Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Będzie głęboka reforma?

Zespół ds. opracowania propozycji nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty powołany przy Ministrze Zdrowia, składający się z lekarzy i lekarzy dentystów, któremu przewodniczy dr Jarosław Biliński, przedstawił propozycje zmian w tej ustawie, dotyczące kształcenia podyplomowego i prawa pracy.

Posiedzenie NRL. Foto: Mariusz Tomczak

Ministerstwo Zdrowia przesłało dokument Naczelnej Radzie Lekarskiej.

Na odbywającym się 22 lutego nadzwyczajnym posiedzeniu NRL zaopiniowała projekt i po kilkugodzinnej dyskusji oraz głosowaniu nad odrzuceniem lub przyjęciem proponowanych w projekcie poprawek, NRL podjęła stanowisko. Zaapelowała też do ministra zdrowia o uruchomienie jak  najszybszej ścieżki legislacyjnej dla tego dokumentu, by można go było wdrożyć w życie.

Wreszcie o nas z nami

Ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty uchwalono w 1996 r. Wielokrotnie ją nowelizowano, jednakże po raz pierwszy w historii samorządu lekarskiego nowelizacja tego dokumentu jest tworzona w tak szerokim zakresie i do tego przy udziale środowiska lekarskiego. Proponowane rozwiązania, dotyczące kształcenia podyplomowego i prawa pracy, fundamentalnie zmieniają jej pierwotny kształt.

Prezes NRL Andrzej Matyja podkreślił, że zarówno zespół, jak i okręgowe izby, a także izbowi prawnicy, wykonali ogromną pracę, której miarą jest nowa jakość relacji z Ministerstwem Zdrowia, polegająca na dążeniu do tego, aby każdy akt prawny dotyczący wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty był tworzony przy udziale samorządu lekarskiego. – Nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty jest tego wymownym przykładem – zaznaczył prezes NRL i dodał, że skończyły się czasy, kiedy decydowano „o nas bez nas”. Ma także nadzieję, że projekt zostanie przyjęty przez rząd w całości.

Tak zapisano w porozumieniu

Dr Jarosław Biliński, członek NRL i przewodniczący zespołu, który przygotowywał nowelizację, tłumaczy, że zaproponowany projekt ustawy jest rozwiązaniem wypracowanym w trakcie długich spotkań z udziałem ekspertów m.in. z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego i Centrum Egzaminów Medycznych oraz prac konsultowanych z resortem zdrowia. Projekt wprowadza nie tylko zmiany dotyczące samej ustawy, równolegle powstały projekty sześciu rozporządzeń wraz z załącznikami.

Wszystkie te dokumenty tworzą podwaliny pod reformę systemu kształcenia podyplomowego i prawa pracy. – To będzie głęboka reforma. Liczymy, że Ministerstwo Zdrowia przyjmie w całości wypracowane przez nas rozwiązania i jak najszybciej wprowadzi je w życie – mówi dr Jarosław Biliński. Przypomina, że rozwiązania, które znalazły się w projekcie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, to następstwo zobowiązań, jakie minister zdrowia podjął w porozumieniu podpisanym z Porozumieniem Rezydentów Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy z 8 lutego 2018 r. Reforma dotyczy więc także wynagrodzeń.

Projekt zakłada, że mają się one kształtować od jednej średniej krajowej dla stażysty do trzech średnich krajowych dla specjalisty. Rezydenci mają otrzymywać wynagrodzenie od 2 średnich krajowych na początku specjalizacji do 2,75 średniej krajowej dla dziedzin priorytetowych po zdaniu Państwowego Egzaminu Modułowego. Proponowana zmiana wyklucza wolontariat, gdzie lekarz odbywa szkolenie specjalizacyjne za „0 zł”, gdyż jest to niezgodne z ogólnie przyjętymi normami (obowiązuje pensja minimalna i jej odpowiednik stawki godzinowej). Doktor Biliński zastrzega, że są to postulaty środowiska, które próbowano przeforsować od dawna.

Izby lekarskie przejmą kształcenie

Projekt nowelizacji ustawy wprowadza nowe definicje specjalizacji, specjalizacji szczegółowych, czyli tzw. podspecjalizacji oraz umiejętności lekarskich. Proponowane zmiany zakładają też przekazanie kompetencji w zakresie organizowania i prowadzenia stażu podyplomowego oraz całego kształcenia podyplomowego, m.in. szkolenia specjalizacyjnego, okręgowym izbom lekarskim. W obecnym systemie odpowiedzialność za kształcenie podyplomowe jest rozproszona. Zajmują się nim wojewodowie i marszałkowie województw, konsultanci krajowi i wojewódzcy, minister zdrowia, CMKP, izby lekarskie.

Stażem podyplomowym po części zajmują się izby lekarskie oraz marszałek województwa, ale już dokumenty do specjalizacji i procedur administracyjnych trzeba przenosić do urzędów wojewódzkich. Dodatkowo terminom brak koordynacji, przez co lekarze tracą możliwość aplikowania na specjalizację. W przypadku problemów nie wiadomo, do kogo się zwrócić. – Nie ma przeszkód, aby czynnościami administracyjnymi i nadzorem nad kształceniem podyplomowym w całości zajmowały się izby lekarskie. Wówczas odpada biurokratyczna wędrówka po urzędach, gdyż lekarz wszystkie formalności związane z kształceniem załatwi w izbie, do której przynależy, a więc w jednym miejscu – podsumowuje dr Jarosław Biliński.

Dodaje, że całe środowisko wierzy, że ta reforma dojdzie do skutku, wręcz żąda jej wprowadzenia w trybie natychmiastowym. Teraz ostatnie zadanie należy do ministra zdrowia. W sytuacji, kiedy samorząd lekarski przejmie czynności związane z kształceniem podyplomowym, od 2020 r. środki przeznaczone na sfinansowanie stażu podyplomowego będą przekazywane do okręgowych izb lekarskich.

Lucyna Krysiak