20 kwietnia 2024

Celiakia zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwory

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną charakteryzującą się nietolerancją roślinnego białka – glutenu. Jedyną metodą jej leczenia jest stosowanie przez całe życie bezglutenowej diety.

Foto: pixabay.com

Szwedzcy badacze przeanalizowali dane ponad 47 tys. chorych na celiakię oceniając ich ryzyko zachorowania na nowotwory.

Wcześniejsza analiza tej grupy chorych wykazała nieznaczne zwiększenie występowania gruczolaków i raków jelita cienkiego w stosunku do zdrowej populacji. Ryzyko to utrzymywało się do dziesięciu lat od rozpoznania celiakii.

Według obecnej analizy względne ryzyko zachorowania na nowotwory u osób z celiakią wynosi 1,11 w stosunku do grupy kontrolnej (mediana czasu obserwacji 11,5 roku). Współczynnik zachorowalności wyniósł w obu grupach odpowiednio 6,5 i 5,7 na 1000 osobolat. Najczęściej rozpoznawano nowotwory przewodu pokarmowego oraz chłoniaki.

Zwiększone ryzyko zachorowania na nowotwory występowało tylko w pierwszym roku od rozpoznania celiakii. Zjawisko to może mieć kilka przyczyn. Po pierwsze, dieta bezglutenowa zmniejsza stan zapalny przewodu pokarmowego. Po drugie, osoby z rozpoznaniem celiakii podlegają częstszym kontrolom lekarskim i wykonują więcej badań niż osoby zdrowe.

Cytowana analiza wykazała, że pomimo zmniejszenia ryzyka wystąpienia ogółu nowotworów u chorych na celiakię rozpoznaną ponad rok temu, częstość występowania nowotworów hematologicznych oraz raka trzustki i dróg żółciowych była wciąż wyższa niż w ogólnej populacji.

Wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory był największy u osób z rozpoznaną celiakią po 60. roku życia, podczas gdy u osób zdiagnozowanych przed 40. rokiem życia był równy populacyjnemu ryzyku. Autorzy badania zauważyli zwiększoną w ostatnich latach częstość rozpoznawania celiakii u osób po 60. roku życia.