Wyzwania na przyszłość. Kongres Światowej Federacji Dentystycznej FDI

Tegoroczne obrady Światowego Parlamentu Stomatologicznego FDI, tradycyjnie odbywające się wraz ze Światowym Kongresem Dentystycznym FDI, po raz pierwszy w historii odbyły się całkowicie zdalnie. Program obfitował w spotkania robocze, nie zabrakło też licznych sesji edukacyjnych. Na jakich problemach skupili się uczestnicy spotkania?

W dniach 16-30 września zorganizowano w sumie szereg różnego rodzaju posiedzeń i spotkań, obejmujących m.in.: cztery sesje Zgromadzenia Ogólnego FDI, trzy sesje tzw. Otwartego Forum, spotkanie tzw. oficerów łącznikowych, spotkania stałych komitetów FDI, sekcji i zespołów, posiedzenia Zarządu FDI oraz Światowe Forum Kobiet Dentystów. Nie zabrakło merytorycznych szkoleń (ponad 200 sesji) oraz wystawy producentów sprzętu stomatologicznego.

Organizatorzy – FDI oraz Australijskie Stowarzyszenie Stomatologiczne (wg pierwotnych planów tegoroczny kongres miał się odbyć w Sydney) – przygotowali platformę internetową umożliwiającą interaktywny udział w poszczególnych wydarzeniach delegatom Parlamentu Stomatologicznego reprezentującym krajowe organizacje tomatologiczne (ok. 300 osób z 97 państw) oraz lekarzom dentystom, którzy zarejestrowali się w celu skorzystania z oferty edukacyjnej (ponad 2000 osób z 81 państw).

Stanowiska

Na tegorocznym kongresie przyjęto osiem nowych stanowisk FDI (FDI policy statements), m.in. w sprawie poprawy dostępu do opieki stomatologicznej, roli lekarzy dentystów w rzucaniu palenia, roli lekarzy dentystów w dobie epidemii, zarządzania odpadami związanymi z amalgamatem i rtęcią, bezpiecznego stosowania amalgamatu i stopniowego zmniejszania jego zużycia. Wprowadzono także zmiany do trzech stanowisk z lat wcześniejszych, m.in. w sprawie zapobiegania zakażeniom w gabinecie stomatologicznym.

Resuscytacyja

Nagłe zatrzymanie akcji serca jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów i to nie tylko w uprzemysłowionych krajach zachodnich, dlatego FDI uważa, że na całym świecie osoby zatrudnione w gabinetach stomatologicznych powinny umieć poradzić sobie z taką nagłą sytuacją dzięki odpowiedniemu wyszkoleniu, również w zakresie stosowania defibrylatora (AED) – zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi. Tym samym, stanowisko FDI kolejny raz wzmacnia rolę lekarzy dentystów w praktyce lekarskiej.

Epidemia chorób zakaźnych

W swoim stanowisku FDI stara się odnieść do wniosków wyciągniętych z pandemii COVID-19 oraz sposobu, w jaki można je wykorzystać do skutecznego przygotowania lekarzy stomatologów i członków zespołu dentystycznego na przyszłe epidemie i kryzysy zdrowotne. Zdrowie jamy ustnej w okresie pandemii nie było traktowane jako jeden z priorytetów polityki zdrowotnej. Odnotowano wzrost zarówno liczby nagłych przypadków stomatologicznych, jak i stosowania antybiotyków. To alarmujący wskaźnik poważnych konsekwencji zaprzestania niezbędnej opieki profilaktycznej i terapeutycznej.

W ocenie FDI podczas wybuchów epidemii chorób zakaźnych główną rolą lekarzy dentystów i członków zespołu stomatologicznego jest zapewnienie bezpiecznej i odpowiedniej opieki stomatologicznej, w tym profilaktycznej, diagnostycznej i terapeutycznej. Jednak w razie potrzeby lekarze dentyści i członkowie zespołu stomatologicznego posiadający odpowiednie umiejętności i przeszkolenie mogą także wspierać innych pracowników ochrony zdrowia jako członkowie pierwszej linii pomocy medycznej. Jednocześnie FDI mocno podkreśla znaczenie ciągłości dostępu do opieki stomatologicznej dla zdrowia ogólnego, zarówno w zakresie profesjonalnej profilaktyki, jak i działań leczniczych.

FDI zachęca władze, aby:

• uwzględniały lekarzy dentystów we wszystkich dyskusjach i decyzjach odnoszących się do świadczenia opieki zdrowotnej i spraw dotyczących pracowników ochrony zdrowia;
• zapewniały właściwy dostęp w stomatologii do odpowiednich środków ochrony indywidualnej;
• umożliwiały lekarzom dentystom i członkom zespołu dentystycznego uzyskanie odpowiedniego wsparcia finansowego i administracyjnego w okresie ograniczeń w wykonywaniu pracy w związku z epidemią;
• zapewniały odpowiednie wsparcie finansowe i administracyjne w ramach stomatologicznych programów zdrowia publicznego, ułatwiające pokrycie dodatkowych kosztów przestrzegania przepisów sanitarnych;
• włączały lekarzy dentystów, studentów stomatologii i członków zespołu dentystycznego do grup o najwyższym priorytecie w zakresie szczepień;
• zapewniały lekarzom dentystów i studentom stomatologii dostęp do odpowiedniego przeszkolenia w zakresie realizowania szczepień.

Amalgamat

W jednym ze stanowisk FDI wyraziło poparcie dla apelu WHO o stopniowe ograniczanie stosowania amalgamatu poprzez zmniejszanie zapotrzebowania na ten materiał, a to za sprawą zwiększania nacisku na profilaktykę chorób jamy ustnej i promocję zdrowia, a także dzięki zintensyfikowaniu badań nad rozwojem i dostępnością alternatywnych materiałów wypełniających.

Podkreślono, że w przypadku dopuszczenia stosowania amalgamatu, należy zapewnić pacjentom i środowisku jak najlepszą ochronę przed narażeniem na działanie rtęci. Personel stomatologiczny powinien być ponadto przeszkolony co do sposobów minimalizowania ilości odpadów zawierających rtęć oraz stosowania dobrych praktyk w przypadku ich usuwania, zgodnie z obowiązującym prawodawstwem dotyczącym ochrony środowiska.

Nikotynizm

To kolejny temat, w przypadku którego FDI sformułowało stanowisko. Podkreśla się w nim znaczącą rolę lekarzy dentystów i ich współpracowników we wspieraniu pacjentów w zaprzestawaniu paleniu tytoniu, zgodnie z obowiązującymi na całym świecie metodami i wytycznymi oraz wskazuje zalecane sposoby działania w tym zakresie, adresowane zarówno do poszczególnych pracowników, jak i ich organizacji zawodowych oraz organizatorów kształcenia. Lekarze dentyści i ich zespoły regularnie mają kontakt z pacjentami, którzy zazwyczaj nie korzystają z profilaktyki w innych obszarach medycyny. Walka z nikotynizmem powinna być więc rutynowym elementem kontaktów z pacjentem stomatologicznym.

Na stronie FDI są dostępne wszystkie przyjęte stanowiska, opracowania tematyczne typu WhitePaper, liczne programy edukacyjne, m.in. bezpłatne webinaria w zakładce Oral Health Campus, oraz inne materiały pomocnicze dla lekarzy praktyków, przydatne narzędzia do komunikacji z pacjentami.

Anna Lella, członek zarządu FDI

Wybory do Zarządu FDI

29 września br., podczas obrad Światowego Parlamentu Stomatologicznego FDI, odbyły się wybory do Zarządu FDI oraz do pięciu stałych komitetów tej organizacji.

Dr Anna Lella, reprezentująca Naczelną Izbę Lekarską, została wybrana na stanowisko członka zarządu FDI (FDI Councillor) w latach 2021-2024. Jest to pierwszy lekarz stomatolog z Polski, która zasiądzie w ścisłym zarządzie FDI – największej organizacji lekarsko-dentystycznej na świecie, zrzeszającej ponad 200 krajowych organizacji stomatologicznych z wszystkich kontynentów.

Światową Federację Dentystyczną założono w Paryżu w 1900 r. pod francuską nazwą Fédération Dentaire Internationale. od której pochodzi do dzisiaj stosowany skrót FDI. Przewodnictwo FDI przejęła z rąk ustępującego dra Gerharda Seebergera prof. Ihsane Ben Yahya, pierwszy prezydent FDI z Afryki, dziekan Wydziału Stomatologii na Uniwersytecie Medycznym Króla Mohammeda VI w Casablance, po ośmiu latach w Radzie FDI, w tym dwóch w roli prezydenta-elekta. Nowym prezydentem-elektem FDI, który obejmie funkcję prezesa za dwa lata, został wybrany dr Greg Chadwick z USA.

Zarząd FDI składa się z prezydenta, prezydenta-elekta, skarbnika i 10 radnych – członków zarządu, wybranych przez Zgromadzenie Ogólne. Dodatkowo w zebraniach zarządu biorą udział marszałek – przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego i dyrektor wykonawczy FDI, lecz bez prawa głosu. Ponadto w strukturze organizacyjnej FDI istnieją komitety stałe i inne grupy robocze, dedykowane określonym obszarom, są one ciałem doradczym zarządu poprzez wydawane ekspertyzy i składane sprawozdania ze swojej działalności.

W skład struktury organizacyjnej federacji wchodzi 5 organizacji regionalnych – z Afryki, Azji, Europy, Ameryki Łacińskiej oraz Ameryki Północnej. Aby zapewnić ciągłość pracy federacji, zarządu nigdy nie wymienia się w całości. We wrześniu br. wyłoniono nowego prezydenta-elekta, skarbnika, marszałka i obsadzono pięć miejsc radnych zarządu. Wybierano również składy do komitetów i grup roboczych. Prof. Marzena Dominiak, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, pozostała członkiem Komitetu ds. Kształcenia FDI na kolejną kadencję.

Polacy w FDI

W FDI polscy lekarze dentyści są reprezentowani przez Polski Komitet Krajowy FDI (współtworzony przez Naczelną Izbę Lekarską i Polskie Towarzystwo Stomatologiczne). W tym roku NIL reprezentowali: dr Anna Lella, dr Ewa Siewierska-Chomeniuk, dr Radosław Maksymowicz oraz r.pr. Marek Szewczyński, a PTS – prof. Marzena Dominiak i prof. Ingrid Różyło-Kalinowska.