Złą kondycję psychiczną widać również w jamie ustnej
Dla lekarza dentysty jednym z bardziej widocznych objawów mogących świadczyć o problemach zdrowia psychicznego jest duże zaniedbanie jamy ustnej, manifestujące się akumulacją płytki nazębnej i kamienia, zapaleniem dziąseł i przyzębia, plamami próchnicowymi, próchnicą i jej powikłaniami.
Przyczyną może np. być paraliżujący strach przed stomatologiem i unikanie wizyt spowodowane zaburzeniami lękowymi. Zaniedbania mogą też powstawać między innymi z braku higieny – kiedy pacjent ze względu na złą kondycję psychiczną nie ma motywacji do działania, w tym również do szczotkowania zębów.
Nie ograniczajmy obserwacji wyłącznie do jamy ustnej. Warto zwrócić uwagę na strój dziecka. Jeśli mimo upału ma bluzkę z długim rękawem, to być może chce ukryć ślady samookaleczania się albo przemocy.
Zachowania autoagresywne mogą też być widoczne w obrębie jamy ustnej – niepokojące są rozdarcia wędzidełka wargi górnej, zasinienia, rany na podniebieniu i języku, ślady po poparzeniach i przygryzaniu warg albo policzków, atrycje. Często pacjenci z zaburzeniami psychicznymi cierpią na bruksizm. Z kolei jednym z możliwych przyczyn kserostomii jest nadużywanie niektórych substancji uzależniających.
Suchość jamy ustnej może też wynikać z zaburzeń odżywiania. Nieodpowiednie odżywienie organizmu prowadzi również do niedoborów witamin, co negatywnie wpływa na uzębienie, błonę śluzową i przyzębie.
Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że przyczyny kłopotów w jamie ustnej mogą wynikać ze złej kondycji psychicznej dziecka. Zdarza się jednak tak, że wręcz wypierają lub ukrywają problem. Jeśli zauważymy niepokojące objawy, rozmawiajmy o nich. Lepiej się pomylić, niż zlekceważyć sytuację. Dociekajmy przyczyny. Zaznaczmy, że widzimy sygnały, które warto skontrolować.
Dr hab. n. med. Anna Turska-Szybka, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej Uniwersyteckiego Centrum Stomatologii WUM, konsultant woj. mazowieckiego w dziedzinie stomatologii dziecięcej