Czy ustawa refundacyjna jest etyczna?

Z analiz zewnętrznych firm wynika, że system ustalania cen i refundacji leków doprowadził do wzrostu poziomu wydatków pacjenta poza segmentem refundacyjnym, zwiększenia sprzedaży leków nierefundowanych, a w przypadku niektórych terapii powiększenia kosztu tzw. koszyka zakupów. Przypomina o tym prezes NRL Maciej Hamankiewicz w liście do wiceministra zdrowia Igora Radziewicza-Winnickiego.

Foto: Mariusz Tomczak

Przypomnijmy, że pod koniec kwietnia, w związku z wywiadem udzielonym przez wiceministra, prezes NRL wystosował do Igora Radziewicza-Winnickiego pismo w sprawie ustawy refundacyjnej (zobacz więcej). Dopiero na początku lipca do sekretariatu Naczelnej Izby Lekarskiej wpłynęła odpowiedź z Ministerstwa Zdrowia, na którą kilka dni temu odpowiedział Maciej Hamankiewicz.

Prezes NRL zwrócił uwagę m.in. na to, że: „1 stycznia 2014 roku minęły dwa lata od chwili wprowadzenia ustawy refundacyjnej. Zgodnie z art. 84 ustawy, po tym okresie rząd zobowiązany został do opublikowania oceny skutków jej stosowania. Niestety, mimo upływu siedmiu miesięcy podsumowanie takie nie jest dostępne”.

Rzeczywisty koszt terapii

Chcąc odpowiedzieć na pytania ważne dla pacjentów nie można ograniczać sfery zainteresowania wyłącznie do leków refundowanych. Dlatego – jak podkreślił Maciej Hamankiewicz – należy analizować całkowity koszt terapii. „Ograniczanie oceny wpływu ustawy refundacyjnej na wydatki pacjentów na leki wyłącznie do leków refundowanych, co konsekwentnie czyni Ministerstwo Zdrowia, nie daje rzeczywistego obrazu kosztów terapii, jakie ponosi pacjent. Takie spojrzenie jest istotne z punktu widzenia płatnika, ale nie uwzględnia całkowitych wydatków pacjenta”.

Resort ma inne spojrzenie niż lekarze

„Jeżeli Pan Minister odwołuje się w swoim piśmie do ‘… poziomu etyki zawodowej i sumiennego wykonywania przez lekarzy obowiązków…’ to raczej należałoby spojrzeć na istniejące regulacje i zastanowić się, czy są one etyczne. Pragnę przypomnieć słowa Pana Ministra Bartosza Arłukowicza wyrażone przy tworzeniu Komisji ds. Etyki w Ochronie Zdrowia, której Pan przewodniczy. Jasno wskazał, że zadaniem komisji jest, aby tworzone prawo było etyczne. Uważam, że stworzona ustawa refundacyjna wymaga głębokiej analizy pod tym kątem” – napisał prezes NRL.

Jak rosną wydatki?

Poziom wydatków na finansowanie programów lekowych systematycznie rośnie, ale – zdaniem Macieja Hamankiewicza – w sposób „wyraźnie niewystarczający”. W 2011 roku było to 1,561 mld zł, rok później 1,886 mld zł, a w 2013 roku 2,177 mld zł. Oszczędności Narodowego Funduszu Zdrowia z tytułu mniejszych wydatków poniesionych na refundację wyniosły łącznie 3,1 mld zł (wynika to ze sprawozdań rocznych NFZ: 1,8 mld w 2012 roku i 1,3 mld w 2013 roku). W tym samym okresie nakłady na programy lekowe wzrosły o dodatkowe 0,9 mld zł.

Pytania na razie bez odpowiedzi

„Pytam więc Pana Ministra, co stało się ze zgromadzonymi środkami w wysokości 2,2 mld zł, czyli różnicą pomiędzy zaoszczędzonymi 3,1 mld a wydanymi 0,9 mld złotych? Czy zapisy mówiące o przeznaczeniu zaoszczędzonych pieniędzy na finansowanie nowych leków są realizowane? Jestem przekonany, że precyzyjna informacja Ministerstwa Zdrowia na temat wykorzystania oszczędności refundacyjnych zdecydowanie wpłynęłaby na pozytywną ocenę działalności MZ” – podsumowuje prezes NRL.