10 grudnia 2024

Amalgamat stomatologiczny – co dalej?

Komisja Europejska w dniu 2 lutego br. ogłosiła projekt nowego aktu prawa unijnego (rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady), który ma określać warunki stosowania rtęci oraz produktów z jej dodatkiem.

Foto: KE

Oprócz takich produktów jak termometry, świetliki, czy procesów, jak wydobycie złota, projektowane rozporządzenie obejmować ma także warunki stosowania przez lekarzy dentystów amalgamatu stomatologicznego.

Projekt ten jest kontynuacją szeregu działań podejmowanych przez ostatnie lata w celu lepszej ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed emisjami rtęci i ich związków do atmosfery, wody i gruntu.

Z uwagi na to, że sprawa dotyczy tak istotnego w stomatologii materiału, kwestia ta była od wielu lat przedmiotem uwagi lekarzy dentystów, o czym informowaliśmy na posiedzeniach Komisji Stomatologicznej NRL czy na łamach „Gazety Lekarskiej”.Omawiany projekt rozporządzenia ma na celu realizację w państwach UE postanowień międzynarodowej konwencji w sprawie rtęci, zwanej „Konwencją z Minamaty” – podpisanej zarówno przez państwa członkowskie UE, w tym Polskę, jak również samą UE.

Konwencja przewiduje stopniowe zmniejszanie stosowania amalgamatu dentystycznego poprzez podejmowanie określonych w niej działań – poszczególni sygnatariusze zobowiązują się podjąć co najmniej dwa ze wskazanych rodzajów działań, w zależności od uwarunkowań lokalnych.

Poprzez projekt rozporządzenia Komisja Europejska opowiada się za dwoma działaniami polegającymi na wprowadzeniu (od 2019 r.) obowiązku stosowania amalgamatu wyłącznie w formie kapsułkowanej oraz wyposażenia (wszystkich) gabinetów stomatologicznych w separatory amalgamatu. Tym samym, proponowane są te środki, których realizacja będzie wprost spoczywać na świadczeniodawcach, czyli na nas lekarzach.

Komisja jednocześnie nie uznała za stosowne wybrać innych możliwych środków wskazanych w Konwencji, do których należą m.in.:

  • krajowe działania profilaktyczne skutkujące zmniejszeniem potrzeby stosowania wypełnień;
  • promowanie stosowania alternatywnych materiałów restoratywnych;
  • wspieranie systemów ubezpieczeniowych, w ramach których preferowane jest stosowanie materiałów alternatywnych.

Wydaje się, że w nadchodzącym czasie – na etapie prac legislacyjnych nad rozporządzeniem, w które zaangażowane będą rządy państw członkowskich, Parlament Europejski, a także tzw. strona społeczna – kluczowe będzie ustalenie, czy środki zmierzające do ograniczenia stosowania amalgamatu i związanych z tym emisji rtęci będą środkami o charakterze prewencyjnym, które doprowadzą w sposób długoterminowy ogólnie do ograniczania potrzeby stosowania wypełnień, czy jedynie bardziej doraźnymi, jak te, które proponuje Komisja Europejska. Środowisko polskich lekarzy dentystów również powinno się w tej sprawie wypowiadać.

Osobiście uważam, że każdy stomatolog w swojej codziennej pracy z pacjentem zajmuje się nie tylko stomatologią naprawczą, ale właśnie promocją zdrowia jamy ustnej i uświadamianiem o jej znaczeniu dla całego organizmu, i tego rodzaju działania, zmierzające do zapobiegania próchnicy, a co za tym idzie – minimalizacji działań odtwórczych, są z wielu względów najkorzystniejsze.

Anna Lella
Prezydent elekt Europejskiej Regionalnej Organizacji Światowej Federacji Dentystycznej (ERO-FDI)

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 3/2016


„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesuje cię prawo medyczne, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej”. Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.