Czy solaria powinny być zakazane?
Rozpoczyna się sezon na solaria. Co roku na czerniaka skóry zapada w Polsce nawet do 3 tysięcy osób. Dla osób przed 35. rokiem życia, regularnie korzystających z łóżek opalających, ryzyko zachorowania na czerniaka skóry rośnie nawet dwukrotnie.
Słońce mocne jak na równiku w południe i przy bezchmurnym niebie. To największy poziom nasłonecznienia, jaki występuje na Ziemi. Odpowiada indeksowi UV 12 – dopuszczalnej mocy lamp na solarium.
Natężenie promieniowania z tych urządzeń jest tak wielkie, że tuż po ich włączeniu otrzymujemy około 20 razy większą dawkę niż przy zwykłym opalaniu. Według przeprowadzonych badań, w przypadku osób do 35. roku życia, korzystających z solarium regularnie, ryzyko zachorowania na czerniaka skóry zwiększa się o 75-100 proc.
– Na czerniaka skóry choruje coraz więcej osób. Opalanie na solarium jest groźne. 3 minuty na solarium to o 3 dni starsza skóra – mówi dr Katarzyna Soter, onkolog kliniczny współpracujący z Fundacją Rosa oraz Fundacją Dum Spiro-Spero. Na ten typ nowotworu choruje dziś trzy razy więcej Polaków niż jeszcze 20 lat temu.
Kto podejmuje największe ryzyko zachorowania na czerniaka skóry w kolejnych latach? Przede wszystkim nastolatki. Średnia wieku Polek korzystających z solarium to 17 lat. Fundacja Rosa i Fundacja Onkologiczna Dum Spiro-Spero, organizatorzy programu Rakoobrona, sprawdziły, co na temat przyczyn czerniaka skóry i przeciwdziałaniu rozwojowi choroby wiedzą uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.
– Młodzież słabo zna zasady profilaktyki onkologicznej. Tylko 38 proc. ankietowanych potrafiło poprawnie wskazać objawy czerniaka skóry. To pokazuje, że edukacja w tym zakresie jest bardzo potrzebna – mówi Martyna Niewójt z Fundacji Rosa, szef programu Rakoobrona.
Czerniak skóry jest całkowicie wyleczalny – pod warunkiem wczesnego rozpoznania. Celem programu Rakoobrona pozostaje uświadomienie uczniom, że ich styl życia ma bezpośredni wpływ na ryzyko zachorowania na czerniaka skóry, raka płuca i raka szyjki macicy, a wiedza o profilaktyce może uratować życie.
– Materiały edukacyjne, które przesyłamy szkołom zgłaszającym się do programu, zostały przygotowane w sugestywnej formie. Chodzi nie tylko o przekazanie informacji, lecz także o rzeczywistą zmianę zachowań – mówi Martyna Niewójt.
Poza zwiększonym ryzykiem zachorowania na czerniaka skóry, częste wizyty na solarium powodują jeszcze inne skutki uboczne. Nadmierne naświetlanie promieniami UV wywołuje zmiany barwnikowe, a także niszczy kolagen i elastynę, przyspieszając proces starzenia skóry i obniżając jej zdolność do regeneracji.
W 2009 roku WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) i IARC (Międzynarodowa Agencja Badań nad Nowotworami) ogłosiły, że łóżka opalające są równie groźne dla zdrowia jak azbest i tytoń. M.in. we Francji, Niemczech, Austrii, Belgii, Holandii, Wielkiej Brytanii i Norwegii obowiązuje zakaz korzystania z solariów dla osób, które nie ukończyły 18 lat.
W Brazylii i niektórych częściach Australii solaria są w ogóle zabronione. W Polsce toczy się dopiero dyskusja nad wprowadzeniem ewentualnych ograniczeń. – Na pewno warto zwrócić uwagę na świadomość korzystania z tej formy opalania, zwłaszcza wśród młodzieży, która nie utożsamia solarium z prawdziwym zagrożeniem – dodaje Martyna Niewójt.
Program Rakoobrona (zobacz więcej) jest skierowany do młodzieży w wieku 14-19 lat i przewiduje zajęcia edukacyjne w szkołach – w wymiarze 1 godziny lekcyjnej, dla uczniów klas II i III szkół gimnazjalnych oraz I-III szkół ponadgimnazjalnych. Dla szkół, które wyrażą zainteresowanie programem, Fundacja Rosa przygotowała profesjonalne materiały edukacyjne, opracowane w atrakcyjnej dla młodych ludzi formie. Do programu mogą się zgłaszać szkoły z całej Polski.
