10 grudnia 2024

Prawo medyczne w obliczu zmian (na żywo)

Naczelna Izba Lekarska oraz Wydział Prawa Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS byli organizatorami piątkowej konferencji „Prawo medyczne w obliczu zmian”, podczas której poruszono takie zagadnienia jak m.in. klauzula sumienia, tajemnica lekarska, odpowiedzialność zawodowa lekarzy i lekarzy dentystów czy warunki pracy białego personelu. Wydarzenie relacjonowaliśmy na żywo.

Foto: Marta Jakubiak

16.15 Zakończenie konferencji poprzedziła burzliwa dyskusja głównie z udziałem licznie zgromadzonych na sali lekarzy.

15.33 Jak powiedziała mgr Tomaszewska, w sprawach dotyczących nadużyć seksualnych Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej dwukrotnie skierował sprawę do kasacji i dwukrotnie Sąd Najwyższy przychylił się do wniosku Rzecznika.

15.28 – Działania rzecznika odpowiedzialności zawodowej rozpoczynają się od czynności sprawdzających, potem przechodzi do postępowania wyjaśniającego – powiedziała mgr Paulina Tomaszewska rozpoczynając omawianie tematyki nadużyć seksualnych i ich kwalifikacji w praktyce sądów lekarskich.

15.24 – Należy położyć jeszcze większy nacisk na edukację rodziców – podkreśliła dr Fiutak w kontekście rosnącej popularności tzw. ruchów antyszczepionkowych.

15.15 Jaka jest odpowiedzialność przedstawiciela ustawowego za niewykonanie szczepienia obowiązkowego? Na to pytanie próbowała odpowiedzieć dr Agnieszka Fiutak. Podkreśliła, że kara grzywny może być nałożona na rodziców uchylających się sczepienia obowiązkowego swego dziecka nawet parokrotnie.

15.00 W Systemie Wymiany Informacji IMI jest obecnie 27 osób z naszego kraju, z czego 6 osób zostało całkowicie skreślonych. Zdaniem dr. Kowalskiego Brytyjczycy będą zainteresowani dalszym uznawaniem kwalifikacji nawet po opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, bo w obliczu „importowania” lekarzy z zagranicy im się to po prostu opłaca.

14.46 Swoje wystąpienie rozpoczął dr Paweł Kowalski. Ma mówić o pozbawieniu prawa wykonywania zawodu lekarza przez sądy karne i sądy lekarskie oraz w oparciu o orzeczenia wydane za granicą.

14.29 Zdaniem prof. Skrzypczaka przyznanie lekarzowi statusu funkcjonariusza publicznego nie stanowi warunku koniecznego do uzyskania przez niego takiej ochrony. Już teraz na mocy odrębnych przepisów (np. ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym) lekarz może z niej skorzystać.

14.22 Postulaty Kongresu Prawników Wielkopolski dotyczące bezpieczeństwa prawnego lekarzy zaczął omawiać prof. dr hab. Jędrzej Skrzypczak.

14.08 Po przerwie jako pierwsza głos zabrała dr hab. Monika Urbaniak. Przybliżyła problematykę odmowy i zaniechania leczenia, odwołując się m.in. do Kodeksu Etyki Lekarskiej. Podkreśliła, że na gruncie prawa nie ma definicji stanu terminalnego.

12.47 – Prawo nie może być tworzone pod konkretne przypadki – zaapelował dr Michał Skwarzyński w kontekście dyskusji o klauzuli sumienia.

12.33 Zakończyła się pierwsza część konferencji. Głos w dyskusji zabrali lekarze.

12.14 Jak mówiła dr hab. Monika Lewandowicz-Machnikowska, prawo ma duże znaczenie dla zachowania właściwych proporcji między aktywnością zawodową a życiem prywatnym, a dodatkowe zatrudnienie to problem widoczny zwłaszcza w niektórych grupach zawodowych. W jej opinii zawód lekarza jest „bogaty w pracę”. W swoim wystąpieniu dr hab. Lewandowicz-Machnikowska przybliżyła problematykę ograniczenia dodatkowego zatrudnienia w tej grupie.

11.54 Tajemnicą lekarską, jak przypomniał prof. Sobczak, są zarówno informacje przekazywane przez pacjenta, jak i te, których dowiedział się w czasie badania pacjenta czy w wyniku interpretacji zleconych badań diagnostycznych.

11.47 – Klauzula sumienia nie jest tylko problemem lekarzy – stwierdził prof. dr hab. Jacek Sobczak.

11.42 Porównywanie samorządu terytorialnego z samorządem zawodowym nie jest do końca właściwe. – Samorząd zawodowy jest przymusowy, a przynależność do niego nakłada obowiązki – podkreślił prof. Chmaj.

11.35 Prof. dr hab. Marek Chmaj przypomina historię powstania samorządów zawodów zaufania publicznego w świetle art. 17 Konstytucji RP. Obecnie jest ich kilkanaście.

11.19 Minister Radziwiłł: – Prawo do sprzeciwu sumienia ma charakter pierwotny, nie wymaga ono obecności w żadnym przepisie.

11.08 Prof. Gardocka zwróciła uwagę na rolę wyznawanej religii w podejmowaniu wyborów moralnych: – W Belgii więcej zabiegów eutanazji dokonuje się w części protestanckiej, a nie katolickiej.

11.04 Jak przypomniała prof. dr hab. Teresa Gardocka, pojęcie klauzuli sumienia w naszym kraju po raz pierwszy pojawiło się w ustawie o służbie zastępczej.

10.55 Ks. prof. Krzysztof Orzeszyna przybliżył obowiązywanie klauzuli sumienia w praktyce zawodowej nie tylko lekarzy, ale również innych zawodów medycznych w różnych krajach m.in. w oparciu o wyroki europejskich organów sądownictwa międzynarodowego. Kończąc wystąpienie powołał się na słowa papieża Jana Pawła II, że „demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm”.

10.43 – W ustrojach totalitarnych granica między moralnością i prawem była zacierana. Państwo nadawało sankcje państwowe aprobowanym normom etycznym – powiedział ks. prof. dr hab. Krzysztof Orzeszyna, podkreślając, że wolność sumienia jest jedną z wartości, na których zbudowane są europejskie systemy prawne.

10.36 – Pójście tak daleko, by wszystkim lekarzom nadać status funkcjonariuszy publicznych wraz z wynikającymi tego konsekwencjami, byłoby przesadą. Nie wydaje mi się, by wszyscy lekarze tylko z racji wykonywania zawodu, mogli otrzymać taki status – stwierdził szef resortu zdrowia.

10.30 Samorządy zawodowe zaufania publicznego to ważny element konstrukcji ustrojowej Rzeczypospolitej i, zdaniem ministra, nieprzypadkowo jest o nich mowa już w art. 17 konstytucji, zaraz po art. 16, który stanowi o samorządności terytorialnej. Samorządy zawodowe mają dwa podstawowe zadania: reprezentowanie członków wykonujących te profesje i sprawowanie pieczy nad należytym ich wykonywaniem. – Istnienie samorządu zawodowego, który nie byłby powszechny, przeczy jego istocie – zaznaczył Konstanty Radziwiłł.

10.24 Minister Radziwiłł: – Uważam, że dzisiejsza sytuacja prawa w zakresie klauzuli sumienia jest dobra i klarowna.

10.20 – Etyka ma pierwszeństwo przed prawem – powiedział minister zdrowia, dodając, że jest głęboko przekonany o istnieniu prawa naturalnego.

10.16 Minister Konstanty Radziwiłł podkreślił, że przepisy prawa regulujące m.in. pracę lekarzy i lekarzy dentystów nie są dane raz na zawsze.

10.10 Rektor SWPS prof. Roman Cieślak wita gości zebranych na konferencji. Zaraz po nim głos zabrał prezes NRL dr Maciej Hamankiewicz podkreślając, że obecny obok minister zdrowia dr Konstanty Radziwiłł jest jednym z najwybitniejszych specjalistów od prawa z grona samorządu lekarskiego.