Badania laboratoryjne – co można z nich wyczytać?

Profilaktyka powinna stanowić dla nas pierwszy i najważniejszy element troski o zdrowie. Regularne badania sprawią, że nawet w przypadku pojawienia się niepokojących sygnałów, będziemy mogli szybko i skutecznie podjąć leczenie.

Współcześnie posiadamy wiele możliwości wykonania badań m.in. laboratoryjnych, bez konieczności wcześniejszych zapisów i oczekiwania w długich kolejkach. Jaką rolę powinny pełnić w naszym życiu?

Dlaczego badania laboratoryjne są tak ważne?

Zakres badań, który kilkanaście lat temu pojawił się na „rynku” medycznym, dziś stanowi jedynie wstęp do dalszej pogłębionej diagnostyki. Medycyna nieustannie się rozwija, a większość z nich jest dla nas dostępnych „na wyciągnięcie ręki”.

Wciąż jednak wielu z nas nie posiada podstawowej wiedzy o tym, jakie badania (i jak często) powinniśmy wykonywać, aby odpowiednio dbać o zdrowie. Na szczególną uwagę zasługują badania laboratoryjne, które dostarczają nawet od 60 do 90 proc. wszystkich informacji, niezbędnych do podjęcia przez specjalistę decyzji o sposobie leczenia.

Przede wszystkich pozwalają wykryć i zdiagnozować potencjalne zagrożenia już w bardzo wczesnej fazie rozwoju, dzięki czemu przyspieszają i ułatwiają powrót do zdrowia. Odpowiednia profilaktyka daje możliwość szybkiego rozpoznania symptomów choroby i niedopuszczenia do jej dalszego rozwoju, dlatego tak istotne jest regularne wykonywanie badań i konsultowanie ich z lekarzem specjalistą, nawet wtedy, kiedy nasze wyniki znajdują się w przyjętych normach medycznych.

Dlaczego unikamy badań profilaktycznych?

Dlaczego jednak, mimo olbrzymich korzyści wciąż tak rzadko decydujemy się na wizytę u specjalisty? Podstawowym elementem jest strach – boimy się zarówno samych badań, jak i wyników, które możemy uzyskać podczas wizyty w gabinecie lekarskim. Po drugie, żyjemy w dobie internetu i szerokiej dostępności wiedzy z każdej dziedziny naszego życia.

Dlatego wiele osób bardzo często korzysta z forów internetowych, gdzie „konsultuje” objawy, wyciąga wnioski i samodzielnie poszukuje sposobów leczenia. Te osoby zapominają, że podobne objawy może dawać wiele chorób, dlatego tak istotne jest szczegółowe rozpoznanie, z którą z nich mamy do czynienia. Co jeszcze „zniechęca” do wizyty u specjalisty?

Jestem za młody, żeby się badać?

Jednym z najczęstszych błędów popełnianych przez pacjentów jest przekonanie, że z racji młodego wieku można nie zwracać uwagi na konieczność przeprowadzania badań profilaktycznych. Młodość stanowi jednak jeden z najbardziej nietrafionych argumentów – trzeba pamiętać, że metryka nie stanowi skutecznej zasłony przed wieloma chorobami, które mogą być uzależnione od innych elementów, np. predyspozycji genetycznych (np. historii chorób występujących w rodzinie), stylu życia (w tym diety, aktywności fizycznej, rodzaju wykonywanej pracy), a także czynników ryzyka, takich jak np. miejsce zamieszkania (m.in. wyższe zanieczyszczenie powietrza).

Jak widać, każdego dnia jesteśmy narażeni na wiele czynników, które mogą negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie. Czy można skutecznie zminimalizować ich skutki? Z pomocą przychodzą nam badania profilaktyczne (w tym laboratoryjne), które pozwolą odpowiedzieć na niezbędne pytania, a lekarzowi dadzą możliwość wdrożenia skutecznego leczenia (w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości). Specjalista zarekomenduje wówczas wykonanie pogłębionych badań i na ich podstawie zaleci podjęcie dalszych, ewentualnych kroków medycznych.

Nie mam na to czasu?

Kolejnym argumentem, którym próbujemy usprawiedliwić rzadkie wizyty u lekarza, jest chroniczny „brak czasu”. Oczywiście, nikt nie może podważyć roli, jaką w naszym życiu pełni rodzina, aktywność zawodowa czy realizacja pasji. – Wielokrotnie pytam moich pacjentów, dlaczego tak często odkładają wizytę u lekarza i wykonanie podstawowych badań profilaktycznych, które przecież mogą przyczynić się do poprawy zdrowia i samopoczucia. Wówczas najczęstszą odpowiedzią jest brak czasu i mnogość obowiązków, które skutecznie uniemożliwiają wizytę u specjalisty czy w laboratorium – przyznaje lek. med. Joanna Pietroń.

Warto zaznaczyć, że badania profilaktyczne są obecnie dostępne dla każdego, dlatego tym bardziej należy przestać się usprawiedliwiać i podjąć działania, które będą stanowiły korzyść zarówno dla nas, jak i dla naszych najbliższych. Badania można wykonać bowiem niemal w każdym momencie dnia, zachowując jedynie minimalne warunki, które pozwolą uzyskać odpowiedni wynik. W przypadku badań laboratoryjnych, niezwykle ważnym elementem jest zgłoszenie się do lekarza na czczo, a godzinę przed pobraniem krwi warto wypić przynajmniej 1 litr wody, aby nasza krew stała się „łatwiejsza” do pobrania.