16 października 2024

Pierwszy przeszczep wysp trzustkowych w UCK

Przeszczep wysp trzustkowych jest szansą dla pacjentów z cukrzycą 1 typu, czyli dla chorych wymagających leczenia insuliną. W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym przeprowadzono właśnie pierwszy tego typu zabieg. Pacjent czuje się dobrze.

Foto: www.pwitkowski.org

Wyspy trzustkowe to organ, który w trzustce odpowiada za produkcję insuliny. Przeszczep wysp trzustkowych jest znacznie mniej inwazyjny niż transplantacja całej trzustki.

Korzyści z takiego zabiegu mogą odnieść chorzy cierpiący na źle regulowaną cukrzycę typu 1, doświadczający zagrażających życiu nieuświadomionych incydentów hipoglikemii.

Po przeszczepieniu wysp trzustkowych konieczne jest leczenie immunosupresyjne, dlatego chorzy po transplantacji nerki z powodu nefropatii cukrzycowej są grupą predysponowaną do takiej procedury.

Zabieg przeszczepienia wysp przeprowadza radiolog interwencyjny, który wkłuwa się do żyły wrotnej pacjenta i wstrzykuje tam wyizolowane wcześniej z trzustki od zmarłego dawcy wyspy trzustkowe. Wyspy zakotwiczają się w wątrobie i zaczynają produkcję insuliny.

W efekcie istnieje duża szansa na zmniejszenie zapotrzebowania na insulinę i – co najważniejsze – ustąpienie incydentów nieuświadomionych spadków poziomu glikemii.  Niekiedy dochodzi do całkowitego uwolnienia się od konieczności podawania insuliny. U części chorych wykonuje się 2 i 3 przeszczepienia wysp trzustkowych, aby uzyskać całkowitą niezależność od insuliny.

W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym pierwszy przeszczep wysp trzustkowych został przeprowadzony 27 października u 41-letniego mężczyzny z Wejherowa, który w 2010 roku przeszedł transplantację nerki i trzustki, jednak ta ostatnia po dwóch latach przestała pełnić swoją funkcję. Już teraz, 10 dni po transplantacji chory coraz wyraźniej odczuwa spadki glikemii i znacznie zmniejszyło się zapotrzebowanie na insulinę. Na efekt końcowy należy poczekać jeszcze kilka tygodni.

Każdy przeszczep to praca zespołowa, tak jest również  w tym przypadku. Potencjalnych biorców kwalifikuje zespół złożony z transplantologów, nefrologów, chirurgów, diabetologów. Samo przeszczepienie rozpoczyna się od zakwalifikowania dawcy, a następnie pobrania przez chirurga trzustki. Niezbędna jest analiza immunologiczna.

Pobrany organ przekazany zostaje do specjalnie przystosowanego laboratorium. W laboratorium trzustka przetworzona zostaje do wysepek trzustkowych. Po skontrolowaniu jakości wysp przez Bank Tkanek i Komórek UCK preparat wysp trzustkowych zostaje przekazany do przeszczepu. Zabieg wykonywany jest przez radiologa, ale zaangażowani są także chirurdzy, nefrolodzy i anestezjolodzy. Nad całym procesem czuwa koordynator transplantacji.

Idea przeczepienia wysp trzustkowych w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym powstała dzięki współpracy z prof. Piotrem Witkowskim. W 2010 roku profesor rozpoczął program przeszczepiania wysp trzustkowych w University of Chicago, zapraszając do współpracy także Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, dzięki czemu część naszych pracowników uczestniczących w procesie przeszczepu została przeszkolona właśnie w Chicago.

– Do tej pory w Polsce wykonano kilkanaście transplantacji wysp trzustkowych w ośrodku warszawskim. Ośrodek gdański jest obecnie jedynym ośrodkiem, w którym wykonywane są przeszczepy wsyp trzustkowych. Chciałem serdecznie podziękować i pogratulować zespołowi za zorganizowanie tej pierwszej transplantacji – mówił prof. Piotr Witkowski w nagraniu zaprezentowanym podczas konferencji prasowej dotyczącej przeszczepu wysp trzustkowych w UCK, która odbyła się 8 listopada.