4 grudnia 2024

Składka od emeryta w świetle Kodeksu Etyki Lekarskiej

Czy lekarz emeryt ma obowiązek płacenia składek na rzecz izby lekarskiej?

Foto: pixabay.com

Okręgowy sąd lekarski (OSL) skazał lekarza emeryta na karę pieniężną w wysokości 1400 zł i dodatkowo obciążył kosztami postępowania sądowego w kwocie 1500 zł za niewywiązanie się z obowiązku płacenia składek na rzecz okręgowej izby lekarskiej od momentu przejścia na emeryturę, co stanowi naruszenie art. 8 pkt. 1 i 3 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich oraz art. 59 zdanie pierwsze Kodeksu Etyki Lekarskiej.

Obwiniony odwołał się od powyższego orzeczenia do Naczelnego Sądu Lekarskiego (NSL), wnosząc o uniewinnienie.

Zarzucił izbie, że wezwanie do zapłacenia składek otrzymał dopiero po blisko 2 latach, wskazał także na niewspółmierność orzeczonej kary finansowej w stosunku do emerytury, ponadto uznał, że nie popełnił wykroczenia zawodowego, bo nie był świadomy obowiązujących przepisów prawnych, uważając, że samo przejście na emeryturę zwalnia z płacenia składek. NSL zmienił zaskarżone orzeczenie OSL w zakresie kary, i za czyn opisany w części wstępnej wymierzył mu karę upomnienia, a ponieważ obwiniony wpłacił zaległe składki (po korekcie ich wysokości), kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa.

* * *

Komentarz

Uchwała nr 27/14/VII Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 5 września 2014 r. ustala wysokość składki miesięcznej na 60 zł.

Zwolnienie z opłacenia składki uregulowane zostało w paragrafie 3 i obejmuje tylko 3 przypadki, a mianowicie gdy lekarz:

1) ukończył 75 lat,

2) został skreślony z rejestru członków okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej,

3) złożył oświadczenie, że nie osiąga przychodów z tytułu wykonywania zawodu oraz ze źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych z wyłączeniem renty lub emerytury.

Zwolnienie w pkt. 3 ma charakter czasowy i przysługuje tylko na okres nieosiągania przychodu.

Sprawę składek członkowskich lekarzy rozpoznawał także w ramach kasacji Sąd Najwyższy. Postanowieniem z dnia 11 lutego 2016 r. w sprawie SDI 71/15 SN uznał, że członkowie izb lekarskich mają obowiązek stosowania się do uchwał organów izb lekarskich i przestrzegania zasad etyki lekarskiej, a zawinione nieopłacanie składek na rzecz samorządu stanowi naruszenie art. 59 zdanie pierwsze KEL.

W omawianej powyżej sprawie NSL złagodził znacznie wymiar kary w związku z tym, że dał wiarę wyjaśnieniom lekarza o nieświadomości popełnionego przewinienia, aczkolwiek brak znajomości prawa nie zwalnia z jego przestrzegania, ale zdecydowała także postawa lekarza przed sądem i udokumentowanie zapłacenia zaległych składek. Natomiast w przypadkach lekarzy pracujących i osiągających dochody, w tym także za granicą, zasądza się wysokie kary pieniężne i coraz częściej okresowe zawieszenie prawa wykonywania zawodu.

Jacek Miarka, przewodniczący NSL