POL: trzeba odejść od kultury winy i kary

Porozumienie Organizacji Lekarskich (POL), tworzone m.in. przez Naczelną Izbę Lekarską (NIL), apeluje o odejście od kultury winy i kary na rzecz kultury sprawiedliwego traktowania oraz stworzenie systemu, w którym poszkodowani pacjenci będą mogli szybko uzyskać rekompensatę finansową.

Na stronie internetowej NIL zostało opublikowane stanowisko POL w sprawie ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw.

Założenia ustawy oceniono w nim pozytywnie, ale zaapelowano o uwzględnienie kilku zastrzeżeń w dalszym procesie legislacyjnym. W stanowisku czytamy, że idea wdrożenia modelu pozasądowego rekompensowania szkód doznanych przez pacjentów w wyniku zaistnienia zdarzeń medycznych jest słuszna, ale należy stworzyć model, w którym osoby poszkodowane będą mogły w krótkim czasie uzyskać rekompensatę finansową.

To „(…) daje im możliwość szybszej rehabilitacji i zmniejszenia innych negatywnych skutków niepowodzenia medycznego oraz w którym to modelu otrzymanie kompensacji nie wymaga orzekania o winie, co stanowiłoby odejście od kultury winy i kary na rzecz kultury sprawiedliwego traktowania, w zgodzie z europejskimi standardami” – czytamy w stanowisku.

Definicja zdarzenia medycznego

Zdaniem POL przyjęta w ustawie definicja zdarzenia medycznego jest zbyt wąska – wyklucza kompensację za uszczerbek na zdrowiu spowodowany systemowym brakiem leków lub rozstrój zdrowia wynikający ze zbyt długiego czasu oczekiwania na uzyskanie świadczenia medycznego. „W przyszłości należałoby przewidzieć dla pacjenta mechanizmy pokrywania szkód wynikających z wad organizacyjnych systemu” – podkreślono w stanowisku.

Zastrzeżenia budzi upoważnienie Rzecznika Praw Pacjenta (RPP) do opracowywania rekomendacji dotyczących postępowania medycznego, czym – zdaniem POL – powinny zajmować się medyczne towarzystwa naukowe czy inne gremia naukowe, a nie organ państwowy. Z kolei w odniesieniu do wysokości kwot świadczenia kompensacyjnego wskazano na celowość ich zwiększenia, tak by zminimalizować sytuacje, w których pacjent niezadowolony jej wysokością zdecyduje się na wejście na drogę sądową.

Sektor prywatny

„Również problematyczne jest wykluczenie z kompensacji pacjentów korzystających z prywatnych placówek medycznych. W naszym kraju istotna ilość świadczeń medycznych jest całkowicie niedostępna w publicznych placówkach lub jej dostępność w ramach funduszu jest tak ograniczona, że w akceptowalnym czasie można ją uzyskać jedynie w placówkach prywatnych. Korzystanie z tych usług nie jest więc wyborem pacjenta, a koniecznością wynikającą z niedostatków dostępu do świadczeń zdrowotnych” – wskazano w stanowisku.

Jest ono efektem prac Forum dla Jakości i Bezpieczeństwa Pacjenta powołanego przez POL, które zrzesza NIL, Ogólnopolski Związek Zawodowy Lekarzy (OZZL), Federację Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie oraz Porozumienie Rezydentów OZZL.