4 grudnia 2024

Specjalizacje

W Polsce jesteśmy w trakcie szerokiej dyskusji nad kształceniem lekarzy, w tym także kształceniem specjalizacyjnym. Wiadomo, lekarzy jest za mało, specjalistów też, mogliby być „lepsi” (choć nie jest dokładnie wiadomo, co to miałoby oznaczać), sympatyczniejsi, powinni też pozostać w kraju, zamiast szukać pracy w innych krajach.

Romuald Krajewski
Foto: Marta Jakubiak

Z kolei przyszli specjaliści chcieliby pracować w dziedzinach, które lubią, gdzie praca nie jest zbyt ciężka czy ryzykowna. Pogodzenie tych oczekiwań nie jest i nie będzie proste.

Podobna jest sytuacja w wielu krajach europejskich. Oczekiwania wobec lekarzy są coraz większe, medycyna to trudne studia, a potem – jak usłyszałem od eksperta edukacji z Wielkiej Brytanii – to piękny zawód, lecz byle jaka praca.

Nic dziwnego, że w UK ponad 40% lekarzy to absolwenci zagranicznych uczelni medycznych. W Szwajcarii ok. 40% specjalistów jest „z importu”. Nie wszystkim jest jednak łatwo „importować” i wobec tego pojawiają się też propozycje, aby skracać i upraszczać kształcenie.

UEMS od dawna takim propozycjom stanowczo się sprzeciwia.

Na podstawie licznych opracowań programów kształcenia specjalizacyjnego przez sekcje specjalistyczne UEMS (zwykle we współpracy z towarzystwami naukowymi) sądzimy, że minimalny czas kształcenia lekarza, który jeszcze nie ma żadnej specjalizacji ani ukończonego modułu podstawowego, powinien wynosić 5 lat.

Tylko nieliczne specjalności (w UEMS np. medycyna pracy i psychiatria dzieci i młodzieży) wskazały, że możliwe jest czteroletnie kształcenie. Są to wyjątki od reguły pięciu lat i właśnie pięć lat należy traktować jako minimum, jeżeli specjaliści mają posiadać kompetencje niezbędne do samodzielnej pracy w danej dziedzinie.

Obecnie trwają prace nad aktualizacją listy specjalności uznawanych w trybie „automatycznym” w UE. Są one umieszczone w aneksie V dyrektywy o uznawaniu kwalifikacji. Aneks zawiera informacje o nazwach poszczególnych specjalności w krajach członkowskich oraz o czasie trwania szkolenia.

Niestety, w licznych specjalnościach akceptowany czas kształcenia wydaje się zbyt krótki.

Czy propozycje UEMS zostaną uwzględnione i jaki będzie ostateczny rezultat, trudno przewidzieć, bo na treść aneksu największy wpływ mają politycy z krajów UE i są oni pod dużą presją zrobienia „czegoś”, aby specjalistów było więcej.

Skrócenie czasu kształcenia to bardzo prosty i na krótką metę korzystny ekonomicznie pomysł. Wśród lekarzy specjalistów powszechna jest jednak opinia, że zagrozi to jakości opieki.

Romuald Krajewski
Prezydent Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów (UEMS)

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 4/2016


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.