24 kwietnia 2024

Kasy fiskalne dla lekarzy: pytania nie ustają

Obowiązek posiadania kas fiskalnych wywołał spore poruszenie w środowisku lekarzy i lekarzy dentystów. Pytania pojawiły się m.in. pod tekstem, który powstał na bazie materiałów z Ministerstwa Finansów (zobacz więcej). Na dwa z nich dostaliśmy już odpowiedź ze strony Ministerstwa Finansów, na dwa kolejne wciąż jeszcze czekamy. Pytania, jakie wysłaliśmy do resortu, jak i dzisiejszą odpowiedź, prezentujemy poniżej w całości.

Foto: Marta Jakubiak

Grzegorz:

Proszę o wyjaśnienie dwóch problemów. Prowadzę działalność gospodarczą – według pkwiu oraz pkd jest to działalność lekarska ogólna i specjalistyczna oraz inne formy działalności edukacyjnej pozaszkolnej. Nie mam prywatnego gabinetu i nie pracuję w poradni prywatnej, wystawiam rachunki tylko moim słuchaczom z działalności edukacyjnej, mam zezwolenie na wystawienie recept tylko pro auctore i pro familiae. W związku z tym:

1) Czy do działalności edukacyjnej powinienem mieć kasę fiskalną (wykłady dla osób fizycznych i firm)?

2) Czy udzielając porady członkom rodziny (dziadek, żona czy dzieci) i wystawiając im receptę pro familiae jestem zobowiązany mieć kasę fiskalną i dać rachunek na 0,00 złotych żonie, dziadkowi, mamie? Czy wystawiając receptę dla siebie i udzielając porady sobie też muszę wystawić paragon z kasy sobie samemu?

Ewa Janczuk:

1. Czy emeryt niemający innych dochodów niż emerytura musi posiadać kasę fiskalną? Wystawiam recepty „pro auctore” i „pro familiae”, a także dla dalszej rodziny i przyjaciół. Jeśli musiałabym posiadać taką kasę, to w jaki sposób mogłabym odliczyć sobie nabycie (zakup) kasy od podatku? Proszę o podanie podstawy prawnej.

2. Czy emeryt podejmujący działalność gospodarczą w trakcie pobierania emerytury ma obowiązek posiadać kasę fiskalną? Proszę o podanie podstawy prawnej.


Odpowiedź Ministerstwa Finansów:

Na wstępnie informujemy, że jeżeli istnieją wątpliwości związane z interpretacją przepisów prawa podatkowego w ich konkretnym stanie faktycznym, osoba zainteresowana zawsze może zwrócić się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej lub też skorzystać z usług Krajowej Informacji Podatkowej (z tel. stacjonarnego: 0 801 055 055, z tel. komórkowego: 22 330 03 30), która udziela telefonicznie informacji w sprawach z zakresu prawa podatkowego.

Zasady korzystania ze zryczałtowanych form opodatkowania określają przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Są to fakultatywne formy opodatkowania, z których korzystanie odbywa się na warunkach określonych w tej ustawie.

Lekarze świadczący usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej mogą wybrać zryczałtowane formy opodatkowania tj. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz kartę podatkową jedynie w sytuacji, w której działalność gospodarczą wykonują w ramach wolnego zawodu, zdefiniowanego w ustawie.

Ewidencjonowanie obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej pozostaje bez wpływu na możliwość korzystania w podatku dochodowym ze zryczałtowanych form opodatkowania. Wybór zryczałtowanych form opodatkowania nie jest uzależniony od posiadania przez podatników kasy rejestrującej.

W konsekwencji, jeżeli lekarz świadczący usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, spełnia warunki do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania, określone w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, nie traci prawa do opodatkowania w tej formie tylko z tego powodu, że został objęty obowiązkiem ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy fiskalnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Odpłatne świadczenie usług podlega jednak opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie w przypadku, gdy jest wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.

Stosownie natomiast do brzmienia art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Nieodpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, co do zasady, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o ile obejmuje czynności zwolnione z VAT. Tym samym nie ma obowiązku ewidencjonowania przedmiotowej usługi na kasie rejestrującej.


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesujesz się prawem medycznym, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej” (zobacz więcej). Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.