Młodzi lekarze pomogą przy nowej ustawie

W odpowiedzi na apel wystosowany przez uczestników XXVI Ogólnopolskiej Konferencji Młodych Lekarzy, Ministerstwo Zdrowia zaprosiło przedstawicieli Komisji Młodych Lekarzy Naczelnej Rady Lekarskiej do współpracy przy tworzeniu projektu nowej ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty.

Foto: Marta Jakubiak

Pierwsze spotkanie w nowym cyklu rozmów odbyło się 4 lipca br. w Departamencie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Z naszymi przedstawicielami, lek. Martą Szadurską-Noga i lek. dent. Michałem Dudzińskim, rozmowy prowadziła dyrektor Katarzyna Chmielewska, a dotyczyły one trzech zagadnień.

1. Dyżury medyczne.

Planowane jest ustawowe wprowadzenie definicji dyżuru towarzyszącego, jako pełnionego w pełnym, zgodnym z prawem pracy, wymiarze godzinowym, w obecności i pod opieką lekarza specjalisty. Warto zaznaczyć, że wyklucza się tu dostępność specjalisty „pod telefonem” – musi być on obecny fizycznie na oddziale, wspólnie z lekarzem w trakcie specjalizacji.

Konieczność wprowadzenia tej definicji jest wymuszona kolejną propozycją, aby samodzielny dyżur w ramach umowy rezydenckiej odbywać można było po otrzymaniu zgody kierownika specjalizacji, tylko w akredytowanej jednostce macierzystej. Na stażu kierunkowym dyżury powinny się odbywać wyłącznie w formie dyżurów towarzyszących. W opinii Komisji ds. Młodych Lekarzy w ten sposób zapewniona zostanie wysoka jakość kształcenia podyplomowego i odpowiednie bezpieczeństwo pacjentów.

Kolejnym, niezwykle trudnym problemem, są dyżury pełnione przez specjalizantów w Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych.

Nie są one uwzględnione w programie większości specjalizacji, a mimo to wielu młodych lekarzy jest zmuszanych do ich wykonywania przez dyrekcje szpitali. Prowadzi to nierzadko do sytuacji niebezpiecznych dla pacjenta np. gdy rezydent ortopedii z rocznym stażem szkolenia jest jedynym lekarzem mającym badać dzieci zgłaszające się do szpitala z gorączką i biegunką.

Rozwiązanie problemu jest niezwykle trudne, powinno bowiem godzić dwie strony. Uniemożliwić zmuszanie specjalizantów, którzy nie czują się wystarczająco kompetentni, do dyżurowania w SOR, z drugiej strony pozostawić możliwość żeby ci, którzy posiadają stosowną wiedzę i umiejętności, mogli nadal w ten sposób się realizować. W wielu specjalnościach kontakt z pacjentami w SOR stanowi wartościowe uzupełnienie szkolenia.

Z pewnością wszystkich lekarzy w trakcie specjalizacji ucieszy natomiast, planowany zakaz stosowania przez pracodawcę tzw. równoważnego czasu pracy, a co się z tym również wiąże, zakaz, piętnowanych przez Komisję ds. Młodych Lekarzy, praktyk pomniejszania zarobków o wynagrodzenie należne za czas wolny po „zejściu” z dyżuru. Mamy nadzieję że od momentu obowiązywania nowych rozwiązań dyżury przestaną wiązać się ze stratą finansową.

2. Kwalifikacja na specjalizacje.

Wielkimi krokami zbliża się wprowadzenie wyczekiwanego przez nas centralnego naboru na szkolenie specjalizacyjne. Na spotkaniu omawialiśmy ogólne zasady planowanego systemu kwalifikacji, który odbywać się będzie przy pomocy platformy SMK. Według założeń ministerstwa, w formularzu zgłoszeniowym do naboru będzie można zaznaczać 1-3 województw, w kolejności, zgodnie z własnymi preferencjami, 1-3 specjalizacji, również w kolejności według preferencji oraz jedną lub dwie opcje trybu – rezydentura i tryb pozarezydencki.

System na podstawie wyniku LEK/LDEK będzie automatycznie ustalał listę rankingową według projektowanego klucza: pierwszą zmienną jest tryb rezydencki, potem specjalizacja z numerem 1 i kolejno województwa, specjalizacja z numerem 2 i kolejno województwa itd.

Z bardzo pozytywnym odbiorem spotkał się pomysł premiowania w postępowaniu kwalifikacyjnym dodatkowymi punktami osób z tytułami naukowymi oraz dorobkiem naukowym.Po ogłoszeniu centralnych list rankingowych, przydział specjalizantów do jednostek w obrębie danego województwa będzie się odbywał na zasadach ogłoszonych przez urzędy wojewódzkie.

Kolejną dobrą wiadomością jest planowane umożliwienie jednorazowej zmiany specjalizacji, bez podania przyczyny ale tylko w obrębie tego samego modułu podstawowego. Oznaczać to będzie, że rezydent będzie mógł np. zmienić kierunek szkolenia z nefrologii na gastroenterologię w ciągu pierwszych 3 lat pracy, zamiana psychiatrii na chirurgię nie będzie jednak możliwa.

3. Specjalizacja, kształcenie i dokumenty.

Zgodnie z postulowaną przez Naczelna Izbę Lekarską zasadą równości, planowane jest wprowadzenie zunifikowanego formularza umowy o szkolenie specjalizacyjne niezależnie od formy zatrudnienia (rezydentura/umowa o pracę/wolontariat/doktorat). Wynika z tego, iż ministerstwo dostrzega problem nierównego traktowania specjalizantów i wspólnie z nami sądzi, że wszyscy lekarze w trakcie szkolenia powinni mieć jednakowe warunki pracy, dostęp do procedur oraz kursów.

Niezwykle ważne jest również dla nas uproszczenie sposobu dokumentowania przebiegu specjalizacji.

Uważamy, co nas cieszy – wspólnie z ministerstwem, że obecne praktyki dołączania kserokopii protokołów zabiegowych, wyników badań itp., jako dowodu na wykonanie danej procedury; są nie tylko poniżające dla specjalizantów i kierowników specjalizacji, ale przede wszystkim niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Pozytywnie odniesiono się do pomysłu zbiorczego potwierdzania wykonanych w trakcie specjalizacji procedur tak, jak ma to miejsce podczas stażu podyplomowego.

* * *

Podsumowując, jesteśmy bardzo zadowoleni, że ogólne propozycje Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia są tożsame ze stanowiskiem Naczelnej Rady Lekarskiej z września 2016 r. Jednakże, jak głosi mądrość ludowa „diabeł tkwi w szczegółach”. Dlatego pozostajemy do ciągłej dyspozycji, liczymy na dalszą współpracę i konstruktywne dyskusje.

Będziemy na bieżąco informować Państwa o efektach kolejnych rozmów przy Miodowej – mamy nadzieję, że do czasu, kiedy proponowane rozwiązania wejdą w życie, nadal będziemy młodymi lekarzami.

lek. Marta Szadurska-Noga
Przewodnicząca Komisji ds. Młodych Lekarzy Warmińsko-Mazurskiej OIL

lek. dent. Michał Dudziński
Komisja ds. Młodych Lekarzy OIL w Warszawie

lek. Filip Dąbrowski
Przewodniczący Komisji ds. Młodych Lekarzy NIL