4 grudnia 2024

Nowości w diagnostyce i leczeniu cukrzycy

O tym, co nowego w diagnostyce i leczeniu cukrzycy typu 1 i typu 2, eksperci opowiadali podczas VIII edycji konferencji pod hasłem „Diabetologia” w Warszawie.

Foto: pixabay.com

Przegląd arsenału leków w cukrzycy typu 2 (prof. dr hab. n. med. Janusz Gumprecht, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Nefrologii ŚUM):

Cele terapii w cukrzycy typu 2 to kontrola glikemii oraz masy ciała przy jednoczesnym zmniejszaniu ryzyka hipoglikemii. W obawie przed niedocukrzeniem pacjent zmniejsza lub pomija dawki leku, co powoduje nieskuteczność leczenia.

Wybór terapii uzależniony jest od ryzyka sercowo-naczyniowego u pacjenta. Tego rodzaju powikłania są główną przyczyną hospitalizacji i zgonów u chorych na cukrzycę.

Ich ryzyko zmniejszają nowoczesne leki przeciwcukrzycowe, jak agoniści GLP-1 i inhibitory SGLT-2, korzystnie działające nie tylko na glikemię, ale też na naczynia, mięsień sercowy i nerki.

Nowe możliwości leczenia farmakologicznego w cukrzycy typu 1 (prof. dr hab. n. med. Edward Franek, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN):

Ewolucja leczenia cukrzycy typu 1 wiąże się z doskonaleniem insuliny i sposobów jej podawania jako leku ratującego życie. Jednak, mimo że rozwój ten doprowadził do wprowadzenia takich narzędzi, jak peny, pompy insulinowe, systemy ciągłego monitorowania, ciągle niewielu pacjentów uzyskuje pełne wyrównanie glikemii.

Pomocne w tym mogą być nowoczesne leki doustne, flozyny, które naśladują naturalny mechanizm wydalania nadmiaru cukru z moczem. Przy ich stosowaniu możliwe jest zmniejszenie dawki insuliny, jednak przeprowadzone z rozwagą, by nie doszło do kwasicy ketonowej.

Postępy w technologiach związanych z podażą insuliny i pomiarem poziomu glikemii (prof. dr hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego):

Poziom leczenia w Polsce dzieci z cukrzycą nie odbiega od światowego. Komfort życia pacjentów i ich opiekunów zwiększają różnego rodzaju pompy insulinowe i systemy ciągłego monitoringu. Dzięki nim mniejsze jest ryzyko hipoglikemii oraz liczba wkłuć, jakim musi poddawać się pacjent.

W większości leczenie to jest refundowane do 26. roku życia. Ciągle jednak skuteczność i bezpieczeństwo terapii zależy przede wszystkim od wiedzy i świadomości pacjenta – stąd potrzeba ciągłej edukacji.

Nowe zalecenia w leczeniu cukrzycy i doniesienia ze świata w 2018 roku – kierunki badań (prof. dr hab. n. med. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny w Warszawie):

W ciągu ostatnich 10 lat prowadzono wiele badań na temat ryzyka sercowo-naczyniowego leków przeciwcukrzycowych na dużej liczbie pacjentów. Dzięki wynikającym z nich informacjom zaleca się, by w algorytmie terapii nowoczesne leki poprzedzały pochodne sulfonylomocznika.

Dobór leków uzależnia się od stanu zdrowia pacjenta i od tego, czy cukrzycy towarzyszy choroba serca i naczyń bądź nerek. Ocenia się też ryzyko wystąpienia u niego hipoglikemii oraz ryzyko przyrostu masy ciała. W Polsce istotnym kryterium przy wyborze leku jest także jego cena.

Obesitologia – pomoc w cukrzycy (prof. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością, Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedra Patofizjologii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach):

Otyłość to przewlekła, postępująca choroba, która wymaga leczenia. Terapię należy zaczynać już przy nadwadze. Im większy stopień otyłości pacjenta, tym bardziej rośnie u niego ryzyko cukrzycy typu 2. Podstawą leczenia musi być zmiana stylu życia w zakresie sposobu żywienia i zwiększenia aktywności fizycznej.

Niestety, pacjenci trafiają często do niekompetentnych dietetyków, którzy proponują im szybką utratę masy ciała. Dla chorego na cukrzycę jest to niewskazane. W następnej kolejności, po zmianie stylu życia, stosuje się farmakoterapię i zabiegi chirurgiczne. Ważna jest też psychoterapia.

Co jeszcze można zrobić dla pacjenta z diabetologicznego? (Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków):

Stowarzyszenie działa na rzecz zapewnienia pacjentom jak najlepszych warunków leczenia, w tym dostępu do specjalistów oraz do leków dzięki refundacji. Organizacja pracuje również bezpośrednio z chorymi i ich rodzinami.

Cukrzyca to choroba, w której bardzo wiele zależy od pacjenta, dlatego niezbędna jest edukacja chorych. Stąd udział stowarzyszenia w międzynarodowym projekcie KIDS and Diabetes in Schools. Potrzeba także większej świadomości społecznej na temat tego schorzenia – obecnie 6 proc. ankietowanych uważa, że cukrzycą można się zarazić.