5 października 2024

Ile soli jest w tym, co jemy?

Sól kuchenna stanowi główne źródło sodu w diecie. Pierwiastek ten pełni szereg ważnych funkcji – m.in. reguluje gospodarkę wodną organizmu, umożliwia przenoszenie impulsów nerwowych, a także prawidłowe funkcjonowanie mięśni.

Foto: pixabay.com

Odpowiednia podaż tego składnika jest niezbędna dla zdrowia, ale jego nadmiar wiąże się z wieloma poważnymi konsekwencjami.

Sód powoduje zatrzymanie wody w organizmie, co prowadzi do zwiększenia ciśnienia krwi oraz powikłań z tym związanych – chorób serca, udaru mózgu, przeciążenia nerek oraz obrzęków, szczególnie kończyn dolnych. Niestety, nadmierna konsumpcja soli jest we współczesnym świecie powszechna, co stanowi bardzo istotny problem. Choroby układu sercowo-naczyniowego są przyczyną aż 50% zgonów w Polsce.

Co istotne, wspomniane 5 g dotyczy soli, którą stosujemy sami do przyrządzania potraw i dosalania przy stole, jak i tej zawartej w przetworzonych produktach rynkowych (np. w słonych przekąskach, przetworach mięsnych, wędzonych rybach, pieczywie, warzywach konserwowanych, gotowych posiłkach spożywanych poza domem) oraz soli wynikającej z naturalnie występującego sodu w produktach.

Szacuje się, że spożywamy 2-3 razy więcej soli niż zalecane przez WHO 5 g dziennie (ok. 1 łyżeczka do herbaty).

Producenci żywności dodają różne ilości soli do swoich produktów. Często taki sam asortyment mocno różni się zawartością soli. Na rynku znajdziemy serek twarogowy o zawartości soli 0,1 g w 100 g, a także taki o zawartości soli 1,0 g w 100 g. W 100 g polędwicy sopockiej może być zarówno 1,5 g, jak i 4,5 g soli. To duża różnica, dlatego należy dokładnie sprawdzać etykiety produktów, które wybieramy.

Znacząco mniej soli, pochodzącej jedynie z naturalnie występującego sodu, zawierają, np. mięso, mleko, owoce, warzywa, niektóre płatki zbożowe, kasze. Chcąc obniżyć ilość spożytej soli, wybierajmy produkty o jej niższej zawartości. Ograniczmy lub zrezygnujmy z dosalania potraw. Na początku mało słone produkty będą wydawały się niesmaczne, dlatego dobrze jest zastąpić sól ziołami. Do diety niskosodowej można się jednak przyzwyczaić.

Zawartość soli w przykładowych produktach (g/100 g):

  • Mleko: 0,1
  • Sery twarogowe: 0,09-0,99
  • Sery żółte, pleśniowe, topione: 1,5-4,7
  • Mięso i drób: 0,09-0,3
  • Przetwory mięsne: 1,2-4,0
  • Ryby świeże: 0,08-0,3
  • Ryby wędzone: 1,3-3,7
  • Pieczywo: 0,3-1,8
  • Zbożowe produkty śniadaniowe: 0,01-2,9
  • Warzywa świeże: 0,0-0,2
  • Przetwory warzywne: 0,08-6,0
  • Przyprawy z dodatkiem soli: 50-70