28 marca 2024

Piąte „Spotkanie medyków z historią” (wideo)

„Spotkania medyków z historią” na trwałe wpisały się do kalendarza wydarzeń Ośrodka Historii Warmińsko-Mazurskiej Medycyny. Jubileuszowe, piąte spotkanie, poświęcono twórcom medycyny w powiatach Warmii i Mazur.

Foto: arch. prywatne

Łączyło się ono także z drugim jubileuszem: 100-leciem powstania Izb Lekarskich w Polsce. Konferencję zaplanowano w 2020 roku jednak ze względów epidemiologicznych mogła się odbyć 20 listopada 2021 r.

Piąte spotkanie było wyjątkowe z wielu powodów. Począwszy od tematu wiodącego, „Rozwój medycyny w powiatach Warmii i Mazur”, poprzez bardzo interesujące wystąpienia, „niespodzianki” jakie przygotowano uczestnikom konferencji oraz faktu, że odbywała się ona z zakrytymi przez maseczki twarzami i zachowanym dystansem.

Piąte spotkanie medyków z historią zainaugurował przewodniczący Ośrodka Historii dr n. med. Jan Zygmunt Trusewicz witając zaproszonych gości i uczestników konferencji. Goście, w osobach: Pani Agnieszki Warakomskiej-Poczobutt – Dyrektor Biura Wojewody, Pani Ewy Kaliszuk – Wiceprezydent Olsztyna i Pana Andrzeja Milkiewicza – Dyrektora Gabinetu Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, przekazali życzenia owocnych obrad, gratulowali jubileuszu spotkań i pomysłu uczczenia Jubileuszu 100-lecia powstania Izb Lekarskich.

Konferencja przebiegała w dwóch sesjach. Sesję I rozpoczął wykład dr. n. med. Jana Zygmunta Trusewicza: „Jubileuszowe Wspomnienia Spotkań Medyków z Historią w 100-lecie Izb Lekarskich”, podczas którego przypomniał tematykę i wykładowców uczestniczących w konferencjach oraz wydarzenia towarzyszące Spotkaniom.

 Nawiązał do historii powstania i rozwoju samorządności lekarzy wskazując, że rok 2021 to rok jubileuszowy – ustawą o ustroju i zakresie działania Izb Lekarskich z dnia 2 grudnia 1921 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powołał samorząd lekarski. Mimo że nasza Warmińsko-Mazurska Izba Lekarska powstała, z oczywistych względów, znacznie później, 32 lata temu, to jednak okrągły jubileusz zobowiązuje.

Od kilku lat Ośrodek Historii Warmińsko-Mazurskiej Medycyny realizuje projekt: Archiwum Lekarzy Warmii i Mazur – historia głosem pisana. Gromadzimy wspomnienia – relacje lekarzy, naszych starszych koleżanek i kolegów, świadków i twórców medycyny olsztyńskiej XX wieku. Od 2018 roku zarejestrowaliśmy kilkadziesiąt relacji w technice audio i wideo.

Naszym celem jest przeprowadzenie jak największej liczby wywiadów, aby zwrócić uwagę na niezwykle ciekawe indywidualne historie lekarzy (biografie, studia, praca w przychodniach, szpitalach, gabinetach) ale też na ich udział w rozwoju poszczególnych specjalizacji i powstawaniu placówek medycznych w Olsztynie i regionie. Rozmawiamy także o pasjach i zainteresowaniach, które są fascynujące. Każda z tych relacji wzbogaca naszą wiedzę o historii bohaterów-rozmówców i historii naszej lekarskiej korporacji na Warmii i Mazurach.

Ze wspomnień wybraliśmy fragmenty dotyczące pracy zawodowej lekarzy i stworzyliśmy film, który przedstawia atmosferę tamtych już historycznych lat – tworzenia olsztyńskiej medycyny a jednocześnie jest szczególną formą nawiązania do Jubileuszu 100-lecia powstania Izb Lekarskich.

Dlatego następnym punktem programu konferencji była prezentacja przez Ośrodek Historii Warmińsko-Mazurskiej Medycyny filmu „Historia olsztyńskiej medycyny głosem pisana”. Projekcja filmu wywołała poruszenie wśród uczestników konferencji, bo część z nich oglądała siebie na ekranie. Był to moment szczególny i wzruszający, przemówili nasi starsi koledzy, nasi Mistrzowie.

Ośrodek Historii Warmińsko-Mazurskiej Medycyny na ten szczególny dzień przygotował także pamiątkowe medale, nawiązujące zarówno do Jubileuszu piątych „Spotkań medyków z historią”, jak i Jubileuszu 100-lecia powstania Izb Lekarskich w Polsce. Te piękne medale otrzymali wszyscy uczestnicy konferencji historycznej.

Jak już wspomniano tematem wiodącym konferencji był „Rozwój medycyny w powiatach Warmii i Mazur”. Wybór tematyki był nieprzypadkowy, ponieważ na Warmii i Mazurach-ziemiach odzyskanych, w pierwszych powojennych latach zaczynała się tworzyć polska medycyna. Stopniowo przybywali lekarze z różnych terenów przedwojennej Polski „przywożąc” wiedzę, doświadczenie i umiejętności by organizować i rozwijać służbę zdrowia na Warmii i Mazurach.

Tradycją „Spotkań medyków z historią” są wystąpienia historyków i prezentacje lekarzy. Sesję II rozpoczął historyk prof. dr hab. Norbert Kasparek prezentując wykład „Warmia i Mazury w latach 1945-1989”. Przedstawił w bardzo interesujący sposób tło historyczne i sytuację na ówczesnych ziemiach odzyskanych gdzie rodziła się polska służba zdrowia.

W kolejnej prezentacji postać nestora pediatrii dr Władysława Klementowskiego przedstawił jego syn dr Piotr Klementowski. To osobiste i wzruszające wystąpienie „Doktor Władysław Klementowski – autorytet medycyny Mazur Południowych” spotkało się z dużym zainteresowaniem uczestników konferencji.

Równie ciekawy był następny wykład a właściwie opowieść: „W służbie chorym od pokoleń”. Autor dr Roman Żuralski zaprezentował rodzinę Żuralskich, która od pokoleń była i jest związana z medycyną. Dociekliwość i wnikliwość doktora pozwoliła zapoznać się z historią bliskich autorowi osób – medyków, którzy od lat pomagają chorym.

Powstanie i rozwój służby zdrowia we Fromborku przedstawił dr Wacław Krukowski: „Rozwój medycyny we Fromborku”. Dr Krukowski pracował w Szpitalu Psychiatrycznym we Fromborku i z niezwykłą dokładnością, łącznie z wymienieniem wszystkich ówczesnych pracowników, przedstawił jego rozwój.

Na zakończenie konferencji odbyła się dyskusja dotycząca zarówno zaprezentowanego filmu jak i wystąpień wykładowców. Wszyscy wypowiadający się byli zgodni, że należy kontynuować wszelką działalność dotyczącą historii medycyny naszego regionu. Wyrazili zadowolenie, że ta konferencja była uświetnieniem ważnych jubileuszy, a jednocześnie formą zachowania w pamięci naszych nauczycieli i mistrzów – luminarzy warmińsko-mazurskiej medycyny i środowisk medycznych.

Piąte „Spotkanie medyków z historią” dowiodło, że mimo trudnych powojennych lat polska medycyna na Warmii i Mazurach organizowała i rozwijała się dzięki znakomitym lekarzom tworząc dobry fundament dla przyszłych pokoleń lekarzy. Dziękuję koleżankom i kolegom lekarzom uczestniczącym w „Spotkaniach medyków z historią”, szczególne podziękowania składam wszystkim prelegentom – historykom i lekarzom, a także sympatykom historii medycyny i historii regionu.

dr n. med. Jan Zygmunt Trusewicz, przewodniczący Ośrodka Historii Warmińsko-Mazurskiej Medycyny