11 grudnia 2024

6 faktów na temat raka tarczycy

Po pierwsze, rak tarczycy to jeden z nowotworów, którego wskaźnik zachorowalności wciąż rośnie. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2011 roku raka tarczycy zdiagnozowano u 2,5 tysiąca pacjentów. 

Szacuje się, że w Polsce każdego roku rak tarczycy może dotyczyć nawet 3,5 tysiąca osób w każdym wieku. U kobiet występuje ponad trzykrotnie częściej niż u mężczyzn.

Po drugie, ryzyko zachorowania na raka tarczycy jest niejednoznaczne.

– Trudno określić, dlaczego rak tarczycy rozwija się u danej osoby. Ryzyko zachorowania dotyczy nas wszystkich. Jednak prawdopodobieństwo jego wystąpienia zwiększa się u osób, które zostały poddane radioterapii w obrębie głowy, szyi czy klatki piersiowej. Najnowsze badania Uniwersytetu Columbia w USA wskazują, że na raka tarczycy również narażone mogą być kobiety, w okresie 5 lat po zakończeniu radioterapii raka piersi – zaznacza prof. Marek Dedecjus, kierownik Kliniki Endokrynologii Onkologicznej i Medycyny Nuklearnej Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie.

Po trzecie, istnieje kilka typów raka tarczycy.

Najczęściej występującymi są rak brodawkowaty i rak pęcherzykowy określane wspólnym mianem „dobrze zróżnicowanych” . Wcześnie rozpoznane, mają bardzo duże szanse na pełne wyleczenie. Dwa kolejne typy raka tarczycy, rak anaplastyczny i rak rdzenisty, mają odmienną biologię. Rak anaplastyczny to jeden z najbardziej złośliwych nowotworów u ludzi. Na szczęście występuje rzadko, zwykle w 7-8 dekadzie życia. Rak rdzeniasty zbudowany jest z komórek C, które są różne od komórek pęcherzykowych tarczycy.

Leczenie raka rdzeniastego jest trudniejsze, a odsetek wyleczeń mniejszy chociaż wczesna diagnoza podjęcie odpowiedniej terapii dają spore szanse na powrót do zdrowia – dzieje się tak niemal w 90 proc. przypadków. Należy pamiętać, że rak rdzeniasty może mieć charakter dziedziczny i każdy pacjent z rozpoznanym rakiem rdzeniastym powinien mieć wykonane badania, aby wykluczyć genetyczne tło choroby.

Po czwarte, podstawowym objawem raka tarczycy są guzki w przedniej części szyi.

Rak tarczycy najczęściej objawia się w postaci wyczuwalnych zgrubień w przedniej części szyi – guzków. Jego symptomem jest także powiększenie węzłów chłonnych szyi, chrypka, zmiana barwy głosu, czy trudności z przełykaniem.

Po piąte, nawet wyleczony rak tarczycy, pozostawia nieodwracalne zmiany w organizmie.

– Podstawową metodą leczenia raka tarczycy jest całkowite usunięcie gruczołu zaatakowanego przez raka. Jednak naturalnym skutkiem tego zabiegu jest fakt, iż organizm przestaje sam produkować hormony tarczycy, które do tej pory stymulowały pracę całego ciała – tłumaczy prof. Marek Dedecius.

– Brak tarczycy prowadzi do objawów niedoczynności tarczycy: zaburzenia rytmu pracy serca, obniżone ciśnienie krwi, depresję, spowolnienie mowy, osłabioną pamięć, senność, poczucie zmęczenia, anemię czy zaburzenia metabolizmu – wzrost masy ciała, sucha łuszczącą się skóra i wiele innych. Dlatego, aby nie dopuścić do wystąpienia objawów i zapobiec nawrotowi raka tarczycy, osoby te do końca życia przyjmują hormony tarczyc w formie tabletek – dodaje.

Przyjmowanie hormonów doustnych jest przerywane się przed każdym badaniem kontrolnym, które sprawdza, czy w organizmie pacjenta nie pojawiają się komórki rakowe. Takie badania wykonuje się zazwyczaj co pół roku. Dla pacjentów przerwanie leczenie hormonalnego oznacza powrót uciążliwych skutków niedoczynności.

Po szóste, podstawowym badaniem umożliwiającym wczesne wykrycie raka tarczycy jest USG.

Jedną z najbardziej skutecznych metod wczesnego wykrycia raka tarczycy jest USG tarczycy. USG tarczycy pozwala wykryć bardzo małe zmiany w strukturze gruczołu, których nie sposób wyczuć za pomocą dotyku. Badanie USG nie może dać odpowiedzi co do charakteru zmiany (łagodna czy złośliwa), ale jego wynik umożliwia podjęcie decyzji co do dalszej diagnostyki.

Jeżeli wynik badania USG naszego gruczołu tarczowego nie wykazuje żadnych odchyleń od stanu prawidłowego nie ma potrzeby powtarzania badania wcześniej niż po dwóch latach. Jeżeli w USG stwierdzono zmiany w tarczycy konieczna jest ocena specjalisty endokrynologa i ewentualnie biopsja tarczycy.


Więcej o onkologii piszemy tutaj.