12 czerwca 2025

Nowe przepisy dotyczące orzekania o niepełnosprawności wchodzą w życie

Rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej wprowadziło zmiany m.in. w zakresie minimalnego czasu ważności orzeczeń, szczególnie w kontekście osób z rzadkimi chorobami genetycznymi i zespołem Downa. Zgodnie z nowymi przepisami minimalny okres orzeczenia dla osób poniżej 16 lat to 3 lata.

Fot. freepik.com

Nowe regulacje wchodzą w życie 11 czerwca i dotyczą dwóch głównych grup:

  • dzieci do 16. roku życia (zmiany w wydawaniu orzeczeń o niepełnosprawności),
  • osób powyżej 16. roku życia (nowe zasady określania niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany, lekki).

Nowe przepisy mają nie tylko odciążyć osoby z niepełnosprawnościami oraz ich bliskich, ale także zmniejszyć obciążenie pracą zespołów orzeczniczych. Aktualnie w Polsce jest kilkaset takich zespołów – 16 wojewódzkich i 295 powiatowych.  

Wraz z nowymi przepisami minimalny okres ważności orzeczenia dla dziecka to 3 lata, lecz nie dłużej niż do ukończenia 16. roku życia. W przypadku rzadkich chorób genetycznych i zespołu Downa orzeczenie może być wydane aż do 16. roku życia, a dla osób starszych ze stwierdzoną niepełnosprawnością – na co najmniej 7 lat. Została utrzymana możliwość uzyskania orzeczenia na stałe, jeśli stan zdrowia na to pozwala.

W rozporządzeniu znalazła się lista rzadkich chorób genetycznych uprawniających do wydania orzeczenia na dłuższy okres. Jest na niej m.in. zespół Downa, wrodzony brak kończyny górnej, mukowiscydoza, zespół Retta, wrodzona ślepotę Lebera, wczesna postać choroby Parkinsona, wrodzona łamliwość kości czy też zespół Angelmana. Prawidłowe stosowanie nowych zasad przez zespoły orzekające będzie monitorować Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych.