Nowocześniej i bliżej pacjenta. Zjazd ważnych zmian

Będzie nowocześniej, wygodniej i bliżej pacjenta. Wprowadzenie elektronicznego trybu głosowania w wyborach do izb oraz pierwsza od ponad 20 lat nowelizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej to najważniejsze zmiany wprowadzone przez Nadzwyczajny XVI Krajowy Zjazd Lekarzy (NKZL) – pisze Mariusz Tomczak.

Przez dwa dni (17-18 maja 2024 r.) Łódź stała się stolicą polskich lekarzy i lekarzy dentystów. – Na sali jest prawie pół tysiąca delegatów z całej Polski. Każdy z nas poświęcił swój prywatny czas, który mógłby spędzić na leczeniu lub edukacji, po to, żeby uczestniczyć w Nadzwyczajnym Krajowym Zjeździe Lekarzy – powiedział prezes Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) Łukasz Jankowski, witając delegatów na sali obrad.

Przypomniał, że jedną z pierwszych decyzji Rady tej kadencji było zwołanie nadzwyczajnego zjazdu, aby pochylić się nad Kodeksem Etyki Lekarskiej (KEL) i regulaminem wyborczym. Podziękował także wszystkim zaangażowanym w przygotowanie zmian w kodeksie i innych dokumentach, nad którymi miał obradować zjazd, a które to zmiany trwały wiele miesięcy.

Część oficjalna zjazdu rozpoczęła się od wprowadzenia na salę obrad sztandaru Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) i odśpiewania hymnu państwowego. Delegaci uczcili minutą ciszy pamięć lekarzy i lekarzy dentystów aktywnych w samorządzie lekarskim, którzy w ostatnich latach odeszli na wieczny dyżur.

Następnie prezes Łukasz Jankowski wspólnie z kanclerzem kapituły odznaczenia Meritus Pro Medicis prof. Romualdem Krajewskim wręczyli odznaczenia za zaangażowanie w działalność na rzecz środowiska i samorządu lekarskiego. Odebrali je prezes NRL VI i VII kadencji Maciej Hamankiewicz oraz wieloletni redaktor naczelny „Gazety Lekarskiej” Marek Stankiewicz.

Minister obiecuje

Niepisaną tradycją zjazdów jest obecność urzędującego szefa resortu zdrowia. Jego wystąpienie jest słuchane z wielką uwagą, a później omawiane w kuluarach. Nie inaczej było tym razem. Zanim doszło do rozpoczęcia części roboczej NKZL, minister zdrowia Izabela Leszczyna zapewniła delegatów o trwających pracach nad postulatami samorządu lekarskiego. Między innymi obiecała, że jeszcze w tym roku zostanie wprowadzona tzw. klauzula wyższego dobra.

Poinformowała również, że Prokurator Generalny rozpoczął proces likwidacji działów do spraw błędów medycznych funkcjonujących w prokuraturach, a po 24 października 2024 r., czyli już za kilka miesięcy, zniknie możliwość przyznawania warunkowego Prawa Wykonywania Zawodu w trybie uproszczonym dla lekarzy z Ukrainy. Wprawdzie szczegóły nie padły, ale obie deklaracje były na tyle jasne, że spotkały się z pozytywnym odbiorem ze strony delegatów.

Odnosząc się do zgłaszanych przez środowisko lekarskie problemów związanych z określaniem refundacji leków, minister Izabela Leszczyna poinformowała o pracach nad jego uproszczeniem. – Ten system musi być intuicyjny, prosty, przyjazny, by eliminował w jak największym stopniu możliwość popełnienia błędów – powiedziała. Deklaracji i obietnic padło więcej, a szerzej piszemy o nich w portalu internetowym www.gazetalekarska.pl.

Regulamin wyborów

Pierwszy dzień NKZL zdominowała dyskusja nad projektem uchwały w sprawie regulaminu wyborów do organów i w organach izb lekarskich oraz trybu odwoływania ich członków. Nowa wersja dokumentu została przyjęta przez większość delegatów po kilkugodzinnej dyskusji. Zakłada ona m.in. możliwość głosowania elektronicznego w czasie wyborów do izb, co powinno sprzyjać wzrostowi frekwencji.

Co wymaga podkreślenia – w pierwszej turze wyborów zostały utrzymane również dotychczasowe tryby głosowania osobistego i korespondencyjnego. Ma to zapewnić dostępność dla wszystkich grup wiekowych, by żaden z członków społeczności lekarskiej nie czuł się wykluczony.

35-lecie odrodzenia samorządu

Pierwszy dzień obrad zakończył się uroczystymi obchodami 35-lecia odrodzenia samorządu lekarskiego w zrewitalizowanym kompleksie dawnej elektrociepłowni EC1, który stanowi jedną z wizytówek współczesnej Łodzi. Data nie była przypadkowa, bo właśnie 17 maja minęło dokładnie 35 lat od uchwalenia przez Sejm ustawy o izbach lekarskich (1989 r.).

Zdaniem prezesa Łukasza Jankowskiego jubileusz to doskonała okazja do wspomnienia o wszystkich osobach tworzących samorząd lekarski, a także do refleksji nad tym, co było, co jest i co dopiero nadejdzie. – Nie byłoby nas tutaj i nie byłoby kontynuacji idei samorządności, gdyby nie nasi poprzednicy. Jednocześnie teraz na naszych barkach spoczywa zadanie kontynuacji tej idei i przekazanie jej naszym następcom – powiedział prezes NRL.

Dodał, że 35-letnia instytucja charakteryzuje się odpornością, dużym doświadczeniem i elastycznością w działaniu. To instytucja, która myśli odważnie o przyszłych wyzwaniach – o pacjencie w przyszłości, o lekarzach w przyszłości i o systemie przyszłości – mówił prezes NRL. Łukasz Jankowski podziękował za gościnność i zaangażowanie Okręgowej Izbie Lekarskiej w Łodzi z prezesem Pawłem Czekalskim na czele.

Dzięki przygotowanemu na tę okazję filmowi przypominającemu najważniejsze chwile odrodzonego samorządu uczestnicy gali zostali zabrani w podróż historyczną. Wykorzystano w nim m.in. unikalne fotografie pochodzące z archiwum „Gazety Lekarskiej” sprzed wielu lat.

Kulminacyjnym momentem był koncert „Muzyka zespołu Queen symfonicznie” w wykonaniu orkiestry Alla Vienna i występ artysty Artura Andrusa. Rangę uroczystości podkreśliła obecność m.in. podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Urszuli Demkow, senator Agnieszki Gorgoń-Komor i wiceprezydenta Łodzi Adama Wieczorka. Fotorelacja z tego wydarzenia jest dostępna na stronie NIL.

Kodeks Etyki Lekarskiej na nowo

Drugi dzień zjazdu rozpoczął się od dokonania zmian w regulaminach: Krajowej Komisji Wyborczej, która m.in. sprawuje nadzór nad prawidłowym przeprowadzeniem wyborów w strukturach samorządu w skali krajowej, i okręgowej komisji wyborczej. Jednak kluczowym dokumentem zjazdu był projekt KEL przygotowany przez Komisję Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL).

Rada rekomendowała delegatom przyjęcie tego dokumentu, ale w czasie zjazdu zgłoszono jeszcze ponad 50 poprawek. Nad propozycjami żywo dyskutowano przez kilka godzin. Ostatecznie zjazd zdecydował o uwzględnieniu części z nich. W nowym KEL znalazły się m.in. zapisy dotyczące stosowania nowoczesnych technologii w praktyce lekarskiej oraz korzystania z mediów społecznościowych przez lekarzy i lekarzy dentystów.

Zmiana najważniejszego dokumentu określającego zasady ich postępowania, dokonana po raz pierwszy od ponad 20 lat, ma duże znaczenie, bo świat bardzo się zmienił – do gabinetów lekarskich wkroczyła telemedycyna, a media społecznościowe stały się codziennością zarówno dla lekarzy, jak i dla pacjentów. Nowy kodeks zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Ostateczna wersja dokumentu uchwalona przez NKZL jest dostępna na stronie internetowej www.nil.org.pl.

Samorządowa demokracja

Zdaniem prezesa Łukasza Jankowskiego uchwalenie nowego KEL jest „chwilą historyczną”, a jednocześnie stanowi „święto samorządowej demokracji”. – Kodeks Etyki Lekarskiej to ważny dokument, który reguluje naszą pracę, dając przy tym pacjentom rękojmię tego, że w sposób etyczny będziemy wykonywać zawód. Jest to wspólne bezpieczeństwo: lekarzy i naszych pacjentów – powiedział.

Szef samorządu lekarskiego podziękował Komisji Etyki Lekarskiej NRL z jej przewodniczącym Arturem de Rosier na czele za zaangażowanie w prace nad przygotowaniem projektu zmian w KEL, a także wszystkim osobom, które podczas zjazdu zgłaszały propozycje poprawek. – Daliście fantastyczny materiał do pracy i namysłu nad podstawowym dla nas dokumentem. Gratuluję państwu, gratuluję samorządowi – podsumował.

– Na tle wielu poprzednich zjazdów ten był bardzo merytoryczny, a jednocześnie emocjonalny, co pewnie wynikało ze znaczenia poruszanych spraw – podkreśla wiceprezes NRL Klaudiusz Komor, który był przewodniczącym XVI NKZL. Dodaje, że choć z uwagi na obecność kilkuset delegatów czas wystąpień był limitowany, obrady okazały się bardzo owocne.

– Zjazd zakończył się sukcesem. Przedyskutowaliśmy i przyjęliśmy z poprawkami wszystkie uchwały zaplanowane w porządku obrad. Każdy mógł podejmować decyzje w zgodzie ze swoim sumieniem, a rozstrzygające było zdanie większości delegatów w trakcie głosowania – podkreśla.

Kolejny zjazd odbędzie się za dwa lata.

Mariusz Tomczak