5 października 2024

O doskonaleniu zawodowym ratowników medycznych

Stanowisko Nr 37/17/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 7 lipca 2017 r. w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych.

Stanowisko Prezydium NRL w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych, przekazanym przy piśmie pana Marka Tombarkiewicza – Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z dnia 6 czerwca 2017 r., znak: NSM.0212.2.2017 zgłasza następujące uwagi do przedmiotowego projektu:

1) Brak jest uzasadnienia dla używania terminu „samokształcenie” oraz „doskonalenie zawodowe” w odniesieniu do tego samego rodzaju aktywności. Przez „samokształcenie” zwykle rozumie się aktywności indywidualne, organizowane przez samego samokształcącego się, stąd też w ocenie Prezydium bardziej właściwym terminem byłoby użycie terminu „doskonalenie zawodowe” w zdaniu pierwszym § 2 projektu rozporządzenia „§ 2. Doskonalenie zawodowe obejmuje następujące formy:..”. i ten paragraf stanowiłby tylko wyliczenie uznawanych form.

Obowiązek określenia form samokształcenia wynika z ustawy, ale nie należy samokształcenia utożsamiać z doskonaleniem zawodowym. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej proponuje, aby uznawaną formą samokształcenia była np. prenumerata fachowego czasopisma, indywidualna analiza na podstawie piśmiennictwa trudnego przypadku itp., dlatego należy dodać paragraf określający tę kwestię.

2) Treść § 2 pkt 1 projektu rozporządzenia powinna zaczynać się od słów „udział w seminarium…” podobnie jak w pozostałych punktach, gdzie przyjęto, że forma jest określana jako aktywność doskonalącego się ratownika (udział, opublikowanie, przygotowanie i wygłoszenie).

3) Niezrozumiałe jest stwierdzenie zawarte w § 4 projektu: „§ 4. Doskonalenie zawodowe ratowników medycznych obejmuje znajomość:”. Jeżeli chodzi o określenie, co ratownik powinien wiedzieć/znać, to sam fakt udziału w doskonaleniu zawodowym nie wypełnia tej przesłanki. Najprawdopodobniej chodzi o tematykę/zagadnienia, jakich doskonalenie zawodowe powinno dotyczyć.

W związku z powyższym Prezydium proponuje następujące brzmienie § 4: „§ 4. Doskonalenie zawodowe ratowników medycznych obejmuje zagadnienia:”. Jednocześnie należy odpowiednio zmienić tekst w punktach i literach ww. przepisu. Prezydium rekomenduje propozycję utworzenia zamkniętej listy zagadnień uznawanych za doskonalenie zawodowe.

4) Niezrozumiałe i nieuzasadnione jest rozróżnienie liczby punktów przyznawanych za referaty na konferencjach wymienionych w § 8 ust.2 pkt 3 oraz § 8 ust. 2 pkt 5 projektu. Jeżeli zamiarem ustawodawcy jest zróżnicowanie pomiędzy wygłoszeniem referatu na zjeździe/konferencji a wykładem na szkoleniu, należałoby w § 8 ust. 2 pkt 5 napisać „przygotowanie i wygłoszenie wykładu”, a w § 8 ust. 2 pkt 3 dodać referat na szkoleniu. Posiedzenia szkoleniowe często mają w programie także krótkie prezentacje i wówczas nie różnią się one od prezentacji na zjazdach czy konferencjach.

Prezydium zwraca uwagę, iż użycie terminu „referat” nie jest najlepsze, ponieważ zwykle oznacza raczej długie wystąpienie. W przyjętej konwencji, gdzie różnica wynika z charakteru zdarzenia (szkoleniowe albo nie) na określenie aktywności opisanych w § 8 ust. 2 pkt 3 projektu lepiej byłoby użyć określenia „prezentacja lub inne krótkie wystąpienie o charakterze naukowym” a w § 8 ust. 2 pkt 5 projektu „wykład”. Bardziej właściwe byłoby jednak opisanie w § 8 ust. 2 pkt 3 projektu krótkich wystąpień, niezależnie od charakteru szkolenia (5 punktów), a w § 8 ust. 2 pkt 5 projektu wystąpień o charakterze wykładu (referatu? – 10 punktów).

5) Ustawa i rozporządzenia określają wymagania wobec kursów i wprowadzają mechanizm kontroli ich jakości poprzez uprawnienia podmiotów prowadzących szkolenie, ale nie ma takiego mechanizmu w odniesieniu do innych form doskonalenia zawodowego ratowników medycznych. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej postuluje, aby w przepisach rozporządzenia wprowadzono przepis mówiący, że wszystkie formy doskonalenia zawodowego muszą być zgodne z aktualną wiedzą medyczną, wolne od treści marketingowych i wpływów przemysłu.


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.