Zmarł prof. Stanisław Pasyk

W dniu 4 sierpnia 2020 roku zmarł prof. Stanisław Pasyk, wybitny polski kardiolog, twórca nowoczesnej metody leczenia zawału serca, nazwanej metodą zabrzańską, uznany naukowiec i współtwórca Wojewódzkiego Ośrodka Kardiologii w Zabrzu.

Lekarz kardiolog, prof. dr hab. n. med. Urodzony 16 sierpnia 1931 roku w Zamieściu, pow. Limanowa. W 1954 roku ukończył studia medyczne w AM w Krakowie. Tytuł i dyplom lekarza uzyskał w 1954 roku.

W latach 1960-1961 specjalizował się w kardiologii w Harvard Medical School w Bostonie, przebywał również w: Walter Reed Army Medical Center (Waszyngton, 1967-1968), Univ. of Michigan, Department of Medicine, Cardiology Division (Ann Arbor, 1979). Specjalista z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii. Stopień naukowy dra n. med. otrzymał 20 marca 1964 roku na podstawie dysertacji „Wstrząs w przebiegu zawału mięśnia serca: postępowanie lecznicze w dzisiejszym ujęciu”(Wydział Lekarski AM w Krakowie, promotor: prof. Leon Tochowicz). Habilitację w zakresie chorób wewnętrznych i kardiologii otrzymał 26 stycznia 1973 roku na Wydziale Lekarskim AM w Krakowie, na podstawie dorobku naukowego i rozprawy „Wpływ okluzji tętnicy wieńcowej na krążenie systemowe i wieńcowe u nieznieczulonych psów”. Tytuł naukowy prof. nadzw. n. med. otrzymał 11 lipca 1985 roku. Pracę zawodową rozpoczął jeszcze jako student w Zakładzie Anatomii Opisowej AM w Krakowie. Po otrzymaniu dyplomu był wolontariuszem, następnie asystentem, starszym asystentem i adiunktem w I Klinice Chorób Wewnętrznych AM w Krakowie.

W latach 1962-1967 kierownik Centralnej Międzyklinicznej Pracowni Hemodynamiki; w latach 1970-1973 kierownik Samodzielnej Pracowni Diagnostyki Kardiologicznej Instytutu Pediatrii. W latach 1973-1975 pracował na stanowisku profesora na Wydziale Kardiologii Klinicznej i Doświadczalnej Instytutu M. Plancka (Bad Neuheim, Niemcy). W 1976 roku został zatrudniony na stanowisku docenta w II Klinice Kardiologii Instytutu Chorób Wewnętrznych ŚAM (w latach 1979-1981 klinika wchodziła w skład Instytutu Kardiologii). Od 1984 roku był kierownikiem IV Katedry i Kliniki Kardiologii (od 1987 roku, w wyniku reorganizacji, przemianowanej na I Katedrę i Klinikę Kardiologii). Zorganizował od podstaw Wojewódzki Ośrodek Kardiologii (WOK) w Zabrzu (obecnie Śląskie Centrum Chorób Serca), zostając jego dyrektorem (1983-1993).

Chcąc rozwijać kardiologię interwencyjną, powołał pracownię hemodynamiki z dwiema salami do diagnostyki inwazyjnej i salę do elektrofizjologii, które wyposażył w najnowocześniejszą na ówczesne czasy aparaturę medyczną. Wzorem ośrodków amerykańskich, jako pierwszy w Polsce wprowadził w Zabrzu 24-godzinny system pracy, co miało nieocenione znaczenie, szczególnie dla chorych w stanach zagrożenia życia, tj. w ostrej fazie zawału serca.

Przedmiotem działalności naukowo-badawczej Stanisława Pasyka były następujące zagadnienia: badania porównawcze anatomii naczyń wieńcowych człowieka, cielęcia, psa i świni domowej, badania krążenia w zawale serca, nowoczesna diagnostyka i terapia schorzeń układu krążenia i oddechowego, teoretyczne i kliniczne aspekty diagnostyki oraz leczenia miażdżycy i zawału serca, nabyte wady krążenia – symptomatologia, wczesne wykrywanie i diagnostyka oraz śledzenie ich ewolucji. Prof. Pasyk to promotor 34 prac doktorskich.

W latach 1961-1967 oraz 1984-1991 był specjalistą wojewódzkim ds. kardiologii woj. katowickiego oraz woj. opolskiego w roku 1987. Członek Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (współzałożyciel i przewodniczący Oddziału w Zabrzu, współzałożyciel i sekretarz Oddziału Krakowskiego), Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Internistów Polskich, Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego, American Heart Association, European Society of Cardiology, International Society and Federation of Cardiology, American Physiological Society, New York Academy of Sciences, Paul Dudley White Cardiology Society AT Harvard Medical School.

W latach 1973-1989 członek komitetu redakcyjnego „Basic Research in Cardiology”. Od 1989 roku przewodniczący Zarządu Społecznego Stowarzyszenia Kardiologicznego w Zabrzu. Odznaczony Krzyżem Komandorskim OOP, odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM”. Dwukrotny laureat nagrody MZiOS, czterokrotny nagrody Rektora AM w Krakowie; wielokrotnie wyróżniany indywidualną i zespołową nagrodą Rektora S AM oraz nagrodą naukową Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Wielu wychowanków Pana Profesora to dzisiaj wybitni lekarze, kardiolodzy, profesorowie, kierownicy klinik i ordynatorzy.

Na emeryturę przeszedł 30 września 2001 roku. W niepełnym wymiarze godzin pracował w I Katedrze i Oddziale Klinicznym Kardiologii w Zabrzu do 30 września 2002 roku. Mieszkał w Zabrzu.

Bibliografia: Fot. w zbiorach CDDMiF; „Współcześni uczeni polscy”; M. Zembala, „Dziękujemy, profesorze”, „Służba Zdrowia” 2001, 73-75, s. 22.