26 kwietnia 2024

Jak zmienić przestrzeń, aby sprzyjała zdrowemu życiu?

Architektura i przestrzeń powinny być przyjazne seniorom. To wielkie wyzwanie w obliczu starzenia się społeczeństwa – zgodnym głosem mówili eksperci podczas wtorkowej konferencji zorganizowanej w Warszawie przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.

Foto: pixabay.com

W przyszłości liczba osób starszych, czyli de facto osób o ograniczonej sprawności fizycznej, będzie wzrastała. – W latach 2020-2030 przybędzie 1,5 mln seniorów – podkreślił prof. Bogdan Wojtyniak, zastępca dyrektora NIZP-PZH.

Zdaniem architektów, ale również lekarzy, coraz ważniejsze staje się dostosowanie przestrzeni do potrzeb osób starszych. – To tam najczęściej dochodzi do upadków, podczas których seniorzy tracą zdrowie, a nawet życie – powiedziała Magdalena Krysińska z NIZP-PZH. – Trzeba zacząć działać, aby przestrzeń sprzyjała zdrowemu życiu seniorów i pomogła zapobiegać wypadkom – zaapelował prof. Bogdan Wojtyniak.

Upadki stanowią jedną z głównych przyczyn utraty zdrowia i życia wśród osób starszych. Obok czynników wewnętrznych wpływających na zwiększenie potencjalnego ryzyka upadku, istnieje szereg modyfikowalnych czynników zewnętrznych. Odpowiednio dostosowując przestrzeń przeznaczoną dla seniora, poprzez zastosowanie rozwiązań zapobiegających upadkom, w sposób rzeczywisty można zapobiec wielu urazom, także w placówkach medycznych.

W czasie konferencji dr hab. inż. Michał Tomanek omówił zasady projektowania obiektów ochrony zdrowia dla seniorów, dr inż. Anna Szewczenko przybliżyła zasady projektowania szpitalnych oddziałów geriatrycznych oraz oddziałów dla przewlekle chorych szczególnie dedykowanych seniorom, natomiast dr inż. Iwona Benek skoncentrowała się na zaprezentowaniu dobrych praktyk przy tworzeniu zakładów opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, domów seniora i hospicjów.

– Zieleń pełni funkcję izolacyjną. Projektując sale pobytowe, trzeba pamiętać, by nadać wnętrzu charakter domowy i aby osoby starsze miały dobry kontakt z otoczeniem. Ważna jest również strefa rekreacji i miejsce do spotkania z rodziną – wyliczała dr inż. Iwona Benek. Seniorzy potrzebują trochę innych krzeseł i foteli niż osoby młodsze, a – jak dodała – obserwacje jednoznacznie wskazują, że w ZOL-ach czy innego typu placówkach tworzonych z myślą o schorowanych pacjentach w starszym wieku należy stosować inne kosze na śmieci czy podajniki ręczników papierowych, bo osoby z chorobą Alzheimera mylą je z zupełnie innymi przedmiotami.

Eksperci są zgodni, że potrzebna jest także zmiana myślenia u budowie i aranżacji przestrzeni prywatnej. Jak mówił dr inż. Jan Cieśla, seniorzy spędzają w mieszkaniach 4/5 dnia. – To znacznie więcej niż osoby aktywne zawodowo w młodszym wieku – podkreślił. Tworząc dedykowaną specjalnie dla nich bezpieczną i przyjazną przestrzeń, podnosimy komfort ich życia, a ponadto przyczyniamy się do nowych możliwości dla naszej gospodarki – mówili architekci.

Konferencja zorganizowana została w ramach projektu „Edukacja zdrowotna w profilaktyce urazów i promocji bezpieczeństwa”, finansowanego ze środków Narodowego Programu Zdrowia 2016-2020, realizowanego w ramach celu operacyjnego „Promocja zdrowego i aktywnego starzenia się”. Głównym zadaniem projektu jest edukacja w zakresie tematyki upadków – czynników predysponujących do ich wystąpienia oraz sposobów prewencji.