10 grudnia 2024

Ogólne warunki umów – list prezesa NRL

Jak przypomina prezes NRL Maciej Hamankiewicz, postanowieniem z 30 lipca br. Trybunał Konstytucyjny ostatecznie odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi Nadzwyczajnego XI Krajowego Zjazdu Lekarzy w sprawie dotyczącej zbadania zgodności z konstytucją paragrafów 29-31 rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 6 maja 2008 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Nadzwyczajny XI Krajowy Zjazd Lekarzy. Foto: Marta Jakubiak

W dzisiejszym liście skierowanym do lekarzy i lekarzy dentystów, prezes NRL przypomina, że we wniosku Zjazdu zakwestionowano przepisy przewidujące „możliwość umieszczania w umowach podpisywanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia ze świadczeniodawcami kar umownych na wypadek stwierdzenia niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy oraz w razie wystawienia recept osobom nieuprawnionym lub w przypadkach nieuzasadnionych. W ocenie Zjazdu, treść kwestionowanych przepisów przekracza ustawowe upoważnienie, na podstawie którego zostało wydane przedmiotowe rozporządzenie”.

To ostateczne postanowienie

Przypomnijmy, że wniosek Zjazdu został złożony do Trybunału Konstytucyjnego 5 marca 2012 roku. Ponad rok później (tj. 24 kwietnia 2013 roku) Trybunał odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi, a następnie – po rozpatrzeniu zażalenia – wydał postanowienie, w którym nie uwzględnił zażalenia. Tym samym postanowienie z 30 lipca 2014 roku jest ostateczne, co oznacza, że nie można od niego złożyć dalszego środka odwoławczego.

W uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że – jak przypomniał prezes w dzisiejszym liście – „Nadzwyczajny XI Krajowy Zjazd Lekarzy nie był uprawniony do podjęcia uchwały Nr 1 z dnia 25 lutego 2012 r. w sprawie wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego i w następstwie tego wniosek złożony do Trybunału pochodził od podmiotu nieuprawnionego”.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, „podjęcie uchwały o wystąpieniu z wnioskiem do Trybunału jest czynnością o charakterze nadzwyczajnym, musi zatem wynikać z wyraźnie sformułowanego postanowienia uchwały NRL w sprawie zwołania Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu”. Tymczasem w uchwale X Krajowego Zjazdu Lekarzy, jak  i uchwale NRL, które dotyczyły zwołania Nadzwyczajnego XI Krajowego Zjazdu Lekarzy, nie było zapowiedzi podjęcia uchwały w sprawie wystąpienia do Trybunału.

NIL nie może zaskarżyć rozporządzenia

Ponadto Trybunał Konstytucyjny uznał, że Nadzwyczajny XI Krajowy Zjazd Lekarzy nie posiada tzw. legitymacji do złożenia wniosku. „W ocenie Trybunału zaskarżone przez Zjazd przepisy dotyczą interesu świadczeniodawców i przez to mają wymiar ogólnospołeczny, a zatem nie dotyczą wyłącznie lekarzy. Zdaniem Trybunału powoduje to, że zaskarżone przepisy nie mieszczą się w pojęciu ‘zakres działania’ Krajowego Zjazdu Lekarzy. W ocenie Trybunału, sam fakt, iż kwestionowane przepisy wzbudzają zainteresowanie członków samorządu lekarskiego, nie wpływa na rozszerzenie legitymacji Krajowego Zjazdu Lekarzy do wniesienia wniosku do Trybunału” – napisał Maciej Hamankiewicz.

Kończąc list, prezes NRL zwrócił się do lekarzy i lekarzy dentystów następującymi słowami: „Koleżanki i Koledzy – chciałbym podkreślić, że orzeczenie to nie oznacza, iż zaskarżone rozporządzenie Ministra Zdrowia jest zgodne z Konstytucją, a jedynie iż Naczelna Izba Lekarska nie ma legitymacji, żeby je zaskarżyć”. Warto o tym pamiętać.