9 grudnia 2024

Milcząca interpretacja przepisów podatkowych

W dniu 25 września 2014 r. Trybunał Konstytucyjny, po rozpatrzeniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich, orzekł, iż art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, 1101, 1342 i 1529, z 2013 r. poz. 35, 1027, 1036, 1145, 1149 i 1289 oraz z 2014 r. poz. 183, 567 i 915), rozumiany w ten sposób, że pojęcie „niewydanie interpretacji” nie oznacza braku jej doręczenia w terminie określonym w art. 14d powołanej ustawy, jest zgodny z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Foto: Marta Jakubiak

Ordynacja podatkowa, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego – przewiduje wydawanie przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych ogólnych i indywidualnych interpretacji tych przepisów. Kwestionowany w przedmiotowej sprawie art. 14o § 1 o.p. wprowadza tzw. milczącą interpretację indywidualną.

Taka interpretacja jest wydawana w indywidualnej sprawie na pisemny wniosek zainteresowanego, w którym ma obowiązek wyczerpująco przedstawić zaistniały stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe oraz wskazać własne stanowisko w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Interpretacja zaś wyraża ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny (w razie negatywnej oceny interpretacja indywidualna wskazuje prawidłowe stanowisko wraz z uzasadnieniem prawnym).

Zgodnie z kwestionowanym przepisem, w razie niewydania interpretacji indywidualnej w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.

W uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 grudnia 2009 r., sygn. akt II FPS 7/09, która ukształtowała w sposób trwały i jednolity linię orzeczniczą sądów administracyjnych przyjmuje się, że niewydanie interpretacji nie oznacza braku jej doręczenia w ustawowym terminie (czyli, że za moment wydania decyzji w sprawie udzielenia interpretacji indywidualnej należy przyjąć moment podpisania decyzji przez organ, nie zaś moment jej doręczenia podatnikowi).

Zarzut Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczył zatem kwestii dnia, od którego podatnik może przyjąć, że w jego sprawie zapadła tzw. „milcząca” interpretacja (zgodna z jego stanowiskiem i wynikająca z niezajęcia przez organ podatkowy stanowiska w ustawowym 3-miesięcznym terminie). W swoim wniosku RPO stwierdził, że skutek prawny w postaci przyjęcia fikcji wydania interpretacji stwierdzającej prawidłowość stanowiska wnioskodawcy powinien być powiązany z brakiem zakomunikowania wnioskodawcy stanowiska organu, tylko wówczas bowiem można zapewnić bezpieczeństwo prawne podatnikowi, a więc uczynić zadość zasadzie zaufania obywateli do państwa i prawa.

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich w przedmiotowej sprawie i uznał, iż art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa jest zgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

Anna Miszczak
Radca prawny
Naczelna Izba Lekarska


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesujesz się prawem medycznym, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej” (zobacz więcej). Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.