Resort zdrowia zachęca do transplantacji
Mimo iż ponad połowa Polaków zgadza się na pośmiertną transplantację narządów, tylko co piąty rozmawiał na ten temat z bliskimi*. Najnowsza kampania Ministerstwa Zdrowia „Zgoda na Życie” ma na celu upowszechnienie wiedzy na temat transplantologii i zachęcenie do publicznego deklarowania swojej woli w tym zakresie.
Pomimo ciągłego rozwoju medycyny transplantacyjnej w Polsce, poziom wiedzy społeczeństwa na ten temat jest wciąż niewystarczający. Według przeprowadzonych w październiku tego roku badań, tylko 17% Polaków orientuje się, jakie przepisy dotyczące pobierania komórek, tkanek i narządów obowiązują w naszym kraju. Dla wielu nie jest też oczywiste, w którym momencie następuje śmierć człowieka – aż 35% ankietowanych błędnie wskazało jako ostateczny moment zgonu ustanie pracy serca, a nie śmierć mózgu.
– Badania te pokazują, jak istotne jest podejmowanie działań informacyjnych związanych z transplantologią. Jest to dziedzina medycyny w równym stopniu wartościowa, co skomplikowana, dlatego tak istotną rolę odgrywa edukacja społeczeństwa w tym zakresie –wyjaśnia Roman Danielewicz, dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant”.
Polskie prawo pozwala na pobranie narządów, jeśli zmarły nie zgłosił za życia swojego sprzeciwu. W praktyce często nie dochodzi jednak do przeszczepienia ze względu na negatywną opinię bliskich osoby zmarłej, którzy nie znając woli odchodzącego, deklarują, iż wyrażał on za życia swój sprzeciw w ich obecności. Takie oświadczenie, złożone pisemnie przez co najmniej dwie osoby bliskie, ma w świetle ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu, przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów** moc prawną i skutkuje brakiem możliwości pobrania.
– Według badań aż 75% Polaków nigdy nie mówiło bliskim jaka jest ich wola odnośnie transplantacji narządów po śmierci, mimo iż 55% naszego społeczeństwa deklaruje na nią zgodę. Ta rozmowa często okazuje się być kluczowa, ponieważ ułatwia rodzinie zmarłego postępowanie zgodnie z jego wolą. Kampania „Zgoda na Życie” będzie zachęcała do publicznego wyrażania swojego stanowiska w kwestii pośmiertnego dawstwa narządów, tkanek oraz komórek, a także podkreślała rolę uszanowania woli zmarłego jako formy pielęgnowania pamięci o nim – mówi minister zdrowia Marian Zembala.
Cele te realizowane będą za pośrednictwem zróżnicowanych narzędzi i kanałów komunikacji. W ramach kampanii powstały trzy spoty telewizyjne i radiowe, strona internetowa oraz aplikacja umożliwiająca publiczne zadeklarowanie swojej woli na popularnych portalach społecznościowych. Kampanii reklamowej towarzyszyć też będzie szereg działań niestandardowych. Jednym z nich było wykonanie wspólnego zdjęcia dawców i biorców przeszczepu, a także innych osób popierających ideę transplantacji, które służy jako główny element wizualny kampanii.
Działania związane z kampanią „Zgoda na Życie” potrwają do końca 2016 r. Oprócz transplantologii narządów w ramach kampanii promowane będzie również dawstwo szpiku i innych regenerujących się komórek i tkanek. Kampania finansowana jest w ramach Narodowego Programu Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2011-2020.
* Badanie TNS z października 2015 r. przeprowadzone na zlecenie Ministerstwa Zdrowia.
** Dz. U. z 2015 r. poz. 793.
Więcej o transplantologii piszemy tutaj.