13 grudnia 2024

Leki 75+: prezes NRL pisze do resortu zdrowia

Pod koniec sierpnia na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia został opublikowany komunikat adresowany do lekarzy specjalistów w zakresie kontynuacji leczenia pacjentów w wieku 75+ uprawnionych do bezpłatnych leków.

Foto: pixabay.com / domena publiczna

Kto może wystawiać recepty na bezpłatne leki?

W komunikacie minister zdrowia przypomina, że recepty na bezpłatne leki dla pacjentów, którzy ukończyli 75 lat, mogą wystawiać:

  • uprawnieni lekarze POZ,
  • uprawnione pielęgniarki POZ,
  • lekarze z prawem wykonywania zawodu, którzy zaprzestali jego wykonywania (dla siebie, małżonków, wstępnych, zstępnych w linii prostej oraz rodzeństwa – tzw. pro auctore i pro familiae).

Czy lekarze specjaliści mogą wystawiać recepty na bezpłatne leki?

„Lekarze specjaliści nie mogą wystawiać recept na bezpłatne leki dla pacjentów po 75. roku życia (chyba że są to recepty pro auctore i pro familiae). Jeśli lekarz specjalista leczy pacjenta lekami, które znajdują się na wykazie bezpłatnych leków, musi przekazać tę informację lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz POZ będzie mógł wówczas wystawić pacjentowi receptę oznaczoną literą S” – przypomina resort.

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (pełna lista, komentarze, opinie, analizy) znajdziesz tutaj.

Dlaczego to tak istotne? Bo dzięki temu pacjent dostanie w aptece lek bezpłatnie. Co nie mniej ważne, resort informuje, że wprowadzenie bezpłatnego dostępu do wybranych leków dla osób mających ukończony 75. rok życia nie może być podstawą do zmiany przez lekarza specjalistę zasad leczenia, o ile nie jest ona oparta na aktualnej wiedzy medycznej.

Wątpliwości prezesa NRL

W ostatnim akapicie cytowanego komunikatu czytamy m.in.: „Zmiana przez lekarza specjalistę stosownego leku na inny, znajdujący się na wykazie leków bezpłatnych dla pacjentów 75+ może stać się podstawą kontroli zasadności prowadzonej ordynacji leków o ile, dotychczas stosowany lek, będący lekiem tzw. pierwszej linii leczenia, był skuteczny”.

Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o wyjaśnienie tego fragmentu komunikatu, bowiem jego wątpliwości budzi fakt, że „w ramach prowadzonego leczenia specjalistycznego to lekarz specjalista decyduje o stosowanych lekach, podczas gdy receptę na lek refundowany pacjentowi 75+, zgodnie z przyjętymi zasadami tego projektu, wystawić może lekarz POZ.

Więcej o bezpłatnych lekach dla seniorów (pełna lista, komentarze, opinie, analizy) znajdziesz tutaj.

„Zatem decyzję lekarza specjalisty o zmianie prowadzonej farmakoterapii na lek dostępny z oznaczeniem S realizował będzie poprzez wystawienie recepty lekarz POZ” – napisał prezes NRL. Maciej Hamankiewicz poprosił o wyjaśnienie, w jaki sposób decyzja lekarza specjalisty prowadzącego leczenie specjalistyczne o zmianie farmakoterapii może skutkować podważaniem ordynacji leków przez lekarza POZ, kontynuującego leczenie „ustawione” przez specjalistę.

Refundacja to przywilej pacjenta

„Pragnę jednocześnie zaznaczyć, że w ocenie samorządu lekarskiego refundacja jest przywilejem pacjenta i nie powinna ograniczać lekarza w jego decyzjach terapeutycznych. To, czy dany lek jest refundowany, nie powinno mieć znaczenia w procesie leczenia o ile przepisywany jest zgodnie z aktualną wiedzą medyczną” – podkreślił prezes NRL.

Przypomnijmy, że samorząd lekarski od dawna uważa, iż refundacja powinna być oddzielona od pracy lekarzy, a określanie sposobu refundacji komu i w jakiej wysokości jest przyznawana, nie powinno być obowiązkiem lekarza.


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.