Apel ws. wynagradzania za dyżury medyczne

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zaapelowało w dniu 8 maja br. do ministra zdrowia o podjęcie inicjatywy zmiany przepisów dotyczących zasad wynagradzania za dyżury lekarskie w taki sposób, aby lekarz zachowywał prawo do wynagrodzenia za czas po zakończonym dyżurze. Poniżej prezentujemy jej treść.

Uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt I PZP 2/14, przesądziła, że w świetle aktualnie obowiązujących przepisów ustawy o działalności leczniczej lekarze nie zachowują prawa do wynagrodzenia za czas odpoczynku udzielonego bezpośrednio po zakończonym dyżurze, wskazał ponadto, iż do nominalnego czasu pracy lekarza należy wliczyć te godziny dyżuru, które stanowią dopełnienie czasu pracy, który lekarz miał do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym zgodnie z obowiązującą go normą czasu pracy.

Bezpośrednim skutkiem wykładni prawa dokonanej przez Sąd Najwyższy jest uszczuplenie wynagrodzenia należnego lekarzowi za świadczoną na rzecz szpitala pracę ponadwymiarową.

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej apeluje do Ministra Zdrowia o podjęcie inicjatywy zmiany przepisów dotyczących zasad wynagradzania za dyżury lekarskie w taki sposób, aby lekarz zachowywał prawo do wynagrodzenia za czas po zakończonym dyżurze.

Samorząd zawodowy lekarzy krytycznie ocenia sytuacje, w której zwiększony wysiłek lekarza pełniącego dyżur skutkuje obniżeniem jego wynagrodzenia o równowartość wynagrodzenia za czas odpoczynku po zakończonym dyżurze. Dotyka to zwłaszcza lekarzy, którzy kierując się dobrem pacjentów i uzasadnionymi potrzebami szpitali, zgodzili się podpisać tzw. klauzulę opt – out i pełnić większą liczbę dyżurów.

Udzielenie czasu wolnego bezpośrednio po zakończonym dyżurze jest konieczne, ale ciężar ekonomiczny przypadającej w godzinach pracy regeneracji sił lekarza po wysiłku dyżurowym powinien spoczywać na pracodawcy, a nie na pracowniku.

Przepisy ustawy o działalności leczniczej, które w świetle wykładni Sądu Najwyższego nie gwarantują lekarzowi prawa do wynagrodzenia za przypadający w godzinach pracy czas regeneracji sił po zakończonym dyżurze mogą spowodować wycofanie przez lekarzy zgód na wykonywanie pracy w ramach dyżuru ponad normę 48 godzin tygodniowo prowadząc do utrudnień w zapewnieniu pacjentom szpitali właściwej całodobowej opieki medycznej.

Prezydium uważa, że wysokość wynagrodzenia za pełniony dyżur nie powinna być pochodną zupełnie niezależnej od lekarza okoliczności, czy dyżur przypada bezpośrednio przed kolejnym dniem pracy lekarza (wówczas wynagrodzenie ulega uszczupleniu), czy przed dniem dla niego wolnym od pracy (wówczas wynagrodzenie jest wypłacane w pełnej wysokości).

W ocenie Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej lekarz, który wykonuje pracę w zwiększonym wymiarze, w tym także w nocy, niedziele i święta, korzystając z prawa do odpoczynku powinien zachować prawo do wynagrodzenia, jeśli z mocy przepisu ustawy regeneracja sił musi się odbywać w godzinach wyznaczonych na świadczenie pracy.

„Ignorantia iuris nocet” (łac. nieznajomość prawa szkodzi) – to jedna z podstawowych zasad prawa, pokrewna do „Ignorantia legis non excusat” (łac. nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem). Nawet jeśli nie interesujesz się prawem medycznym, warto regularnie śledzić dział Prawo w portalu „Gazety Lekarskiej” (zobacz więcej). Znajdziesz tu przydatne informacje o ważnych przepisach w ochronie zdrowia – zarówno już obowiązujących, jak i dopiero planowanych.