W Senacie o zawodzie lekarza (relacja na żywo)

W czwartek 3 marca z inicjatywy marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego i prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej Macieja Hamankiewicza odbyła się konferencja pt. „Lekarz – zawód szczególnego zaufania społecznego”. Relacjonowaliśmy ją na żywo od początku do końca.

Foto: Michał Jozefaciuk / Senat RP
CC BY 2.0

15.10 – Nasze otoczenie bardzo się zmienia, ale zaufanie jest bardzo istotne. Ostatni zabieg wykonałem na 96-letniej pacjentce, która przyszła i wyszła na własnych nogach – powiedział marszałek Karczewski. Zgodził się z tym, że debata powinna być kontynuowana z innymi zawodami medycznymi.

15.06 Przewodniczący Komitetu Zdrowia Publicznego PAN prof. Tomasz Zdrojewski zaproponował, aby kolejną taką konferencję zorganizować wspólnie z pielęgniarkami.

15.02 Czy autorytet lekarza w tradycyjnym kształcie jest jeszcze możliwy? – Wydaje się, że nie – twierdzi Rachoń.

14.57 Zdaniem Rachonia, pacjent jest w stanie zrozumieć przyczynowość chorób, tak jak lekarz pojmuje to, co mechanik robi z jego samochodem.

14.54 Dr Nikodem Rachoń: – Tradycja powątpiewania w autorytety jest długa, jednak poziom krytycyzmu wzrasta wraz ze wzrostem edukacji.

14.34 Prof. Krzysztof Bielecki: – Medycyny trzeba się nauczyć, lekarzem trzeba się urodzić. Relacja lekarz-pacjent to relacja dwóch specjalistów: lekarz jest specjalistą z zakresu medycyny, a pacjent to specjalista od samego siebie, choć nie zna się na medycynie. Nikomu źle nie życzę, ale każdemu życzę, by choć raz był pacjentem i leżał w szpitalu, bo tak bardzo zmienia się perspektywa.

14.26 Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Grzegorz Wrona: – Do rzecznika wpływa rocznie 3300-3400 informacji o możliwości przewinienia zawodowego. Bardzo chciałbym, aby ta ilość nie wzrastała.

14.23 Zdaniem prezesa OIL w Łodzi Grzegorza Mazura budowanie zaufania to mozolna praca, którą można zniszczyć konferencją prasową i złym prawem.

14.17 Ewa Klimaszewska: – Od 20 lat pracuję w służbie zdrowia, bo zostałam lekarzem, żeby służyć. Chciałam państwa prosić o potrzebę samooczyszczenia. To my w gruncie rzeczy tworzymy zły wizerunek.

14.10 Głos z sali: – Trudno nauczyć się zaufania do pacjenta pracując z fantomem albo ucząc się korzystając za pośrednictwem e-learningu.

14.05 Prof. Józefa Hrynkiewicz zabiera głos w dyskusji. W jej ocenie rozwój zawodów pomocniczych wymaga debaty, tymczasem stał się przede wszystkim problemem politycznym.

13.52 Hołówka proponuje wprowadzenie w Polsce czegoś na kształt Health Maintenance Organization (IMO).

13.45 Prof. Jacek Hołówka zwrócił uwagę na konieczność wyjaśnienia obywatelom zapisu zawartego w art. 68 ust. 2 konstytucji („Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych”) w konfrontacji z art. 68 ust. 3 („Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku”).

13.35 – Sprawiedliwość w medynie jest bardzo trudna. Zawsze jesteśmy skazani na konflikt niewspółmiernych skal wartości – uważa Czerska-Pieńkowska.

13.32 Czerska-Pieńkowska: – Podstawą zaufania pacjenta do lekarza jest to, że pozostają w pewnym stopniu umowy społecznej.

13.27 Wystąpienie zatytułowane „Na czym polega dziś w Polsce moralny wyzysk lekarzy?” rozpoczęła dr Barbara Czerska-Pieńkowska.

13.25 Tylka: – W kształceniu lekarzy należy zwrócić uwagę na formowanie charakteru. Lekarz powinien czynić dobro, a czyniąc dobro, trzeba czynić dobro konsekwentnie.

13.15 Wśród przyczyn spadku zaufania do lekarzy prof. Tylka wymienia: unaukowienie relacji lekarz-pacjent, życie w czasach upadku autorytetów, dominację kultury masowej, włączanie się biurokracji do elity i osób piastujących wysokie stanowiska, promowanie relatywizmu.

13.07 Po przerwie jako pierwszy referat przedstawia dr hab. Jan Tylka przedstawia psychologiczne aspekty spadku zaufania do przedstawicieli medycyny.

12.42 Przerwa – konferencja rozpocznie się ponownie za ok. 20 minut.

12.40 De Haller: – W Turcji lekarzom nie wolno pomagać demonstrantom ulicznym.

12.39 – Zaufanie jest czymś niestałym, o co trzeba dbać. Musimy unikać konfliktu interesów – podkreślił de Haller.

12.32 Dr Jacques de Haller, prezes Stałego Komitetu Lekarzy Europejskich (CPME): – Zaufanie ważne dla pacjentów, bo opiera się na nim skuteczna medycyna. Zaufanie to nośnik medycyny.

12.30 – Musimy mieć nowy obraz zdrowia – podkreślił prezes FDI.

12.20 Hescot: – Dzisiaj obraz służby zdrowia bardzo się zmienił. Lekarz jest takim samym konsumentem jak pacjent, a zdrowie stało się prawem.

12.14 Prezes Światowej Organizacji Dentystycznej (FDI) dr Patrick Hescot zwrócił uwagę na szybki postęp techniczny w krótkim czasie, co – w jego ocenie – może stanowić jedną z przyczyn kryzysu zaufania w relacji lekarzy i lekarzy dentystów z pacjentami. – Jadąc autobusem czy pociągiem nie patrzymy na siebie, lecz na swoje telefony czy smartfony.

12.09 – Z badań opinii publicznych wynika, że służba zdrowia, obok polityki, jest wskazywana jako miejsce, gdzie najczęściej dochodzi do korupcji – podkreślił Boguszewski.

12.00 Boguszewski: – W ciągu ostatnich kilkunastu lat wzrosło przeświadczenie Polaków o omylności lekarzy.

11.57 – Ponad 3/4 dorosłych Polaków ma zaufania do lekarzy, u których się leczy – mówi dr Rafał Boguszewski z Centrum Badania Opinii Społecznej. Osoby częściej korzystające z pomocy lekarzy mają nawet minimalnie większe zaufanie do lekarzy niż ci, co rzadko korzystają z wizyt w przychodni czy szpitalu.

11.54. Zdaniem ankietowanych lekarzy trochę ponad połowa nie ma trudności w relacjach z pacjentami i współpracownikami. Prawie połowa ma jednak takie trudności.

11.50 Z ankiety przeprowadzonej w środowisku lekarskim wynika, że w ciągu ostatnich pięciu lat zaufanie pacjentów do nich wzrosło.

11.47 1/5 lekarzy stosuje praktyki defensywne (tj. podejmuje działania mające zabezpieczyć się przed ewentualnymi roszczeniami ze strony pacjentów w przyszłości). Duża część lekarzy przyznaje, że stosuje je praktycznie w stosunku do każdego pacjenta – podkreślił wiceprezes NRL.

11.45 Krajewski: – Zdaniem lekarzy liczba skarg na ich pracę w ciągu ostatnich kilku lat rośnie.

11.41 Internet oraz znajomi to dla pacjentów najczęstsze źródło informacji o ich problemie zdrowotnym, a zdecydowania większość środowiska lekarskiego uważa, że wiedza pacjentów o chorobie i leczeniu pomaga w leczeniu – podkreśla prof. Krajewski.

11.36 Wiceprezes NRL prof. Romuald Krajewski zaczyna omawiać wyniki badania opinii środowiska lekarskiego przeprowadzone kilka miesięcy temu na reprezentatywnej próbie lekarzy i lekarzy dentystów.

11.35 Hamankiewicz: – Zaufanie społeczne jest fundamentem do zaufania interpersonalnego, a to jest gwarantem skuteczności leczenia. Jeśli lekarz go nie zdobędzie to możliwości leczenia będą ograniczone.

11.31 Prezes Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego dr hab. Jerzy Jurkiewicz uważa, że na przestrzeni dziejów nadwyrężony został podstawowy kanon: „Lekarz nie zabija, lekarz pomaga”. Jak było kiedyś? – Ludzie szli do lekarza nie dlatego, że wie wszystko. Śmiertelność w zabiegach chirurgicznych była ogromna, nie znano etiologii. Przychodzili do tego, kto chciał im pomóc, czyli do lekarza.

11.26 W ocenie Radziwiłła środowisko lekarskie musi zrozumieć, że zmienia się model relacji między nimi a innymi zawodami medycznymi. – Są takie zawody, które z punktu widzenia zdrowia pacjenta, pomagają mu bardziej niż sami lekarze – podkreślił.

11.24 Zdaniem ministra zdrowia z jednej strony dokonuje się zmiana relacji między lekarzem i pacjentem z modelu paternalistycznego na doradztwo. Z drugiej – zmiana modelu z leczenia intuicyjnego na medycynę opartą na dowodach modyfikowaną o własne doświadczenie lekarza i indywidualne potrzeby pacjenta.

11.22 Radziwiłł: – Staram się zmienić paradygmat rynku na paradygmat służby. Zdrowie nie jest prywatną sprawą każdego człowieka.

11.19 Radziwiłł: – Nie ma zawodu lekarza bez refleksji etycznej. W tym zawodzie trzeba mieć powołanie, powinność wobec chorych, jak mówi się nowocześnie, jest „driverem”.

11.16 – Od początku misji jako ministra zdrowia systematycznie zamieniam termin „ochronę zdrowia” na „służba zdrowia” – powiedział Radziwiłł. Nawiązał również do odbywającego się wczoraj w Warszawie I Forum Medycyny Personalizowanej: – Pacjenci są różni, co prawda podlegają statystyce, ale nie do końca.

11.13 Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł: – Tytuł konferencji nawiązuje do tego, czym są zawody zaufania publicznego. O tym, o czym będziemy dziś rozmawiać, wspomina art. 17 konstytucji. Jednak na bycie zawodem szczególnego zaufania trzeba zapracować, nie można tego zadekretować.

11.08 Hamankiewicz podkreśla znaczenie zaufania interpersonalnego. – Badania pokazują, że Polska jest na jednym z ostatnich miejsc, jeśli chodzi o zaufanie pacjentów do lekarza.

11.06 Prezes NRL Maciej Hamankiewicz podkreśla, że tematyka konferencji dotyka najbardziej wrażliwej kwestii funkcjonowania lekarza.

11.00 Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski rozpoczyna konferencję i wita wszystkich zebranych. Na sali jest ok. 130 osób.

Więcej galerii zdjęć można zobaczyć tutaj.