Pielęgniarki i położne wypiszą receptę?

Zwiększenie dostępności do świadczeń zdrowotnych oraz zmniejszenie kolejek do lekarzy – to podstawowe cele projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw. Dokument przedłożony przez ministra zdrowia, Bartosza Arłukowicza, został przyjęty przez Radę Ministrów we wtorek 10 czerwca. Teraz projekt ustawy trafi do parlamentu.

Foto: Mariusz Tomczak

Przykład idzie z UE

Jeśli planowane przepisy wejdą w życie, pielęgniarki i położne będą uprawnione do samodzielnego udzielania świadczeń diagnostycznych i leczniczych, choć – co warte podkreślenia – w określonym zakresie. „Podobne uprawnienia posiadają pielęgniarki i położne w wielu państwach członkowskich Unii Europejskiej, w tym w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Szwecji, Danii” – podaje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów w komunikacie.

Kryterium ma być wiedza

Rozszerzenie uprawnień ma dotyczyć wyłącznie pielęgniarek i położnych posiadających nie tylko wyższe wykształcenie, ale również wiedzę i umiejętności w zakresie ordynacji leków uzyskaną w ramach kształcenia:

• na studiach pierwszego i drugiego stopnia (kierunki pielęgniarstwo i położnictwo),
• podyplomowego specjalizacyjnego,
• podyplomowego dla pielęgniarek i położnych z wyższym wykształceniem na poziomie kursu specjalistycznego.

Studia drugiego stopnia

Ordynować leki i samodzielnie wypisywać recepty na lekarstwa o określonym składzie (poza lekami zawierającymi substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe) będą mogły pielęgniarki i położne, które posiadają dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.

To one wypiszą także recepty i zlecenia na środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz określone wyroby medyczne (aczkolwiek pod warunkiem ukończenia kursu specjalistycznego w danym zakresie). Zlecanie leków i badań będzie musiało zostać poprzedzone osobistym badaniem pacjenta.

Studia pierwszego stopnia

Pielęgniarki i położne legitymujące się dyplomem ukończenia studiów pierwszego stopnia, na zlecenie lekarza będą wystawiać recepty na określone leki, o ile nie zawierają w składzie substancji bardzo silnie działających, środków odurzających i substancji psychotropowych.

„Będą mogły wypisywać recepty na środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego jako kontynuację leczenia, jeżeli ukończą specjalistyczny kurs w tym zakresie. Ta grupa pielęgniarek i położnych będzie miała prawo do wydawania skierowań na określone badania diagnostyczne. Wyjątkiem będą badania wymagające metod diagnostycznych i leczniczych związanych z podwyższonym ryzykiem dla pacjenta” – czytamy w komunikacie opublikowanym na stronie internetowej rządu.

Minister zdrowia zdecyduje

Nowe przepisy przewidują, że minister zdrowia w drodze rozporządzenia określi wykazy substancji czynnych zawartych w lekach, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych, badań diagnostycznych, sposób i tryb wystawiania recept przez pielęgniarki i położne z uwzględnieniem ich kwalifikacji oraz wymaganego zakresu umiejętności i obowiązków.

Bez osobistego kontaktu z pacjentem

Ponadto ma zostać wprowadzona możliwość wystawiania recept przez pielęgniarki i położne bez osobistego kontaktu z pacjentem. Jak podaje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, „chodzi o wystawianie recepty dla pacjentów, którzy kontynuują leczenie związane z chorobą przewlekłą”.

Zgodnie z nowymi przepisami receptę będzie mogła odebrać osoba upoważniona przez pacjenta, a nawet osoby trzecie. „W takich przypadkach pacjent musi złożyć odpowiednie oświadczenie w poradni lub przychodni, które powinno być zamieszczone w dokumentacji medycznej pacjenta” – czytamy w komunikacie.

Specjalistyczne kursy

Wiedza i umiejętności dotyczące ordynacji leków zawierających określone substancje oraz środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, ma być zdobywana na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo. A co z osobami, które już ukończyły studia? Takie uprawnienia będzie można uzyskać również podczas kursów specjalistycznych.