Badania w dziedzinie zdrowia publicznego
Nigdy wcześniej nie podjęto próby analizy potencjału badawczego zdrowia publicznego w Polsce, ani też prób wskazania kierunków niezbędnych zmian systemowych. Tę lukę przynajmniej częściowo wypełnia nowatorska monografia pod redakcją Doroty Cianciary, która właśnie została wydana przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-PZH.
Fragment okładki
To podsumowanie prac podjętych w ramach grantu, którego celem była diagnoza stanu badań z dziedziny zdrowia publicznego w Polsce w kontekście tendencji międzynarodowych. W książce przedstawiono szeroki przegląd aktualnego, światowego piśmiennictwa naukowego (angielskojęzycznego), poświęconego problematyce wzmocnienia potencjału badań w dziedzinie zdrowia, także w dziedzinie zdrowia publicznego.
Inspiracją do przeprowadzonych badań i analiz jest teza – powszechnie akceptowana na całym świecie – że największe znaczenie dla poprawy, promowania, ochrony i przywracania zdrowia zbiorowości ludzi mają badania w dziedzinie zdrowia publicznego oraz badania polityk i systemów zdrowotnych, a nie badania biomedyczne, poświęcone etiologii i leczeniu chorób.
W części pierwszej pt. „Komponenty zdrowia publicznego” połączono elementy teorii oraz praktyki zdrowia publicznego i zaprezentowano trzy rozdziały poświęcone: definicjom i funkcjom zdrowia publicznego, wiodącej strategii zdrowia publicznego znanej pod nazwą „Zdrowie we wszystkich politykach” oraz realizacji kolejnych Narodowych Programów Zdrowia w Polsce.
Część druga pt. „Badania naukowe w ochronie zdrowia” dotyczy sprawdzonych w wielu krajach zasad i metod budowania systemu badań w dziedzinie zdrowia. W tej części zaprezentowano sześć rozdziałów na temat: stanowiska Światowej Organizacji Zdrowia w sprawie znaczenia badań naukowych dla poprawy zdrowia ludności, składowych systemu badań i sposobów budowania systemu, najczęściej używanych metod ustalania priorytetów badawczych, procesu upowszechniania i wykorzystania wyników badań do celów praktycznych, znanego pod nazwą „translacja wiedzy”.
Część trzecia nosi tytuł „Potencjał badań w dziedzinie zdrowia publicznego w Polsce”. Obejmuje siedem rozdziałów poświęconych: analizie i ocenie piśmiennictwa w dziedzinie zdrowia publicznego z lat 2000-2012 indeksowanego w Polskiej Bibliografii Lekarskiej, charakterystyce czasopism naukowych z dziedziny medycyny i zdrowia publicznego, wynikom konkursów ogłaszanych przez NCN i NCBR oraz charakterystyce 1088 artykułów oryginalnych opublikowanych w latach 2007-2011 w czterech czasopismach z dziedziny zdrowia publicznego w Polsce, problematyce zdrowia kobiet i mężczyzn w piśmiennictwie krajowym i światowym, widoczności Polski w europejskim piśmiennictwie z dziedziny zdrowia publicznego, a także oszacowaniu liczby badaczy w dziedzinie zdrowia publicznego w Polsce oraz opiniom polskich badaczy na temat stanu badań w dziedzinie zdrowia publicznego oraz reformy nauki.
Część czwarta zawiera tylko jeden rozdział, w którym zaproponowano kierunki niezbędnych – zdaniem autorów tej monografii – prac, których celem powinno być wzmocnienie badań w dziedzinie zdrowia publicznego w Polsce. Rozdział ten stanowi materiał do dyskusji nad przyszłymi strategiami zwiększenia potencjału badań.
