O zmianach w stażu podyplomowym
Stanowisko Nr 69/17/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 27 października 2017 r. w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty.
Foto: pixabay.com
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty, przesłanym przy piśmie Pana Marka Tombarkiewicza – Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z dnia 17 października 2017 r., znak: NSK.078.100.2017 zgłasza następujące uwagi do przedmiotowego projektu.
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej uważa, że w pierwszej kolejności rozważeniu powinna podlegać zmiana ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty w części regulującej zasady organizacji, odbywania i finansowania stażu podyplomowego (art. 15 ustawy). Dopiero w dalszej kolejności powinny się toczyć prace nad wydaniem nowego rozporządzenia w sprawie stażu podyplomowego lekarzy i lekarzy dentystów.
Prezydium uważa również, że na dokonanie przez samorząd lekarski oceny projektowanych zmian w obrębie tak ważnego dla lekarzy i lekarzy dentystów rozporządzenia, jakim jest rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego, powinien być wyznaczony znacznie dłuższy czas. Pozostawienie Naczelnej Radzie Lekarskiej jedynie 7-dniowego terminu na zgłoszenie uwag do projektu nie pozwala na dokonanie wszechstronnej analizy zaproponowanych rozwiązań.
Prezydium wskazuje również, że dokonana w ostatnich latach zmiana zasad kształcenia na studiach medycznych m.in. poprzez wprowadzenie dwusemestralnego nauczania praktycznego na ostatnim roku studiów, powinna skłaniać do rozważań nad opracowaniem programu stażu podyplomowego uwzględniającego nauczanie praktyczne na ostatnim roku studiów.
Poniżej Prezydium przedstawia uwagi szczegółowe do opiniowanego projektu:
1) w art. 1 pkt 1 w treści zmienianego ust. 5 § 2 rozporządzenia należy kropkę zastąpić wyrazami „oraz szkolenia z zakresu komunikacji z pacjentem.”;
2) w art. 1 pkt 3 w treści zmienianego ust. 2 § 4 rozporządzenia należy doprecyzować, że do średniej ocen uzyskanej w okresie studiów wliczane powinny być wszystkie uzyskane z danego egzaminu oceny (z każdego z terminów). Rozwiązanie takie sprawi, że osoba która otrzymała ocenę „4” z egzaminu komisyjnego nie będzie w lepszej sytuacji niż ta, która otrzymała ocenę „3” z pierwszego terminu.
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej pozytywnie ocenia premiowanie lekarzy zaangażowanych w działalność naukową w kwalifikacji do odbywania stażu. Wątpliwości budzi jednak premiowanie uczestnictwa w działalności pożytku społecznego w sferze ochrony zdrowia i promocji zdrowia – brak jasnego kryterium, które pozwalałoby jednoznacznie ustalić jakiego rodzaju zaangażowanie spełnia to kryterium oraz w jaki sposób powinno być udokumentowane;
3) w art. 1 pkt 3 w treści zmienianego ust. 2 § 4 rozporządzenia należy jednoznacznie zdefiniować pojęcie stałego miejsca zamieszkania, oraz wskazać rodzaje dokumentów, które powinien przedstawić lekarz lub lekarz dentysta jako potwierdzenie stałego miejsca zamieszkania (brak obowiązku meldunkowego, brak adresu zameldowania w dowodzie osobistym w praktyce rodzi trudności z udowodnieniem w/w przesłanki);
4) w art. 1 pkt 7 zmieniany ust. 4 § 12 nie określa miejsca realizacji dyżurów w okresie realizowania programu z zakresu medycyny rodzinnej;
5) w art. 1 pkt 5 zmieniany § 6 ust. 5 określa wysokość wynagrodzenia lekarza stażysty na zdecydowanie zbyt niskim poziomie. Kwota tego wynagrodzenia powinna zostać podwyższona.
Proponowana wysokość wynagrodzenia znacząco odbiega od postulatu wyrażonego w apelu nr 7 Nadzwyczajnego XIII Krajowego Zjazdu Lekarzy do Ministra Zdrowia, w którym samorząd lekarski domagał się wynagrodzenia dla stażysty na poziomie średniej krajowej.
Prezydium postuluje także rozważenie procentowego lub wskaźnikowego określenia kwot zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, wysokości ryczałtów, kosztów szkoleń i kosztów administracyjnych. Kwotą bazową mogłoby być na przykład wynagrodzenia minimalne. Zapis ten umożliwi podniesienie wysokości wynagrodzenia oraz innych kosztów bez konieczności każdorazowej nowelizacji rozporządzenia;
6) w art. 1 pkt 7 zmieniany ust. 2 pkt 1 § 14 rozporządzenia przewiduje, że sprawdzian z zakresu transfuzjologii klinicznej oraz profilaktyki zakażeń przeprowadzać ma lekarz wyznaczony przez kierownika regionalnego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa lub Wojskowego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa tymczasem sprawdziany z tych zakresów związane są z odrębnymi szkoleniami. Zasadnym jest, aby centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa wyznaczały jedynie lekarza przeprowadzającego sprawdzian z zakresu transfuzjologii, w praktyce nie zajmują się one bowiem szkoleniami z profilaktyki zakażeń. Wyznaczenie lekarza odpowiedzialnego za przeprowadzenie sprawdzianu w dziedzinie profilaktyki zakażeń powinno leżeć w gestii podmiotu prowadzącego to szkolenie;
7) w art. 1 pkt 11 lit. b zmieniany ust. 3 § 18 rozporządzania określa wysokość ryczałtu należnego podmiotowi prowadzącemu staż podyplomowy na kwotę 281 zł. Kwota taka obowiązuje od 2004 r. i nie jest wystarczająca na pokrycie kosztów związanych z obsługą procesu realizacji stażu podyplomowego, kwota ta powinna zostać podwyższona;
8) w art. 2 projektu rozporządzenia przewiduje się zastosowanie przepisów rozporządzenia w brzmieniu ustalonym projektowanym rozporządzeniem do osób rozpoczynających staż od dnia 1 marca 2018 r. – ponieważ w tym terminie staż rozpoczyna niewielka liczba osób należy rozważyć zasadność objęcia nowymi przepisami osób rozpoczynających staż z dniem 1 października 2018 r.;
9) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z pediatrii należy w pkt 6 ppkt 1 lit. b wykreślić wyraz „(Fenyloketonurii);
10) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z chorób wewnętrznych dodane zostało szkolenie z zakresu profilaktyki onkologicznej i leczenia bólu, lecz nie określono wymaganej ilości godzin wykładowych tego szkolenia, nie wskazano podmiotu prowadzącego to szkolenie oraz podmiotu, przed którym stażysta składa sprawdzian z tego zakresu, nie określono sposobu finansowania ww. szkolenia, dodatkowo w karcie stażu podyplomowego brak miejsca na potwierdzenie odbycia ww. szkolenia;
11) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z chorób wewnętrznych wskazano, że staż ten ma wynosić 9 tygodni w tym: 7 tygodni i 4 dni chorób wewnętrznych, 1 dzień profilaktyka onkologiczna i leczenie bólu + 1 tydzień krwiodawstwa – co daje 8 tygodni i 5 dni – powstaje zatem wątpliwość jak rozliczać brakujące do pełnych 9 tygodni dwa dni;
12) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z pediatrii należy wykreślić ppkt 12;
Możliwości praktycznej nauki wykonania pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego są ograniczone – należy tę umiejętność przenieść do części teoretycznej stażu cząstkowego;
13) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z zakresu chorób wewnętrznych przeznaczenie 1 dnia profilaktyce onkologicznej jest niewystarczające – z zakresu profilaktyki onkologicznej powinien być zaplanowany kurs analogiczny do szkolenia z zakresu krwiodawstwa;
14) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z zakresu chirurgii oraz pediatrii niezasadne jest określanie, że 2 tygodnie w ramach realizacji tych części mają być poświęcone odpowiednio chirurgii urazowej oraz neonatologii;
15) przewidziane w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z zakresu medycyny rodzinnej znaczne wydłużenie czasu tego stażu z 6 do 14 tygodni nie znajduje merytorycznego uzasadnienia;
16) Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej negatywnie ocenia wyłączenie z kształcenia stażu podyplomowego anestezjologii i intensywnej terapii. Należałoby rozważyć ewentualne skrócenie stażu z anestezjologii i intensywnej terapii do 2 tygodni, bądź podział całego działu stażu w dziedzinie Anestezjologii i intensywnej terapii oraz medycyny ratunkowej na blok (1+1+2) ale nie całkowite zrezygnowanie z tego stażu cząstkowego. Projekt nie określa również, jak ma być rozliczany dwudniowy kurs podsumowujący kształcenie w zakresie medycyny ratunkowej. W związku z powyższym należałoby również uzupełnić karty stażu o miejsce na zaliczenie ww. kursu;
17) projektowane rozporządzenie nie określa formy szkolenia oraz warunków, jakie powinien spełniać podmiot prowadzący szkolenie z zakresu komunikacji z pacjentem; brak jest również wskazania sposobu finansowania ww. szkolenia, a w karcie stażu podyplomowego brak miejsca, w którym prowadzący potwierdzałby ukończenie tego szkolenia;
18) w załączniku nr 1 w części dotyczącej stażu cząstkowego z zakresu stomatologii zachowawczej należy w pkt 5 należy dodać ppkt 9 w brzmieniu:
„9) postępowanie po ekspozycji na materiał zakaźny”;
19) przewidziane w zał. nr 1 szkolenie z zakresu komunikacji z pacjentem trwa jeden tydzień i zostało ono ujęte dla lekarzy w ramach czterotygodniowego stażu z psychiatrii. Tymczasem w przypadku lekarzy dentystów szkolenie to stanowiłoby dodatkowy tydzień stażu, co w konsekwencji doprowadzi do jego przedłużenia o 1 tydzień. Powyższe jest niezgodne z przepisami określającymi czas trwania stażu dla lekarza dentysty;
20) szkolenie z zakresu profilaktyki onkologicznej i leczenia bólu – w odniesieniu do lekarzy – zostało ujęte w ramowym programie stażu w dziedzinie chorób wewnętrznych, natomiast nie zostało ono wpisane do ramowego programu stażu podyplomowego lekarza dentysty, czas trwania tego stażu musi być uwzględniony w ramach realizacji stażu podyplomowego przez lekarza dentystę;
21) określony w załączniku nr 3 do zmienianego rozporządzenia wzór karty stażu podyplomowego lekarza:
- a) nie zawiera miejsca na wpis potwierdzający odbycie i zaliczenie kursu z profilaktyki onkologicznej i leczenia bólu;
- b) nie zawiera miejsca na potwierdzenie odbycia i zaliczenia dwudniowego kursu z medycyny ratunkowej;
- c) nie zawiera miejsca na wpis potwierdzający odbycie stażu podyplomowego z zakresu komunikacji z pacjentem;
22) określony w załączniku nr 3 do zmienianego rozporządzenia wzór karty stażu podyplomowego lekarza dentysty:
- a) nie zawiera miejsca na wpis potwierdzający odbycie i zaliczenia kursu z profilaktyki onkologicznej i leczenia bólu;
- b) nie zawiera miejsca na wpis potwierdzający odbycie stażu podyplomowego z zakresu komunikacji z pacjentem;
- c) przewiduje łączne zaliczenie stażu z zakresu bioetyki ze stażem z zakresu komunikacji z pacjentem, co jest niezrozumiałe z uwagi na fakt, że szkolenia te są jest odrębnym;
23) określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia wzory ankiet nie są spójne z projektowanymi zmianami, tytułem przypadku można wskazać ujęcie w ankiecie dla lekarza oceny stażu w dziedzinie psychiatrii w poradni podczas gdy, zgodnie z projektowanym zał. nr 1, ww. staż cząstkowy nie obejmuje już poradni, a jedynie oddział szpitalny.
