10 grudnia 2024

Ważna rola POZ. Lekarze rodzinni o odnowieniu deklaracji z Ałma-Aty

Mamy wrażenie, że słabym echem odbiło się odnowienie założeń deklaracji z Ałma-Aty, która ma duże znaczenie z punktu widzenia rangi POZ – uważa Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce.

Foto: pixabay.com

Miesiąc temu w stolicy Kazachstanu, Astanie, odbyła się konferencja „Global Conference on Primary Health Care” zorganizowana przez tamtejsze Ministerstwo Zdrowia, Światową Organizację Zdrowia oraz UNICEF.

Jej uczestnikami byli delegaci rządów krajów skupionych w WHO i UNICEF – premierzy, wicepremierzy, ministrowie oraz wiceministrowie zdrowia. Tematem przewodnim konferencji było odnowienie założeń deklaracji z Ałma-Aty, podpisanej podczas Międzynarodowej Konferencji nt. Podstawowej Opieki Zdrowotnej we wrześniu 1978 r.

– Konferencję zorganizowano w 40. rocznicę tamtej deklaracji – mówi prof. Tomasz Tomasik, prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. W dokumencie tym po raz pierwszy znalazły się takie stwierdzenia, jak: „zdrowie jest podstawowym prawem człowieka”, „osiągnięcie możliwie najwyższego poziomu zdrowia jest najważniejszym celem społecznym, wymagającym działań nie tylko sektora zdrowotnego”, „odpowiedzialność rządów za zdrowie obywateli” czy „zdrowie dla wszystkich”.

Zdaniem przedstawicieli Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, w naszym kraju nie poświęcono dostatecznie dużo uwagi odnowieniu deklaracji z Ałma-Aty. W poniedziałek zorganizowali spotkanie z dziennikarzami, w czasie którego przekonywali nie tylko o ważnej roli medycyny rodzinnej z punktu widzenia zdrowia publicznego, ale również podkreślali znaczenie tego dokumentu. – Konferencja w Astanie dotyczyła lekarzy rodzinnych – mówi dr Michał Sutkowski, rzecznik Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce.

Deklaracja z Ałma-Aty jest kojarzona przede wszystkim ze wskazaniem roli podstawowej opieki zdrowotnej w zapewnieniu ludziom odpowiedniego poziomu zdrowia, niezależnie od ich płci, wieku, miejsca zamieszkania czy statusu społecznego. W dokumencie wielokrotnie podkreślano wagę POZ dla całego systemu opieki zdrowotnej, polegającą na podejmowaniu działań ukierunkowanych na promocję zdrowia i profilaktykę chorób, a także na działania zapobiegawcze, lecznicze oraz rehabilitacyjne.

Odnosząc się do zidentyfikowanych wówczas problemów globalnych, wskazywano zadania dla POZ, m.in.: edukacja zdrowotna, promowanie zdrowych nawyków żywieniowych, wspieranie poprawy warunków sanitarnych wraz z właściwym zaopatrzeniem w wodę pitną, rozwijanie opieki nad matką i dzieckiem oraz prowadzenie szczepień ochronnych przeciw chorobom zakaźnym. Ważnym uzupełnieniem roli POZ było ukierunkowanie planowania i realizacji świadczeń zdrowotnych w celu poprawy zdrowia osób indywidualnych, całych rodzin, jak i określonej  społeczności.