Święto zdrowia jamy ustnej

20 marca obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej (World Oral Health Day, WOHD). To dobra okazja do refleksji na temat kondycji jamy ustnej Polek i Polaków oraz mieszkańców innych krajów, a także przypomnienia, jak dzięki przestrzeganiu prostych zasad można uniknąć problemów, które mogą zagrażać nie tylko zębom, ale całemu organizmowi.

Idea świętowania zdrowia jamy ustnej zrodziła się z inicjatywy Światowej Federacji Dentystycznej (Federation Dentaire Internationale, FDI), największej organizacji lekarsko-dentystycznej na świecie. WOHD jest obchodzony od 16 lat. Ten dzień ma przypominać o właściwych sposobach higieny i podkreślać znaczenie zdrowia jamy ustnej.

 Oficjalnym hasłem tegorocznych obchodów jest „Szczęśliwa jama ustna to szczęśliwe ciało!”. FDI podkreśla, że dobry stan zdrowia jamy ustnej ma kluczowe znaczenie dla oddychania, jedzenia, mówienia i uśmiechania się, a także może przyczynić się do zapobiegania chorobom ogólnoustrojowym, takim jak choroby serca i układu oddechowego, nowotwory i cukrzyca.

Niestety obecnie aż 3,5 miliarda ludzi na świecie cierpi z powodu różnych chorób w obrębie jamy ustnej (dane Światowej Organizacji Zdrowia, WHO). Problem ten jest powszechny także w Polsce. „Próchnica dotyczy niemal każdego dorosłego Polaka oraz 82 proc. sześciolatków” – alarmuje Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, powołując się na szacunki Ministerstwa Zdrowia.

Organizacja przypomina także, odnosząc się do raportu „WHO Global Oral Health Country Profile – Poland”, że aż 46 proc. przypadków próchnicy wśród dzieci w wieku do 9 lat nie jest leczonych, natomiast częstotliwość utraty zębów u osób w wieku 20+ wynosi blisko 12 proc.

Eksperci z zakresu stomatologii podkreślają, jak niewiele trzeba, by zadbać o zdrowie jamy ustnej. Wystarczy dokładnie szczotkować zęby pastą z fluorem przynajmniej dwa razy dziennie, czyścić przestrzenie międzyzębowe, żuć bezcukrową gumę po jedzeniu i piciu (jeśli nie ma możliwości umycia zębów), a także odbywać regularnie wizyty kontrolne u lekarza dentysty.

Trzeba też mieć na uwadze, że dobre nawyki to nie jedyny aspekt dbania o jamę ustną. Warto też na między innymi wspierać osoby, u których występuje wyższe ryzyko powstania próchnicy. Na szczególną uwagę zasługują dzieci cierpiące na nadwagę lub otyłość – jak informuje PTS, są one znacznie bardziej narażone na próchnicę zębów niż ich rówieśnicy, którzy nie mają problemów z nadmierną masą ciała. Okazuje się także, że analogiczne zjawisko może występować u osób dorosłych.

– Wytyczne wielu krajów zalecają współpracę pomiędzy różnymi podmiotami świadczącymi opiekę zdrowotną, w tym zespołami dentystycznymi, aby wykorzystywać każdą chwilę podczas rutynowych wizyt, by wspierać osoby żyjące z nadwagą lub otyłością w celu wprowadzenia zdrowych zmian w stylu życia. Tylko podejście holistyczne i współpraca wielu dziedzin medycyny może przynieść trwałe efekty – podkreśla prof. Marzena Dominiak, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, prorektor ds. strategii rozwoju uczelni Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (UMW).

– Obciążenie chorobami jamy ustnej wymaga aktywności pacjentów i lekarzy dentystów na każdym poziomie: indywidualnym, rodzinnym i społecznym. Święto takie jak dzisiaj jest doskonałą okazją, aby zwrócić szczególną uwagę na znaczenie profilaktyki. To dzięki naszym codziennym nawykom związanym z utrzymywaniem higieny jamy ustnej oraz odpowiedniej pielęgnacji i kontroli stanu uzębienia podczas wizyt u dentysty pacjenci mogą cieszyć się zdrowym uśmiechem – mówi Paweł Barucha, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) i przewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL.

– Warto być przykładem dla innych i wśród swoich bliskich upowszechnić zwyczaje, które w ostatecznym rozrachunku nie tylko pozwolą uniknąć próchnicy, lecz także wielu innych poważnych schorzeń – dodaje wiceszef samorządu lekarskiego.

LS

Źródło: NIL, PTS, WHO Global Oral Health Report 2022, WHO Global Oral Health Report – Country Profile Poland, FDI