Jedna bakteria wystarczy, by poznać chorobę

Za wywołanie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (łac. meningitis cerebrospinalis purulenta) mogą odpowiadać różne czynniki. Im szybciej lekarz zdobędzie wiedzę o przyczynie konkretnego przypadku, tym wcześniej będzie w stanie dopasować właściwą terapię i zapobiec eskalacji choroby, nierzadko prowadzącej do śpiączki lub śmierci pacjenta.

Jedna komórka bakterii wystarcza, by ustalić gatunek intruza odpowiedzialnego za chorobę
Na zdjęciu: dr Agnieszka Kamińska w laboratorium IChF PAN
Foto: Grzegorz Krzyżewski

Dotychczasowe metody analizy trwały nawet kilkadziesiąt godzin. Tymczasem okazuje się, że czas analizy można skrócić do mniej niż kwadransa!

Szybka i pewna diagnoza zakażeń bakteryjnych stała się realna dzięki nowym technikom badania płynu mózgowo-rdzeniowego, opracowanym w Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Do przeprowadzenia pomiaru jest potrzebna próbka płynu o objętości zaledwie mikrolitra, w której wystarczy znaleźć jedną bakterię, żeby zidentyfikować gatunek odpowiedzialny za rozwój choroby.

Przedstawiciele IChF PAN poinformowali, że w rozwiązaniu wykorzystano niezwykle czułą technikę analizy: wzmacnianą powierzchniowo spektroskopię ramanowską (SERS, czyli Surface-Enhanced Raman Spectroscopy). We współpracy z Instytutem Fizyki PAN w Warszawie opracowano specjalne podłoża z tlenku cynku. Wykorzystano je do pomiarów metodą SERS stężeń neopteryny w próbkach płynu mózgowordzeniowego.

Próbki te – udostępnił je Narodowy Instytut Leków w Warszawie – pochodziły od pacjentów z wcześniej zdiagnozowanym zapaleniem opon mózgowych. W stosunku do dotychczasowych metod, zaproponowane rozwiązanie ma szereg zalet: wymaga niewielkich ilości płynu mózgowo-rdzeniowego, eliminuje konieczność długotrwałego namnażania bakterii, automatyzacja pomiaru gwarantuje wysoki poziom bezpieczeństwa, a wynik jest dostępny w kilka minut.

Istotnym argumentem jest także cena: zakup sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia analizy nie przekracza kilkudziesięciu tysięcy dolarów, leży więc w zasięgu możliwości finansowych przynajmniej części placówek medycznych.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

Przypominamy: od 1 września recepty na bezpłatne leki dla pacjentów 75+ wystawiają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej udzielający świadczeń POZ u danego świadczeniodawcy, pielęgniarki POZ oraz lekarze wypisujący recepty pro auctore i pro familiae. Kliknij tutaj, żeby przeczytać komentarze ekspertów i pobrać pełną listę bezpłatnych leków dla seniorów.