Poszanowanie autonomii i zasad etyki zawodu

Uroczystości jubileuszu 25-lecia odrodzonego samorządu lekarskiego, które odbywały się pod koniec ubiegłego roku, uświetniła obecność wielu znamienitych gości, w tym przedstawicieli światowych, europejskich oraz krajowych organizacji lekarskich i lekarsko-dentystycznych. Dla środowiska lekarskiego szczególne znaczenie miał udział w tych obchodach prezesa Światowego Stowarzyszenia Lekarzy (WMA – World Medical Association) – dra Xaviera Deau, z którym rozmawia Agnieszka Seweryniak.

Panie prezesie, jak postrzega pan rolę samorządu zawodowego lekarzy i innych niezależnych organizacji reprezentujących zawody medyczne? Czy działalność tego rodzaju organizacji ma istotne znaczenie?

Działania podejmowane przez samorząd lekarski powinny zmierzać przede wszystkim do zapewnienia właściwej regulacji zawodu lekarza. Zadaniem samorządu jest również sprawowanie nadzoru nad właściwym wykonywaniem zawodu lekarza na terenie danego kraju. W praktyce samorząd zajmuje się uznawaniem kwalifikacji zawodowych lekarzy, prowadzi rejestr osób uprawnionych do wykonywania zawodu w danym państwie.

Samorząd lekarski jest również organem dyscyplinarnym działającym w oparciu o przyjęte zasady etyki zawodowej. W sytuacji, gdy pacjent uzna, że dany lekarz postąpił wbrew określonym zasadom, może złożyć zażalenie do właściwego organu. Podsumowując, samorząd lekarski występuje zarówno w roli organu administracji publicznej określającej zasady wykonywania zawodu lekarza, jak również jest bezpośrednią instancją dla pacjenta oraz organów administracji państwowej.

Jakie są według pana największe wyzwania istotne z punktu widzenia zawodu lekarza?

W mojej ocenie, najistotniejszą kwestią jest zapewnienie, aby wykonywanie zawodu lekarza odpowiadało rzeczywistym i bieżącym potrzebom zdrowotnym społeczeństwa. Z tego powodu niezbędne jest zagwarantowanie poszanowania podstawowych zasad etyki zawodowej, w tym przede wszystkim autonomii lekarzy wobec instytucji administracji państwowej i organów władzy, niezależności, która leży u podstaw dobrej relacji pomiędzy lekarzem a pacjentem.

Drugą istotną kwestią, którą należy respektować, jest tajemnica lekarska, będąca sama w sobie wartością absolutną i niezbędną do zbudowania zaufania pacjenta. Kolejnym bardzo ważnym zagadnieniem jest wyeliminowanie konfliktu interesów. To przyczyni się do zapewnienia poczucia bezpieczeństwa pacjentów, dla których lekarz powinien być niezależnym gwarantem usług zdrowotnych.

Jakie są najważniejsze zadania dla Światowego Stowarzyszenia Lekarzy w najbliższych latach?

Dzięki temu, że Światowe Stowarzyszenie Lekarzy zapewnia niezależność swoich członków, tj. krajowych organizacji lekarskich, te ostatnie mogą gwarantować na terenie własnych państw autonomię lekarzy oraz poszanowanie uniwersalności zasad etyki. Kształcenie lekarzy jest warunkiem niezbędnym do zapewnienia bezpieczeństwa usług zdrowotnych, wysokich kwalifikacji zawodowych lekarzy, a także wysokich standardów wykonywanych świadczeń.

Krajowe organizacje lekarskie, w tym samorządy zawodowe należące do Światowego Stowarzyszenia Lekarzy, jako pierwsze dostrzegają problemy związane z migracją lekarzy w skali europejskiej i światowej, dlatego potrzebna jest konstruktywna współpraca pomiędzy organizacjami członkowskimi Światowego Stowarzyszenia Lekarskiego, a także pomiędzy Światowym Stowarzyszeniem Lekarzy a krajowymi organizacjami lekarskimi.

Jak pan ocenia polską medycynę na tle innych państw, a także wkład polskich lekarzy w działalność stowarzyszenia i medycynę europejską oraz światową?

W moim przekonaniu polski samorząd lekarzy i lekarzy dentystów jest organizacją niezależną. Zapewnia poszanowanie zasad etyki przy wykonywaniu zawodu lekarza, a także autonomię lekarzy. Jest też organizacją budzącą szacunek, z którą polskie instytucje administracji państwowej oraz organy władzy muszą się liczyć.

W ramach Światowego Stowarzyszenia Lekarzy oraz na poziomie europejskim tej organizacji cieszymy się z jakości naszych relacji oraz wkładu polskiego samorządu lekarskiego w prace tej organizacji. Również przewodnictwo w europejskich organizacjach lekarskich, obejmowane licznie przez przedstawicieli polskiego samorządu, jest dowodem pełnego zaangażowania w sprawy europejskie.

Źródło: „Gazeta Lekarska” nr 3/2015