Co pacjenci myślą o lekarzach?

W ostatnich latach dużą popularnością cieszą się portale, na których można dokonać oceny i wystawić opinię lekarzowi. Pacjenci bardzo często przed wizytą (szczególnie przed pierwszą) sprawdzają, jakie doświadczenia mieli z danym lekarzem inni pacjenci. Jaka jest zatem opinia pacjentów o lekarzach?

Foto: freeimages.com

W badaniach wskazywane są braki w umiejętnościach komunikacyjnych lekarzy, wynikające głównie z niewielkiej liczby (lub w ogóle braku) zajęć́ związanych z nabywaniem tych kompetencji w trakcie studiów.

W raporcie „Polacy o lekarzach” poruszono zagadnienie rozmów z pacjentami. Na pytanie: „Czy lekarze potrafią̨ rozmawiać́ z pacjentami”, 67% respondentów odpowiedziało przecząco [Szymański, 2015].

Zagadnienie komunikacji lekarza i pacjenta porusza również̇ raport OECD, zgodnie z którym Polska jest na ostatnim miejscu w kwestii pozytywnej oceny możliwości zadawania pytań lekarzowi oraz dzielenia się wątpliwościami. Osiągnięto wskaźnik 33,6% przy średniej OECD dla badanych 19 krajów wynoszącej 85%.

Na niniejszą ocenę składa się̨ szereg czynników i mimo że dotyczy ona w pewien sposób relacji z lekarzem, ma na nią̨ wpływ również̇ dostępność́ służby zdrowia, czas wizyty, a także sama postawa pacjentów. Należy zatem poniższe wyniki analizować́ z dużą dozą ostrożności [OECD].

Kolejną interesującą kwestią, uwzględnioną w badaniu OECD, jest zrozumiałość udzielanych przez lekarza wyjaśnień́. Tym razem Polskę od średniej OECD dzieli niecałe 20%, ale i tak znajduje się na ostatnim miejscu. Polskim lekarzom brakuje kompetencji miękkich, tj. m.in. umiejętności rozmowy z pacjentem, tak aby przekazywać wszelkie informacje w sposób, który ułatwi ich zrozumienie i zapamiętanie.

Badano również opinię polskich pacjentów w kwestii profesjonalizmu i kompetencji lekarzy oraz podejścia lekarzy do pacjenta (oceny można było dokonać w pięciostopniowej skali). Sposób prowadzenia rozmowy, rozumienie problemu oraz czas poświęcony pacjentowi najlepiej zostały ocenione w województwie zachodniopomorskim, najgorzej – w mazowieckim.

Dokonując porównania niniejszych danych z danymi ubiegłorocznymi, można zauważyć, iż podejście lekarza do pacjenta zostało ocenione we wszystkich województwach lepiej. Największy wzrost widoczny jest w województwie zachodniopomorskim (awans z 16. na 1. pozycję) – o ok. 38,5% [PwC].

We wszystkich województwach średnia ocen profesjonalizmu lekarskiego uległa poprawie względem 2014 r. Największy wzrost procentowy odnotowujemy w województwie zachodniopomorskim (o ok. 22%, awans z 5. na 1. miejsce) [PWC, 2015]. Najlepiej oceniani przez pacjentów w tej kategorii byli lekarze z województwa zachodniopomorskiego, najgorzej zaś z mazowieckiego.

Pacjenci zostali również zapytani o to, czy lekarze znają się na tym, co robią. Niespełna 70% respondentów ocenia kompetencje lekarzy pozytywnie. Trzech na dziesięciu badanych oceniło przygotowanie lekarzy negatywnie. Najlepiej kompetencje lekarzy oceniają młodzi pacjenci (80% osób poniżej 24 roku życia dokonało pozytywnej oceny).

Co ciekawe, lepszej oceny dokonali pacjenci leczący się w systemie publicznym (69%) niż w prywatnym (63%). Najlepszą opinię na temat lekarzy posiadają osoby, które w ciągu ostatniego roku odwiedziły lekarza tylko raz (ocenę dobrą i bardzo dobrą wystawiło łącznie 44% respondentów).

Ocena spada wraz ze wzrostem liczby wizyt, ale zdecydowanie najgorszą ocenę wystawili lekarzom pacjenci, którzy w ciągu ostatniego roku lekarza nie odwiedzili ani razu (27% respondentów). Prawdopodobnie świadczy to o tym, że formułowanie opinii na podstawie przekazów medialnych i zasłyszanych informacji o ochronie zdrowia i o lekarzach powoduje opinie gorsze niż wówczas, gdy pacjenci opierają je na własnym doświadczeniu.

Z wielu badań poruszających tematykę oceny lekarzy przez pacjentów wynika, że jest ona zróżnicowana i zależy m.in. od typu placówki, w jakiej lekarz pracuje, regionu oraz od posiadanych przez lekarza umiejętności porozumiewania się.

Potrzebne jest wdrażanie w Polsce nowego modelu relacji lekarz-pacjent, który będzie wychodził naprzeciw potrzebom lekarzy i pacjentów, prowadząc do lepszego spełniania oczekiwań i poprawy zaufania pomiędzy pacjentami a lekarzami.

Joanna Turkiewicz
Anna Sitek

(na podstawie raportu „Lekarze w badaniach opinii społecznej 2015 roku”)

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 3/2016