwraca uwagę pełniący obowiązki przewodniczącego Sekcji Resuscytacji i Medycyny Stanów Nagłych Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii dr Wojciech A. Rychlik z Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach.

Zdaniem dr. Rychlika w ostatnich latach znacznie zwiększyła się wiedza na temat zasad udzielania pierwszej pomocy. W miejscach publicznych jest też coraz więcej przydatnych podczas takich działań automatycznych defibrylatorów (AED), a jednak wciąż wiele jest do zrobienia. „Nie wszyscy pracownicy służby zdrowia mają na co dzień do czynienia ze stanami zagrożenia życia” – powiedział dr Rychlik.

Jak przypomniał, anafilaksją zagrożony jest każdy, choć szczególnie alergicy uczuleni na:

• pokarmy (najczęściej to orzechy, owoce morza, ryby, niektóre owoce, mleko, jajka),
• jad owadów błonkoskrzydłych,
• leki,
• środki kontrastowe używane w radiologii,
• lateks, który jest m.in. w rękawiczkach.

„Z własnej praktyki pamiętam przypadek chłopaka, którego rodzice zabrali na uroczystą kolację z okazji 18. urodzin do tajskiej restauracji. Wkrótce po powrocie do domu zaczął się dusić, na szczęście w porę otrzymał pomoc. Inna pacjentka godzinę po znieczuleniu do drobnego zabiegu stomatologicznego zasłabła prowadząc samochód, na szczęście przed omdleniem zdążyła się zatrzymać, ocknęła się już na izbie przyjęć” – relacjonował dr Rychlik.

Wśród objawów zbliżającego się wstrząsu anafilaktycznego, które powinny nas zaalarmować po narażeniu na alergen, są:

• nagły spadek ciśnienia,
• tachykardia, czyli przyspieszenie akcji serca,
• duszność, świszczący oddech,
• obrzęk ust, języka,
• chrypka, gwałtowny kaszel,
• swędząca pokrzywka, rumień,
• nudności, kurczowe bóle brzucha,
• wymioty, biegunka,
• zawroty głowy, osłabienie, omdlenie.

Jeśli osoba uczulona ma przy sobie strzykawkę z adrenaliną (preparat przepisuje na receptę lekarz), powinna ją sobie natychmiast wstrzyknąć domięśniowo, do mięśnia uda. Jeśli nie, należy pilnie wezwać pogotowie ratunkowe. Po udzieleniu pomocy zalecana jest 12-24 godzinna obserwacja, bo może wystąpić reakcja drugiej fazy. Potem nie wolno zapomnieć o diagnostyce alergologicznej.

„Osoba, u której wystąpiła kiedykolwiek silna reakcja alergiczna z obrzękami, dusznością, ma wystarczający powód, by zgłosić się do lekarza i o tym powiedzieć. Lekarz przepisze wówczas adrenalinę w specjalnej ampułkostrzykawce lub tzw. penie, która jest najwłaściwszym lekiem do podania podczas wstrząsu. Najlepiej, by taka osoba potrafiła sama sobie zaaplikować ten preparat, co nie jest trudne, można tego nauczyć się w kilka minut” – podkreślił dr Rychlik.

Anna Gumułka

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

Ustawa o sieci szpitali weszła w życie. Więcej na ten temat piszemy tutaj.