Prezydium NRL o limitach przyjęć na studia

Stanowisko Nr 20/16/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny.

Foto: freeimages.com

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny, nadesłanym przy piśmie pana Jarosława Pinkasa Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2016 r., znak: NSK.078.131.2015.EK, zgłasza następujące uwagi:

1. W odniesieniu do limitu przyjęć na kierunek lekarski:

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej popiera podwyższenie limitu przyjęć na kierunek lekarski, zwłaszcza w zakresie studiów prowadzonych w formie stacjonarnej w języku polskim, gdzie limit zwiększa się o blisko 600 osób.

Prezydium wskazuje, że zwiększenie limitu przyjęć było od dawna postulowane przez samorząd lekarski, a konieczność zwiększenia liczby studentów kształcących się w zawodzie wynika z rosnącego zapotrzebowania na świadczenia zdrowotne, konieczności zapewniania pacjentom odpowiedniej dostępności do świadczeń oraz istnienia luki pokoleniowej w wielu dziedzinach medycyny.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej wskazuje, że rozkład miejsc na uczelniach medycznych powinien preferować przyszłych lekarzy kształcących się w języku polskim, za czym powinno pójść odpowiednie zwiększenie uczelniom dotacji z budżetu państwa.

Projekt zakłada wprawdzie, że zwiększenie liczby miejsc na I roku studiów spowoduje dodatkowe obciążenie dla budżetu państwa, jednak samorząd lekarski zgłasza wątpliwości, czy wskazana w ocenie skutków regulacji kwota jest wystarczająca do zapewnienia prawidłowego poziomu kształcenia. Niezapewnienie odpowiednio zwiększonego finansowania dla uczelni medycznych grozi obniżeniem dotychczasowych standardów i jakości kształcenia.

Jednocześnie Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej stwierdza, że w celu zwiększenia liczby lekarzy pracujących w Polsce oraz zwiększenia dostępności do świadczeń zdrowotnych niezbędne jest zapewnienie dobrych warunków rozwoju zawodowego i pracy tej grupy zawodowej, przede wszystkim poprzez znaczne zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia.

2. W odniesieniu do limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny:

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej negatywnie ocenia propozycję zwiększenia limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny.

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 8 ust. 9 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) Minister Zdrowia powinien określić limit przyjęć na kierunek lekarski i lekarsko-dentystyczny w poszczególnych uczelniach, uwzględniając możliwości dydaktyczne uczelni oraz zapotrzebowanie na absolwentów tych kierunków.

W przypadku zwiększenia limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny kryteria te nie zostały prawidłowo zastosowane.

Uzasadnienie opiniowanego projektu rozporządzenia ogranicza się do ogólnego stwierdzenia, że limity przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny zostały ustalone przy uwzględnieniu możliwości dydaktycznych poszczególnych uczelni oraz zapotrzebowania na absolwentów tego kierunku, uzasadnienie nie wskazuje jednak na przeprowadzenie wcześniejszej analizy zagadnienia pod kątem rzeczywistego spełnienia ww. przesłanek.

Z treści uzasadnienia projektu rozporządzenia nie wynika, aby zbadano, czy zwiększeniu limitu przyjęć na kierunku lekarsko-dentystycznym towarzyszy odpowiednie zwiększenie możliwości nauczania po stronie uczelni, z zapewnieniem odpowiedniego poziomu kształcenia oraz należytej realizacji praktycznych elementów programu studiów.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zwraca szczególną uwagę na to, że uzasadnienie projektu rozporządzenia nie zawiera informacji dotyczących równoległego zwiększania bazy umożliwiającej praktyczne kształcenie studentów.

Ponadto proponowane w projekcie limity przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny nie odzwierciedlają potrzeb systemu ochrony zdrowia w zakresie udzielania świadczeń stomatologicznych.

Projekt nie zawiera danych dotyczących faktycznej liczby lekarzy dentystów, którzy są potrzebni do zabezpieczenia należytego poziomu leczenia stomatologicznego, co świadczy o tym, że przyjęte założenia w zakresie limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystycznym nie są wynikiem szerokiego spojrzenia na model kształcenia lekarzy dentystów.

W Polsce nie występuje obecnie niedobór lekarzy dentystów, przeciwnie – analizy wskazują, że w naszym kraju liczba lekarzy dentystów przewyższa średnią unijną. Mimo że nie stwierdza się wzrostu krajowego zapotrzebowania na usługi stomatologiczne, limity przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny są co roku zwiększane. W stosunku do roku akademickiego 2015/2016 proponowany w opiniowanym projekcie limit przyjęć jest wyższy ogółem o 18 miejsc, zaś w stosunku do roku akademickiego 2011/2012 – o 233 miejsca.

Trzeba także zwrócić uwagę, że wskazywane duże zapotrzebowanie na świadczenia stomatologiczne wynika ze zbyt niskich nakładów na świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych, nie zaś z niedostatecznej liczebności kadry medycznej realizującej ten rodzaj usług.

Niewystarczająca dostępność pacjentów do leczenia stomatologicznego nie jest wynikiem braku odpowiedniej liczby lekarzy dentystów, lecz wynika z faktu, że Narodowy Fundusz Zdrowia przeznaczył za mało środków na finansowanie świadczeń z zakresu stomatologii, w rezultacie czego większość lekarzy dentystów w Polsce realizuje kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia jedynie w zakresie połowy etatu. Istnieje zatem możliwość zapewnienia większej dostępności świadczeń stomatologicznych bez zwiększenia liczby lekarzy dentystów.

Zwiększenie limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny może skutkować obniżeniem jakości kształcenia teoretycznego i praktycznego, zaś rosnąca liczba absolwentów, przewyższająca krajowe zapotrzebowanie na lekarzy dentystów, w sposób znaczny utrudni tym osobom wykonywanie zawodu.

Przy ogólnej negatywnej ocenie zwiększenia limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny, pozytywnie należy ocenić zmniejszenie tego limitu w zakresie studiów prowadzonych w językach innych niż język polski.

Mając na uwadze powyższe, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej negatywnie ocenia proponowany wzrost limitu przyjęć na kierunek lekarsko-dentystyczny, wnosząc tym samym o zmniejszenie tego limitu w roku akademickim 2016/2017.