Przetwarzanie dokumentacji medycznej w praktyce

Kontynuując omawianie zmian, jakie w zakresie dokumentacji medycznej przyniosła w maju tego roku ustawa z 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2017 r., poz. 836), przedstawię państwu zmiany dotyczące przetwarzania dokumentacji w codziennej praktyce.

Foto: pixabay.com

Redakcja zmienionego art. 24 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wskazuje, że osoby wykonujące w gabinecie czy podmiocie leczniczym zawód medyczny nie będą musiały legitymować się odrębnym upoważnieniem administratora danych do przetwarzania dokumentacji medycznej, nadal będzie ono konieczne dla personelu wykonującego czynności pomocnicze czy utrzymującego system informatyczny, w którym przetwarzana jest dokumentacja.

Zgodnie z ust. 2 dodanym do art. 24 ustawy, w dokumentacji medycznej trzeba zamieszczać informację o wydaniu pacjentowi opinii albo orzeczenia, jeśli mają one wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.

Od takich opinii albo orzeczeń przysługuje pacjentom prawo sprzeciwu do Komisji Lekarskiej powołanej przez Rzecznika Praw Pacjenta. Zmieniono przepisy regulujące przetwarzanie dokumentacji po śmierci pacjenta. Obecnie mowa jest o prawie dostępu do dokumentacji (a nie wglądu jak dotychczas), które oprócz osób upoważnionych przez pacjenta za jego życia mają teraz wprost przyznane osoby, które w chwili zgonu pacjenta były jego przedstawicielem ustawowym.

Krąg osób, którym dokumentacja może zostać udostępniona, rozszerzył się o:

• Rzecznika Praw Pacjenta, który został wprost wskazany, jako organ władzy publicznej uprawniony do takiego dostępu,
• osoby wykonujące zawód medyczny upoważnione przez podmiot tworzący, w zakresie niezbędnym do sprawowania nadzoru nad podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą,
• inne niż lekarz lub pielęgniarka osoby wykonujące zawód medyczny w związku i w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia procedury oceniającej na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia albo procedury uzyskiwania innych certyfikatów jakości,
• członków zespołów kontroli zakażeń szpitalnych, w zakresie niezbędnym do wykonywania ich zadań.

Wprost przewidziano również, że podmioty uczestniczące w przygotowaniu osób do wykonywania zawodu medycznego i kształceniu osób wykonujących zawód medyczny, mogą udostępniać dokumentację tym osobom wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji celów dydaktycznych. Dokumentacja może być udostępniana do wglądu w miejscu udzielania świadczeń (chyba że są to medyczne czynności ratunkowe) z możliwością sporządzenia notatek lub zdjęć. Wydanie oryginałów dokumentacji za potwierdzeniem odbioru i zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu będzie obecnie możliwe wyłącznie na żądanie organów władzy publicznej albo sądów powszechnych, a innym podmiotom i osobom (w tym pacjentom i osobom przez nich upoważnionym) tylko wtedy, gdy zwłoka w wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta.

Ustawa przewiduje również możliwość udostępniania papierowej dokumentacji przez sporządzenie kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu) i przekazanie go środkami komunikacji elektronicznej lub na nośniku danych, ale taki sposób przekazywania dokumentacji musi przewidywać regulamin organizacyjny.

Konieczne jest też prowadzenie wykazu zawierającego informacje dotyczące udostępnianej dokumentacji (czyja, jak, co, komu, kto, kiedy). Zmieniono też stawki maksymalnych opłat za jedną stronę kopii lub wydruku dokumentacji. Określone ustawą stawki maksymalne opłat za udostępnienie dokumentacji są stawkami zawierającymi VAT. Krócej – bo 2 lata od końca roku kalendarzowego, w którym zostały wystawione – będą przechowywane skierowania na badania, jeśli pacjent nie zgłosił się na nie w ustalonym terminie (chyba że je odebrał). Nowe przepisy przewidują też możliwość wydania pacjentowi (jego przedstawicielowi ustawowemu albo osobie upoważnionej przez pacjenta) dokumentacji przeznaczonej do zniszczenia.

Jarosław Klimek
Radca prawny OIL w Łodzi