O medycynie zorientowanej na osobę

Ponad 400 uczestników wzięło udział w I Międzynarodowym Forum Medycyny Personalizowanej, które odbyło się 2 marca w Warszawie. Goście wydarzenia omawiali najważniejsze zagadnienia związane z medycyną personalizowaną, dzielili się doświadczeniami oraz dyskutowali o możliwościach wprowadzenia tego nowoczesnego podejścia do polskiego systemu ochrony zdrowia.

Forum rozpoczęło się od wystąpienia ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła, który podkreślił, że objął patronat nad wydarzeniem, ponieważ „medycyna personalizowana to ważna sprawa”. Minister przypomniał, że określenie medycyna personalizowana nawiązuje do łacińskiego słowa persona, które oznacza osobę.

Medycyna personalizowana jest zatem – według Konstantego Radziwiłła – medycyną zorientowaną na osobę, a nie na chorobę. Sądzi on, że obecnie stajemy przed wyzwaniem, jak rozwijającą się wiedzę o ludzkim genomie zastosować w praktyce. Radziwiłł zapowiedział, że decydenci będą obserwować postęp w dziedzinie medycyny personalizowanej i pracować nad tworzeniem standardów oraz regulacji w tej dziedzinie. Chodzi bowiem o to, żeby każdy chory w Polsce i w Europie dostał to, co dla niego najlepsze.

Idea medycyny personalizowanej opiera się na zastosowaniu kryteriów molekularnych do doboru właściwej strategii terapeutycznej dla właściwego pacjenta we właściwym czasie i/lub na określeniu molekularnych predyspozycji do konkretnej choroby u konkretnej osoby, w celu podjęcia właściwych działań prewencyjnych we właściwym czasie.

Dynamiczny rozwój tego nowego podejścia terapeutycznego jest bezpośrednio związany ze skokowym postępem badań nad genetyką człowieka w ostatniej dekadzie. Zastosowanie kryteriów molekularnych umożliwia podział pacjentów na podgrupy, podobne pod względem charakterystyki genetycznej, w ramach jednej jednostki chorobowej.

Medycyna personalizowana oznacza więc więcej metod leczenia dostosowanych do indywidualnych cech pacjenta i jego choroby. Dzięki temu eliminowany jest dobór leczenia metodą „prób i błędów”. Ewolucyjnie następuje zmiana paradygmatu z leczenia jednym rodzajem terapii całej populacji (one size fits all) na leczenie personalizowane.

Medycyna personalizowana zajmuje się wielopłaszczyznowym podejściem do opieki zdrowotnej nad pacjentem. Nie tylko ulepsza skuteczność diagnostyki i terapii chorób, ale również daje możliwość ich wykrywania na bardzo wczesnych stadiach, gdy skuteczne leczenie jest zdecydowanie prostsze i tańsze. To podejście niesie wiele korzyści dla pacjentów, lekarzy i dla systemów ochrony zdrowia. Podstawowe z nich to:

• możliwość podejmowania decyzji terapeutycznych w oparciu o bardziej szczegółową wiedzę;
• większa skuteczność dzięki precyzyjnie celowanemu leczeniu;
• redukcja możliwości wystąpienia skutków niepożądanych;
• możliwość przewidywania i prewencji rozwoju choroby;
• możliwość podejmowania leczenia we wcześniejszych stadiach rozwoju choroby;
• ograniczenie kosztów opieki zdrowotnej.